Tupac Amaru

Tupac Amaru
	; Tupac Amaru, ostatni Inca z Vilcabamby
	Sapa Inca; (Królestwo Vilcabamba)
Okres	od 1571; do 1572
Poprzednik	Titu Cusi Yupanqui
	Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	1545 ; Vilcabamba
Data i miejsce śmierci	24 września 1572 ; Cuzco
Przyczyna śmierci	ścięcie
Ojciec	Manco Inca
Rodzeństwo	Titu Cusi Yupanqui,; Sayri Tupac

Tupac Amaru (ur. 1545, zm. 24 września 1572) – ostatni, dziewiętnasty król i przywódca Inków (Sapa Inca). Uwięziony i stracony (przez ścięcie) przez hiszpańskich kolonizatorów.

Jego ojcem był Manco Inca, kapłan rodzimych wierzeń, zdecydowany przeciwnik chrześcijaństwa. W 1571 po śmierci brata Titu Cusi Tupac Amaru objął przywództwo nad Inkami i prowadził partyzancką walkę z Hiszpanami.

Dwieście lat po śmierci Tupaca Amaru jego imię przyjął uznawany za jego potomka José Gabriel Condorcanqui, który jako Tupac Amaru II, podobnie jak przodek, stanął na czele antyhiszpańskiego powstania.

Bibliografia

Jarosław Wojtczak: Powstanie Tupaka Amaru. Warszawa: Wydawnictwo Attyka, 2007. ISBN 978-83-7452-017-1.

Dynastia Húrin (Dolnego Cuzco)	Manco Capac (do ok. 1230) Sinchi Roca (ok. 1230–ok. 1260) Lloque Yupanqui (ok. 1260–ok. 1290) Mayta Capac (ok. 1290–ok. 1320) Capac Yupanqui (ok. 1320–ok. 1350)
Dynastia Hanan (Górnego Cuzco)	Inca Roca (ok. 1350–ok. 1390) Yahuar Huacac (ok. 1390–ok. 1410) Viracocha (ok. 1410–ok. 1438)
Imperium Tahuantinsuyu	Pachacutec (1438–1471) Tupac Yupanqui (1471–1493) Huayna Capac (1493–1527) Ninan Cuyochi (1527) Huascar (1527–1532) Atahualpa (1532–1533) Tupac Huallpa (1533)
Królestwo Vilcabamba	Manco Inca (1533–1544) Sayri Tupac (1544–1558) Titu Cusi Yupanqui (1558–1571) Tupac Amaru (1571–1572)