Leszno: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m →Administracja: smal |
→Okres powojenny i historia najnowsza: Dodano zdjecie budynku lotniska |
||
Linia 82: | Linia 82: | ||
=== Okres powojenny i historia najnowsza === |
=== Okres powojenny i historia najnowsza === |
||
[[Plik:20091125_Lotnisko_w_Lesznie.jpg|thumb|280px|Budynek Lotniska w Lesznie]] |
|||
Po zakończeniu wojny nastąpiła rozbudowa i przebudowa miasta. Powstało lotnisko szybowcowe w Strzyżewicach, w 1971 wybudowano nowy dworzec kolejowy i autobusowy, powstało wiele osiedli mieszkaniowych (Osiedla: Grunwald, Sułkowskiego, Przyjaźni, Wieniawa), miasto zyskało szeroką arterię al. Konstytucji 3 Maja która wyprowadziła ruch poza centrum miasta, wybudowano Halę widowiskową Trapez na 800 miejsc, krytą pływalnię Akwawit, ścieżki rowerowe. W latach 1975-1998 Leszno było stolicą województwa leszczyńskiego. W 1977 roku przyłączono do Leszna Zaborowo, Gronowo i część Strzyżewic wraz z lotniskiem szybowcowym. Od 1 stycznia 1999 roku jest miastem na prawach powiatu grodzkiego. W roku 1975 Leszno zostało stolicą województwa. W okresie PRLu powstało wiele przedsiębiorstw przemysłowych, co podniosło rangę miasta w skali kraju. Stało się ono także ważnym węzłem tranzytowym, szczególnie w transporcie kolejowym. |
Po zakończeniu wojny nastąpiła rozbudowa i przebudowa miasta. Powstało lotnisko szybowcowe w Strzyżewicach, w 1971 wybudowano nowy dworzec kolejowy i autobusowy, powstało wiele osiedli mieszkaniowych (Osiedla: Grunwald, Sułkowskiego, Przyjaźni, Wieniawa), miasto zyskało szeroką arterię al. Konstytucji 3 Maja która wyprowadziła ruch poza centrum miasta, wybudowano Halę widowiskową Trapez na 800 miejsc, krytą pływalnię Akwawit, ścieżki rowerowe. W latach 1975-1998 Leszno było stolicą województwa leszczyńskiego. W 1977 roku przyłączono do Leszna Zaborowo, Gronowo i część Strzyżewic wraz z lotniskiem szybowcowym. Od 1 stycznia 1999 roku jest miastem na prawach powiatu grodzkiego. W roku 1975 Leszno zostało stolicą województwa. W okresie PRLu powstało wiele przedsiębiorstw przemysłowych, co podniosło rangę miasta w skali kraju. Stało się ono także ważnym węzłem tranzytowym, szczególnie w transporcie kolejowym. |
||
Wersja z 17:31, 25 lis 2009
[[Plik:{{{zdjęcie}}}|240x240px|alt=Ilustracja|{{{opis zdjęcia}}}]] {{{opis zdjęcia}}} | |||||
| |||||
Państwo | {{{państwo}}} | ||||
---|---|---|---|---|---|
Zarządzający |
Prezydent miasta | ||||
Powierzchnia |
31,9 km² | ||||
Populacja (2007) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Nr kierunkowy |
{{{numer kierunkowy}}} | ||||
Kod pocztowy |
{{{kod pocztowy}}} | ||||
Tablice rejestracyjne |
{{{tablice rejestracyjne}}} | ||||
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |||||
Strona internetowa |
Leszno (niem. Lissa) – miasto w województwie wielkopolskim, położone w zachodniej części Polski, pomiędzy dwoma dużymi centrami gospodarczymi – Poznaniem i Wrocławiem. Zamieszkuje je 64 142 mieszkańców na powierzchni 31,9 km², co daje miastu siódmą lokatę pod względem wielkości w województwie[11].
Dane statystyczne
Ogółem 64 057 w tym[3]:
- Mężczyźni 30 453
- Kobiety 33 502
Gęstość zaludnienia na km²: 2007, przyrost naturalny na 1000 mieszkańców 1,5 promila, wskaźnik dla kraju wynosi – 0,3 promila. Saldo migracji w ruchu wewnętrznym -73 / zagranicznym -37 osób.
