Przejdź do zawartości

Andrzej Woźny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Woźny
Ilustracja
Andrzej Woźny (2017)
Data i miejsce urodzenia

26 listopada 1924
Markowce

Data śmierci

23 grudnia 2020

Narodowość

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka „Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych” Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Andrzej Woźny (ur. 26 listopada 1924 w Markowcach, zm. 23 grudnia 2020) – polski żołnierz, działacz kombatancki.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Andrzej Woźny urodził się 26 listopada 1924 w Markowcach[1][2][3]. Był synem Michała (1890–1947) i Anny[1], miał siostrę Marię (1915–1998), brata Józefa (ur. 1916, żołnierz 2 pułku Strzelców Podhalańskich i ORMO)[4]. Jego rodzina prowadziła we wsi gospodarstwo oraz sklep[3]. Ukończył siedem klas szkoły podstawowej[1].

Podczas II wojny światowej w trakcie okupacji niemieckiej, działając wspólnie z ojcem i siostrą Marią od 1941 do 1944 ukrywał w skrytce pod domem troje znajomych Żydów z rodziny Kornreich (byli to nastoletni Mendel i Mejer oraz ich matka), pochodzących z sąsiedniej wsi Dąbrówki, którzy tym samym uniknęli prześladowania po utworzeniu getta w Sanoku[3][5][6]. Tuż po zakończeniu wojny odbywał służbę zasadniczą w szeregach 34 Budziszyńskiego pułku piechoty od 26 kwietnia 1946 do 24 lipca 1948[7]. W tym czasie uczestniczył w „zwalczaniu band UPA i reakcyjnych” na terenie powiatów sanockiego i leskiego[8]. Od 24 lipca 1948 do 10 sierpnia 1956 pełnił służbę nadterminową i zawodową w stopniu starszego sierżanta w CWS w Otwocku[9].

Po odejściu z Ludowego Wojska Polskiego do listopada 1959 pracował w Warszawskich Zakładach Telewizyjnych, od stycznia 1960 do 1961 w Sanockich Zakładach Przemysłu Gumowego, od 1962 do 1964 w Zakładach Usług Radiotechnicznych w Rzeszowie, Stacji Obsługi Radiowej i Telewizyjnej w Brzozowie i Sanoku, od 1964 do 1968 w Spółdzielni Inwalidów „Spójnia” w Sanoku, od 1968 jako radiomechanik telewizyjny w Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” w Sanoku[10]. Należał do PZPR[11]. Od 1971 był członkiem koła ZBoWiD w Sanoku[1]. W 1977 otrzymał zaświadczenie kombatanta[1].

Był członkiem założonego w 1981 Koła nr 4 Związku Byłych Żołnierzy Zawodowych Wojska Polskiego (ZBŻZ) przy Wojskowej Komendzie Uzupełnień w Sanoku[12]. W sierpniu 2010 został prezesem Miejsko-Gminnego Koła Związku Inwalidów Wojennych Rzeczypospolitej Polskiej w Sanoku[13]. Był podporucznikiem w stanie spoczynku[14], później awansowany na stopień porucznika w stanie spoczynku[15].

Podczas sesji Rady Miasta Sanoka 6 lipca 2016 opowiedział się za pozostawieniem w dotychczasowym miejscu Pomnika Wdzięczności Żołnierzom Armii Czerwonej w Sanoku, następnie decyzją tejże rady zdemontowanego[16].

Grobowiec Andrzeja Woźnego

Zmarł 23 grudnia 2020[17][18]. Został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Sanoku 30 grudnia 2020.

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Deklaracje ↓, s. 21.
  2. Historia pomocy - Rodzina Woźnych. Polscy Sprawiedliwi [online], sprawiedliwi.org.pl [dostęp 2019-07-30].
  3. a b c d Polacy ratujący Żydów w czasie Zagłady. Przywracanie pamięci. 12-2016. s. 137-138. [dostęp 2016-03-01].
  4. Deklaracje ↓, s. 31-37.
  5. Joanna Kozimor. Ratowali Żydów, ryzykując życiem. „Tygodnik Sanocki”. Nr 37 (1035), s. 6, 16 września 2011. 
  6. a b Tomasz Majdosz. Sanoczanin odznaczony Krzyżem Komandorskim. Bohater.... „Tygodnik Sanocki”. Nr 41 (1293), s. 3, 14 października 2016. 
  7. Deklaracje ↓, s. 25, 28.
  8. Deklaracje ↓, s. 21, 25.
  9. Deklaracje ↓, s. 24, 25, 28.
  10. Deklaracje ↓, s. 21, 24, 26.
  11. Deklaracje ↓, s. 21, 24.
  12. Zbigniew Czernicki, R. Pawlak. Kalejdoskop. Sanok. „Głos Weterana i Rezerwisty”. Nr 11, s. 7, 2014. 
  13. Joanna Kozimor. Nowy prezes, nowy duch. „Tygodnik Sanocki”. Nr 33 (979), s. 14, 20 sierpnia 2010. 
  14. Joanna Kozimor. Na tropie tajemnic z przeszłości. „Tygodnik Sanocki”. Nr 3 (897), s. 7, 16 stycznia 2009. 
  15. Zbigniew Czernicki. Patriotycznie w Jasielu. „Głos Weterana i Rezerwisty”. Nr 10, s. 7, 2013. 
  16. Małgorzata Sienkiewicz-Woskowicz. Decydowano nie zawsze jednogłośnie. „Tygodnik Sanocki”. Nr 27 (1279), s. 4, 8 lipca 2016. 
  17. Edyta Wilk: 23 grudnia br. w wieku 96 lat zmarł Andrzej Woźny – Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. tygodniksanocki.pl, 2020-12-28. [dostęp 2021-01-07].
  18. Zmarli - rok 2020 (dane USC Sanok). korsosanockie.pl, 2020-10-27. [dostęp 2021-04-26].
  19. M.P. z 2016 r. poz. 529.
  20. M.P. z 2013 r. poz. 612.
  21. Marian Struś. Sanok zawsze kochał wojsko. „Tygodnik Sanocki”. Nr 32 (1131), s. 4, 16 sierpnia 2013. 
  22. Bartosz Błażewicz. Hołd dla polskiego żołnierza. „Tygodnik Sanocki”. Nr 34 (928), s. 3, 21 sierpnia 2009. 
  23. Deklaracje ↓, s. 21, 25, 28, 30.
  24. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2017. yadvashem.org. s. 106. [dostęp 2018-01-19]. (ang.).
  25. Jafa Wallach (oprac. i red. Elżbieta Rączy): Gorzka wolność. Wspomnienia ocalonej z holocaustu. Rzeszów: Instytut Pamięci Narodowej / Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział w Rzeszowie, 2012, s. 25. ISBN 978-83-7629-352-3.
  26. Righteous Among the Nations Honored by Yad Vashem by 1 January 2020. Poland. yadvashem.org. s. 113. [dostęp 2021-04-08]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Związek Bojowników o Wolność i Demokrację. Oddział w Sanoku. Deklaracje i karty ewidencyjne członków zwyczajnych W Woźniak-Wrzyszcz 1963-1988, AP Rzeszów – O/Sanok (zespół 659, sygn. 107). s. 1-139.