Maciej Konopacki
| ||
Data i miejsce śmierci |
1 listopada 1613 | |
---|---|---|
Miejsce pochówku | ||
Biskup chełmiński | ||
Okres sprawowania |
1611–1613 | |
Wyznanie | ||
Kościół | ||
Nominacja biskupia |
1611 | |
Sakra biskupia |
brak danych |
Maciej Konopacki herbu Odwaga (zm. 1 listopada 1613 w Wąbrzeźnie) – sekretarz królewski od 1582, podkomorzy chełmiński (1588 - 1605), administrator apostolski diecezji pomezańskiej, wojewoda chełmiński (1605 - 1611), biskup chełmiński 1611-1613, starosta grudziądzki w 1603 roku[1].
Jako senator wziął udział w sejmach: 1606, 1607, 1609, sejm zwyczajny 1611 roku.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Jerzego i Anny z Kostków, data jego urodzenia oraz otrzymane przez niego wykształcenie nie są znane. Żonaty z Elżbietą Dulską, miał z nią sześciu synów i trzy córki. Przez kilka lat przebywał na dworze Stefana Batorego jako sekretarz królewski. W czasie wojny moskiewskiej towarzyszył królowi pod Pskowem (1581). W 1587 posłował na sejm elekcyjny, a następnie był reprezentantem województwa chełmińskiego w delegacji do nowego króla Zygmunta Wazy. W 1588 został podkomorzym chełmińskim, a w 1604 starostą grudziądzkim.
Poseł na sejm pacyfikacyjny 1589 roku z województwa chełmińskiego, podpisał traktat bytomsko-będziński[2].
W 1603 wraz z Samuelem Łaskim posłował w imieniu króla do Prus Książęcych by dopilnować tam interesów Korony po śmierci elektora Jerzego Fryderyka. Wspólnie z burmistrzem toruńskim Henrykiem Strobandem przygotował do druku zrewidowaną wersję prawa chełmińskiego pt. Ius terrestre nobilitatis Prussiae correctum Anno 1598.
Poseł województw pruskich na sejm zwyczajny 1605 roku[3]. 15 lutego 1605 otrzymał województwo chełmińskie. Po śmierci żony w 1605 r. przyjął jako wdowiec święcenia kapłańskie, a w połowie 1611 został przez króla mianowany biskupem chełmińskim. Zrezygnował wtedy z funkcji wojewody, choć jeszcze w sierpniu na sejmiku malborskim występował jako wojewoda. Na sejmie walnym z 1611 r. jako senator poparł króla w wojnie z Moskwą. Papieskie bulle z prowizją nadeszły w końcu 1611 r., a od lutego 1612 tytułował się jako biskup chełmiński i administrator pomezański. Jako ordynariusz był energicznym administratorem i gorliwym przedstawicielem nurtu kontrreformacyjnego kontynuując za swoimi poprzednikami dzieło reform potrydenckich. Popadł w zatargi z ewangelikami, którym odbierał dawne kościoły katolickie. Dbał także o gospodarkę, rzemiosło i handel, odremontował zamki biskupie w Wąbrzeźnie i Lubawie. Na sejmiku generalnym w Malborku w 1613 r. kategorycznie sprzeciwił się próbom przeniesienia kolegium jezuickiego z Torunia do Chełmna. Ustanowił fundację na rzecz młodzieży szlacheckiej kształcącej się w Chełmnie. Dążył także do utworzenia seminarium duchownego dla diecezji ale z braku funduszy projekt ten został zablokowany przez kapitułę chełmińską. Po krótkiej chorobie zmarł 1 listopada 1613 w Wąbrzeźnie, pochowany w katedrze w Chełmży[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 212.
- ↑ Posłowie ziemscy koronni 1493-1600, pod red. Ireny Kaniewskiej, Warszawa 2013, s. 318.
- ↑ Leszek Andrzej Wierzbicki, Senatorowie koronni na sejmach Rzeczypospolitej, Warszawa 2017, s. 81.
- ↑ Ewa Konopacka, Kronika rodu Konopackich, Drukarnia Wyd. "Bernardinum" w Pelplinie, 1994. ISBN 83-86491-04-3, s. 44-46, 78.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Diecezja Chełmińska, zarys historyczno-statystyczny, Pelplin 1928.
- Polski Słownik Biograficzny, PAN/PAU, Kraków 1935-2007
- Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce. w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa, Instytut Wydawniczy PAX, 2000, ISBN 83-211-1311-7
- Jerzy Antoni Kostka, "Kostkowie herbu Dąbrowa" Wyd. Z.P. POLIMER Koszalin 2010, ISBN 978-83-89976-40-6
- Ewa Konopacka, Kronika rodu Konopackich, Drukarnia Wyd. "Bernardinum" w Pelplinie, 1994. ISBN 83-86491-04-3, s. 78, 113-115.
- Biskupi chełmińscy
- Duchowni katoliccy – szlachta I Rzeczypospolitej
- Konopaccy herbu Odwaga
- Ludzie związani z Wąbrzeźnem
- Pochowani w bazylice konkatedralnej Świętej Trójcy w Chełmży
- Podkomorzowie chełmińscy
- Posłowie na sejm pacyfikacyjny 1589
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (województwo chełmińskie)
- Posłowie na sejm zwyczajny 1605
- Posłowie na sejm elekcyjny 1587
- Sekretarze Stefana Batorego
- Senatorowie na sejmie zwyczajnym 1606
- Senatorowie na sejmie zwyczajnym 1607
- Senatorowie na sejmie zwyczajnym 1609
- Senatorowie na sejmie zwyczajnym 1611
- Senatorowie duchowni I Rzeczypospolitej
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Zygmunta III Wazy
- Starostowie grudziądzcy
- Sygnatariusze traktatu bytomsko-będzińskiego 1589
- Szlachta Prus Królewskich
- Uczestnicy wojny polsko-rosyjskiej 1577–1582 (strona polska)
- Urodzeni w XVI wieku
- Wojewodowie chełmińscy
- Zmarli w 1613