Ludność według wieku[12]:
- Wiek przedprodukcyjny (0-17 lat) 12 416
- Wiek produkcyjny (18 - 59/64 lata) 42 256
- Wiek poprodukcyjny (60/65 lat i więcej) 6 484
Historia
Początki Leszna
Pierwsza wzmianka historyczna o Lesznie pochodzi z 1393 roku. Wówczas osada Leszczno stanowiła własność Stefana z Karnina, który posiadał pieczęć herbu Wieniawa. Ród Wieniawitów przybrał od swej osady nazwisko Leszczyńscy. W XV w. istniały tu dwie osady Leszczno i Leszczynko. Do roku 1547 civitas Leszno rozwijało się w cieniu większych, starszych, bogatszych i uprzywilejowanych ośrodków takich jak: Wschowa, Kościan, Osieczna, Święciechowa. W początkach XVI w. Leszno stało się znaczącym centrum reformacji. W 1543 Rafał IV Leszczyński herbu Wieniawa, kasztelan przemęcki, otrzymał od króla Zygmunta Starego zgodę na założenie na gruntach wsi o tej samej nazwie osady miejskiej. W 1547 nadano prawa miejskie miastu, które posiadało już wtedy gimnazjum, w którym wykładał między innymi Jan Ámos Komenský oraz Jan Jonston.
Wiek XVI do XVII – Leszno jako ważny ośrodek reformacji
Osiedlenie Braci czeskich (1516) oraz sprowadzenie tkaczy śląskich do miasta spowodowało szybki rozwój Leszna. W 1626 Bracia czescy utworzyli tu szkołę wyższą, z tego też roku pochodzi zachowana synagoga, a ok. 1633 powstała tu również parafia ewangelicka (luterańska). W latach 1638-1647 mieszkał tu teolog i poeta Johann Heermann i tu został pochowany. XVII-wieczne Leszno było największym w Wielkopolsce ośrodkiem drukarstwa, związanym z działalnością miejscowych ewangelików (wśród których przeważali uchodźcy z pobliskiego Śląska). W latach 1636-1639 nastąpiło znaczne powiększenie obszaru miasta, otoczono je nowymi fortyfikacjami ziemno-bastionowymi. Cztery Bramy (północna Kościańska, wschodnia Osiecka, zachodnia Święciechowska i południowa Rydzyńska) łączyły miasto z przedmieściami. W mieście odbywały się liczne jarmarki, mieszczanie korzystali z zwolnień i udogodnień podatkowych. Towary produkowane w Lesznie eksportowane były do Saksonii, Rosji i na Litwę. Złoty okres dla Leszna zakończył się w 1655 roku, miasto zostało spalone i zniszczone, ponownie w 1707 roku, a w roku 1709 zaraza zdziesiątkowała mieszkańców.
Okres rozwoju miasta zbiegł się w czasie z okresem podziału chrześcijaństwa, walk religijnych i prześladowań. Właśnie takie ośrodki jak Leszno pozwoliły uzyskać Polsce status kraju „bez stosów”. W Lesznie współżyły cztery wyznania: bracia czescy, luteranie, katolicy i żydzi. Leszno stało się w czasach nowożytnych również ośrodkiem życia naukowego. Będąc jeszcze pod względem ludności miasteczkiem potrafiło się ufortyfikować oraz założyć sieć wodociągową. Leszno stało się od tego momentu drugim, po Poznaniu, miastem Wielkopolski. Stan ten nienaruszalnie zachował się aż do rozbiorów.
Ćwierćwiecze 1630-1656 to nie jedyny „złoty okres” dla tej miejscowości. Równie dobrze pojęcie to odnosi się do lat po odbudowie i rewitalizacji miasta po wielokrotnych pożarach i wojnach. Władze wraz z właścicielami dbali skutecznie o miasto. Stwarzano wiele urzędów, które pomagały w rozwoju handlowym, społecznym, terytorialnym, stratygraficznym, ale także estetycznym, kulturowym. Leszno czasów nowożytnych nie było tylko jednym z głównych ośrodków produkcji tekstylnej, ale zarazem swego rodzaju szkołą przemysłową w tej dziedzinie. Tutaj powstawały wzory organizacyjne i produkcyjne sukiennictwa. Uczyli się w Lesznie rzemiosła liczni przybysze z różnych miast nie tylko polskich (jak Gdańsk, Poznań czy Kraków), lecz także zagranicznych (Berlin, Augsburg, Królewiec, Lubeka czy Lipsk).
