Grand Rapids

Grand Rapids
	Flaga
Państwo	Stany Zjednoczone
Stan	Michigan
Hrabstwo	Kent
Data założenia	1826
Prawa miejskie	1850
Burmistrz	Rosalynn Bliss
Powierzchnia	118,2 km²
Wysokość	200 m n.p.m.
Populacja (2023); • liczba ludności; • gęstość	; 196 608; 1695 os./km²
Nr kierunkowy	616
Strefa czasowa	UTC-5:00; UTC-4:00
	Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych Grand Rapids
	Położenie na mapie Michigan Grand Rapids
	42°57′40,50″N 85°39′20,59″W/42,961250 -85,655719
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa

Grand Rapids – miasto w Stanach Zjednoczonych, w stanie Michigan, nad rzeką Grand (uchodzącą do jeziora Michigan). Jest drugim co do wielkości miastem stanu Michigan i siedzibą hrabstwa Kent. Liczy 196,6 tys. mieszkańców^[2], oraz 1,1 mln mieszkańców w obszarze metropolitalnym^[3].

Od lat 70. XIX wieku do lat 30. XX wieku Grand Rapids było znane jako centrum przemysłu meblarskiego. Stąd zdobyło swój przydomek „Miasta Mebli”. Wiele firm produkujących meble biurowe nadal ma swoje siedziby w mieście^[4]. Ponadto rozwinięty przemysł metali, tworzyw sztucznych, biofarmaceutyków, urządzeń medycznych, technologii produkcji, motoryzacji i przetwórstwa żywności^[5].

Prawa miejskie od 1850. Znaczna część populacji to imigranci z Polski, spośród których wywodził się mistrz świata w boksie Stanley Ketchel. Inną znaczącą grupą ludnościową są imigranci z Holandii. W 1945 r. Grand Rapids zostało pierwszym miastem na świecie, które dodało fluor do swojej wody, w celu walki z próchnicą zębów^[6].

Położone jest w sąsiedztwie żyznego, rolniczego regionu Fruit Ridge, gdzie produkuje się 60% wszystkich jabłek w stanie, oraz wiele innych owoców i warzyw^[7].

Miasto znane jest z koncentracji wydawnictw chrześcijańskich, takich jak: Zondervan, Baker Publishing Group, Eerdmans i Kregel Publications^[8].

Posiada międzynarodowy port lotniczy im. Geralda Forda.

Panorama Grand Rapids

Demografia

Według danych pięcioletnich z 2022 roku, 58,2% populacji głównego miasta stanowiła ludność biała nielatynoska (76,7% w obszarze metropolitalnym), 17,9% to ludność czarna lub Afroamerykanie, 15,9% stanowili Latynosi jakiejkolwiek rasy, 10,9% było rasy mieszanej, 2,8% to Azjaci i 0,5% to rdzenna ludność Ameryki. 10,5% mieszkańców urodziło się poza granicami Stanów Zjednoczonych (6,6% w obszarze metropolitalnym)^[9].

Poza osobami pochodzenia afroamerykańskiego, do największych grup należały osoby pochodzenia niemieckiego (14%), holenderskiego (12,2%), meksykańskiego (9,8%), irlandzkiego (7,8%), angielskiego (6,7%), polskiego (6,3%), włoskiego (3,1%) i afrykańskiego lub arabskiego (3,1%)^[9].

Edukacja

Do ważniejszych uczelni w mieście i okolicach należą: Grand Valley State University, Aquinas College (katolicki), Calvin University, Hope College, Cornerstone University i Davenport University (1866)^[10]^[11].

Muzeum Publiczne Grand Rapids (kompleks założony w 1854 roku) obejmuje wystawy historycznych i współczesnych mebli, a także planetarium, ogród botaniczny i muzeum domowe w stylu wiktoriańskim. Muzeum Sztuki Grand Rapids posiada zbiory sztuki od renesansu po sztukę nowoczesną^[10].

Religia

Zabytkowy kościół prezbiteriański w Grand Rapids

Uderzającą w Grand Rapids jest duża liczba kościołów założonych przez holenderskich migrantów, w tym głównie należących do Chrześcijańskiego Kościoła Reformowanego i Kościoła Reformowanego w Ameryce (RCA), które mają w mieście swoje główne siedziby^[12]^[13]. Ponadto do największych organizacji należy Kościół katolicki, który według danych z 2020 roku na obszarze metropolii zrzesza 141,9 tys. członków w 60 parafiach^[13]. Inne kościoły protestanckie obejmują bezdenominacyjne zbory ewangelikalne, Zjednoczony Kościół Metodystyczny, Kościół Wesleyański, Kościół Luterański Synodu Missouri, Zbory Boże i dużo kościołów baptystycznych, o orientacji fundamentalistycznej. Do mniejszych (poniżej 10 tys.) społeczności należą: muzułmanie, świadkowie Jehowy, adwentyści dnia siódmego i mormoni^[13].

Sport

Grand Rapids Griffins – klub hokejowy

Urodzeni w Grand Rapids

Taylor Lautner (ur. 1992) – aktor
Floyd Mayweather Jr. (ur. 1977) – bokser, mistrz świata
Anthony Kiedis (ur. 1962) – piosenkarz rockowy
Roger Chaffee (1935–1967) – oficer marynarki wojennej i astronauta
Christina Koch (ur. 1979) – astronautka i inżynier
Andy Richter (ur. 1966) – aktor
Devin Booker (ur. 1996) – koszykarz
Jack Lousma (ur. 1936) – astronauta i oficer wojskowy
Paul Schrader (ur. 1946) – reżyser filmowy
Chris Kaman (ur. 1982) – koszykarz
Del Shannon (1934–1990) – piosenkarz i gitarzysta rockowy
Paul Walter Hauser (ur. 1986) – aktor, komik
Chris Van Allsburg (ur. 1949) – pisarz i ilustrator książek dla dzieci
Richard DeVos (1926–2018) – multimiliarder, współzałożyciel korporacji Amway
Jay Van Andel (1924–2004) – miliarder, współzałożyciel korporacji Amway
Justin Amash (ur. 1980) – republikański polityk o palestyńsko-syryjskich korzeniach
Arthur Vandenberg (1884–1951) – senator Stanów Zjednoczonych, współzałożyciel ONZ
Elizabeth Wilson (1921–2015) – aktorka
Henry F. Schaefer, III (ur. 1944) – chemik, pięciokrotnie nominowany do Nagrody Nobla
Edmund Szoka (1927–2014) – duchowny katolicki o polskim pochodzeniu
Stanley Ketchel (1886–1910) – amerykański bokser polskiego pochodzenia
Brian Mast (ur. 1980) – polityk, wieloletni kongresman USA z Florydy