Powiat tucholski

Powiat tucholski
	powiat
	; Motyl
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
TERC	0416
Siedziba	Tuchola
Starosta	Andrzej Urbański
Powierzchnia	1075,27 km²
Populacja (31.12.2020); • liczba ludności	; 48 322
• gęstość	45 os./km²
Urbanizacja	29,66%
Tablice rejestracyjne	CTU
	Adres urzędu:ul. Pocztowa 7; 89-500 Tuchola
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich	1
Liczba gmin wiejskich	5
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Powiat tucholski – powiat w Polsce (w północnej części województwa kujawsko-pomorskiego), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Tuchola.

W skład powiatu wchodzą:

gminy miejsko-wiejskie: Tuchola
gminy wiejskie: Cekcyn, Gostycyn, Kęsowo, Lubiewo, Śliwice
miasta: Tuchola

Demografia

W 2023 roku powiat zamieszkiwało 48 074 osób.^[2]

W Narodowym Spisie Ludności i Mieszkań 2021 1,14% mieszkańców powiatu zadeklarowało narodowość borowiacką. Drugim po polskim najczęściej używanym językiem domowym jest angielski, zadeklarowany przez 1,16% mieszkańców.^[3]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	47 190	100	23 687	50,19	23 503	49,81
Miasto	13 962	29,59	7183	15,22	6779	14,37
Wieś	33 228	70,41	16 504	34,97	16 724	35,44

Piramida wieku mieszkańców powiatu tucholskiego w 2014 roku^[4].

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[5] powiat zamieszkiwały 48 383 osoby. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 48 338 osób^[6].

Rada Powiatu

Skład Rady Powiatu 2024 - 2029^[7]

Przewodniczący Rady - Krzysztof Dereszyński (KO),
Wiceprzewodnicząca Rady - Ilona Lesikowska (GdP),
Wiceprzewodniczący Rady - Tomasz Bonk (GdP),

Gminy dla Powiatu - 6 mandatów:

Justyna Banaszek-Turzyńska,
Jan Bonik,
Aleksander Fenning,
Ilona Lesikowska,
Anita Muzioł,
Andrzej Urbański,

Koalicja Obywatelska - 1 mandat:

Krzysztof Dereszyński,

Prawo i Sprawiedliwość - 4 mandaty:

Jerzy Kowalik,
Dariusz Kwaśniewski,
Antoni Lewandowski,
Sławomir Majnert,

Razem dla Powiatu Tucholskiego 2024 - 2 mandaty:

Waldemar Kierzkowski,
Andrzej Myszkowski,

Trzecia Droga - 1 mandat:

Eugeniusz Kłopotek (PSL),

Wspólny Powiat Tucholski 2024 - 3 mandaty:

Andrzej Pruszak,
Lucyna Karnowska,
Michał Mróz.

Zarząd Powiatu

Kadencja 2024 - 2029^[8]

Starosta Tucholski - Andrzej Urbański (GdP),

Wicestarosta - Jerzy Kowalik (PiS),

Członek Zarządu - Waldemar Kierzkowski (Razem dla Pow.)

Sąsiednie powiaty

Powiat partnerski

Powiat tarnogórski

Historia

Przed reformą administracyjną 1975 powiat tucholski należał do województwa bydgoskiego (1950–1975), a wcześniej do województwa pomorskiego z siedzibą w Bydgoszczy (1945-50). W II RP (1920–1939) powiat tucholski wchodził w skład województwa pomorskiego z siedzibą w Toruniu.

Powiat istniał także w okresie rozbiorów (1875–1920) w ramach Królestwa Prus, wchodząc w skład prowincji Prusy Zachodnie.

Osobny artykuł: Powiat Tuchel.

Wcześniej powiat tucholski funkcjonował w ramach państwa krzyżackiego, a następnie w ramach Korony Królestwa Polskiego począwszy od pokoju toruńskiego, zawartego przez Koronę z Zakonem krzyżackim w 1466 roku. Starostami tucholskimi byli m.in.:

XV wiek: Mikołaj Szarlejski, Jan Kościelecki, Mikołaj Kościelecki
XVI wiek: Jan Janusz Kościelecki, Stanisław Kościelecki,
XVII wiek: Albrycht Stanisław Radziwiłł, Dominik Mikołaj Radziwiłł, Jan Andrzej Morsztyn
XVIII wiek: Michał Serwacy Wiśniowiecki, Jerzy Wilhelm Goltz

W 1744 roku ustanowiony został wilkierz starostwa tucholskiego.

