Przejdź do zawartości

Kalendarz etiopski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Kalendarz etiopski (amh. የኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር, czyt. ye'Ītyōṗṗyā zemen āḳoṭaṭer), także kalendarz gyyzkalendarz używany w Etiopii oraz jako kalendarz liturgiczny w Erytrei przez prawosławny kościół erytrejski, tamtejszych wschodnich katolików i luterański Ewangelicki Kościół Etiopii Mekane Yesus.

Kalendarz etiopski bazuje na kalendarzu koptyjskim, który z kolei opiera się na kalendarzu egipskim.

Według kalendarza etiopskiego rok składa się z 12 miesięcy, liczących po 30 dni oraz jednego miesiąca grupującego pozostałe 5 dni (w roku przestępnym 6 dni).

Doba zaczyna się nie o północy, a ze wschodem słońca. Doba dzieli się na 24 godziny liczone dwa razy po 12 godzin dziennych i nocnych. Pierwsza godzina doby zaczyna się o godzinie 7:00 czasu wschodnioafrykańskiego (EAT). Godziny dzienne trwają do godziny 18:59 według EAT, a o 19:00 EAT zaczyna się pierwsza godzina nocna czasu etiopskiego.[1]. Podział na godziny nocne i dzienne nie nastręcza praktycznego problemu, ponieważ w Etiopii różnica czasu między najdłuższym, a najkrótszym dniem roku wynosi jedną godzinę (w Polsce ok. 8,5 godz.), czas zmroku i świtania jest niezwykle krótki, a wschód słońca następuje zawsze w pierwszej godzinie czasu etiopskiego.

Rachuba lat

[edytuj | edytuj kod]

Kalendarz etiopski stosuje własną rachubę lat. Era liczy się od daty narodzenia Jezusa, wyliczonej przez Anonniosa z Aleksandrii na 9 r. n.e.

Na oznaczenie daty według systemu etiopskiego stosuje się skrót AM (od amharskiego Amätä Məhrät - "rok łaski, rok miłosierdzia") i tak np. oznaczenie 1999 AM oznacza gregoriańskie lata 2006/2007.

Numer roku etiopskiego jest o 8 mniejszy od gregoriańskiego od 1 stycznia do 10 września (11 września w roku przestępnym), a następnie o 7 lat mniejszy przez pozostałą część roku gregoriańskiego.

12 września 2007 r. według kalendarza gregoriańskiego rozpoczął się rok 2000 w kalendarzu etiopskim.

Nazwy miesięcy

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa miesiąca w językach: gyyz, amharskim i tigrina Nazwa koptyjska Początek miesiąca według kalendarza gregoriańskiego Początek miesiąca według kalendarza gregoriańskiego w roku przestępnym
Mäskäräm (መስከረም) Tut 11 września 12 września
Ṭəqəmt(i) (ጥቅምት) Babah 11 października 12 października
Ḫədar (ኅዳር) Hatur 10 listopada 11 listopada
Taḫśaś (ታኅሣሥ) Kiyahk 10 grudnia 11 grudnia
Ṭərr(i) (ጥር) Tubah 9 stycznia 10 stycznia
Yäkatit (Tn. Läkatit) (የካቲት) Amshir 8 lutego 9 lutego
Mägabit (መጋቢት) Baramhat 10 marca 10 marca
Miyazya (ሚያዝያ) Baramundah 9 kwietnia 9 kwietnia
Gənbot (ግንቦት) Bashans 9 maja 9 maja
Säne (ሰኔ) Ba'unah 8 czerwca 8 czerwca
Ḥamle (ሓምሌ) Abib 8 lipca 8 lipca
Nähase (ነሓሴ) Misra 7 sierpnia 7 sierpnia
Ṗagʷəmen/Ṗagumen (ጳጐሜን/ጳጉሜን) Nasi 6 września 6 września

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Natural Born Vagabond™ Etiopia kolebka ludzkości http://naturalbornvagabond.com/etiopia-krotki-przewodnik

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]