Starostowie tucholscy

Na podstawie źródła^[9]:

Andrzej Wegner (9 listopada 1998 – 24 listopada 2006)
Piotr Mówiński (24 listopada 2006 – 2 grudnia 2010)
Dorota Gromowska (2 grudnia 2010 – 1 grudnia 2014)
Michał Mróz (1 grudnia 2014 – 7 maja 2024)
Andrzej Urbański (7 maja 2024 - nadal)

Przypisy

↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ powiat tucholski (kujawsko-pomorskie) » mapy, miasta, GUS, nieruchomości, noclegi, gminy, regon, wypadki drogowe, bezrobocie, wynagrodzenie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-09-19] (pol.).
↑ GUS, Tablice z ostatecznymi danymi w zakresie przynależności narodowo-etnicznej, języka używanego w domu oraz przynależności do wyznania religijnego [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-09-19] (pol.).
↑ Powiat tucholski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Skład Rady Powiatu - Rada Powiatu - Powiat - Powiat Tucholski [online], www.tucholski.pl [dostęp 2024-09-19] .
↑ Skład Zarządu - Zarząd Powiatu - Powiat - Powiat Tucholski [online], www.tucholski.pl [dostęp 2024-09-19] .
↑ Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś: Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. II: Starostowie województwa kujawsko-pomorskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2022, s. 31. ISBN 978-83-62251-85-8. [dostęp 2024-04-10].

[1] Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[2] powiat tucholski (kujawsko-pomorskie) » mapy, miasta, GUS, nieruchomości, noclegi, gminy, regon, wypadki drogowe, bezrobocie, wynagrodzenie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-09-19] (pol.).

[3] GUS, Tablice z ostatecznymi danymi w zakresie przynależności narodowo-etnicznej, języka używanego w domu oraz przynależności do wyznania religijnego [online], stat.gov.pl [dostęp 2024-09-19] (pol.).

[populacja2016-4] Powiat tucholski w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[5] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[6] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[7] Skład Rady Powiatu - Rada Powiatu - Powiat - Powiat Tucholski [online], www.tucholski.pl [dostęp 2024-09-19] .

[8] Skład Zarządu - Zarząd Powiatu - Powiat - Powiat Tucholski [online], www.tucholski.pl [dostęp 2024-09-19] .

[9] Rafał Rudka, Joanna Gryboś-Chechelska, Tomasz Smaś: Słownik biograficzny współczesnych starostów. T. II: Starostowie województwa kujawsko-pomorskiego. Warszawa: Związek Powiatów Polskich, 2022, s. 31. ISBN 978-83-62251-85-8. [dostęp 2024-04-10].

[1]

Miasta na prawach powiatu	Bydgoszcz (siedziba wojewody) Grudziądz Toruń (siedziba sejmiku) Włocławek
Powiaty	aleksandrowski brodnicki bydgoski chełmiński golubsko-dobrzyński grudziądzki inowrocławski lipnowski mogileński nakielski radziejowski rypiński sępoleński świecki toruński tucholski wąbrzeski włocławski żniński
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Tuchola
Gminy miejsko-wiejskie	Tuchola
Gminy wiejskie	Cekcyn Gostycyn Kęsowo Lubiewo Śliwice

Przynależność wojewódzka	woj. pomorskie (II RP) (1919–39) woj. pomorskie (PRL) (1945–50) woj. bydgoskie (1950–75)
Miasta (1919–75)	Tuchola
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–54 i 1973–75)	Bysław (1934–54) Cekcyn (1934–54 i 1973–75) Gostycyn (1934–54 i 1973–75) Kęsowo (1934–54 i 1973–75) Legbąd (1934–54) Lubiewo (1973–75) Raciąż (1934–54) Śliwice (1934–54 i 1973–75) Tuchola (1934–54 i 1973–75)
Gromady (1954–72)	Bysław (1954–72) Bysławek (1954–61) Cekcyn (1954–72) Droździenica (1954 → i ← 1958) Gostycyn (1954–72) Kęsowo (1954–72) Kiełpin (1954–61) Legbąd (1954–72) Lińsk (1954–61) Lubiewo (1954–72) Lubocień (1954–58) Małe Gacno (1954–71) Pruszcz (1954–61) Raciąż (1954–71) Śliwice (1954–72) Śliwiczki (1954–58) Tuchola (1961–72) Wielka Klonia (1954–61) Wielki Mędromierz (1954–61) Wysoka (1954–68) Zalesie (1954–58) Żalno (1954–72)