Obok innych szkół, w mieście działało gimnazjum akademickie z bogatą biblioteką i teatrem. Znaczącą postacią leszczyńskiego środowiska naukowego o uniwersalnym wymiarze był reformator pedagogiki Jan Ámos Komenský, a obok niego także inni uczeni, jak Jan Jonston czy Daniel Ernest Jabłoński, współzałożyciel Berlińskiej Akademii Nauk. W leszczyńskich szkołach w II poł. XVIII w. uczyło się jednocześnie kilkuset uczniów. Wraz z Lesznem rozwijała się cała Wielkopolska. Stała się ona najwyżej rozwiniętym gospodarczo regionem w przedrozbiorowej Polsce.
Okres rozbiorów i odzyskania niepodległości
W drugim rozbiorze Polski Leszno zostało wcielone do Prus a mieszkańcy aktywnie przeciwstawiali się pruskiej polityce germanizacyjnej. Również wielkie pożary w 1767 i 1790 nie oszczędziły miasta. Do Polski powróciło na mocy traktatu wersalskiego 17 stycznia 1920 r. Pod zaborem Leszno dzieliło losy Wielkopolski, która polityka pruska zamierzała przekształcić w rolnicze zaplecze terenów niemieckich. Leszno utraciło swoja wysoką pozycję, jednak nadal pozostawało silnym i ważnym ośrodkiem na mapie Wielkopolski. Miasto unowocześniało się, rozwijało pod względem urbanistycznym. Ale w warunkach zaborów nie było dalszej możliwości rozwoju sukiennictwa i płóciennictwa, straciło także swoją rolę młynarstwo i handel zbożem. Aktywność gospodarcza trwała, ale już w innych warunkach. Nowym problemem kultywowanym przez Królestwo, w okresie gdy zwiększała się ludność polska, było natężanie akcji germanizacyjnej. Rozwijała się świadomość narodowa różnych grup mieszkańców. Jeszcze w I poł. XIX w. nie przynosiło to znacznego zachwiania tradycyjnego współżycia. Na przykład w gimnazjum leszczyńskim język polski był uprzywilejowany, mimo że Polacy stanowili w mieście mniejszość. Kontynuowana była działalność naukowa, gdzie Leszno, oprócz Poznania, było w Wielkopolsce największym ośrodkiem wydawniczym i oświatowo-kulturalnym. II poł. XIX w. to okres narastającej nacjonalistycznej nienawiści mieszkających w mieście Niemców. W latach 1876-1900 usunięto polski z gimnazjum, zaczęto wyrzucać polskich nauczycieli i zastępowano ich belframi niemieckimi. Rosnące nastroje nacjonalistyczne Niemców wywołały odzew wśród ludności polskiej, która organizowała strajki szkolne, prowadzono działalność konspiracyjną. Wielu polskich Leszczynian wzięło również udział w walkach Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 r.
Okres międzywojenny
W okresie międzywojennym miasto było ważnym węzłem komunikacyjnym (biegły tu linie kolejowe Rawicz-Poznań, Zbąszyń-Leszno, Leszno-Ostrów Wielkopolski, Kalisz-Leszno, Jarocin-Leszno, krzyżowały się też linie tranzytowe do Wrocławia i Głogowa). Rozwinięty był handel i przemysł:
młyny, browary, tartaki, garbarnie, fabryka produktów chemicznych, produkowano wyroby włókiennicze, maszyny, wagi i fortepiany, cukier i eksploatowano pokłady kredy. Leszno odgrywało ważną rolę w życiu gospodarczym Polski.
Po I wojnie światowej Leszno znowu stało się częścią odrodzonego państwa polskiego. W okresie 20 lecia międzywojennego z Leszna odpłynęła ludność niemiecka. W 1919 r. Polacy stanowili już ok. 70% mieszkańców miasta, a już w 1939 ok. 90%. Miasto rozwijało się w dalszym ciągu nawiązując do bogatej tradycji porządku, racjonalizmu i rzeczowości. Wykorzystywana była każda niemal szansa rozwoju miasta. Nawiązywano do dawnego rozwoju oświaty i kultury. W latach 1937-1954 miasto było siedzibą wiejskiej gminy Leszno.
II wojna światowa
Po wybuchu II wojny światowej Niemcy, w ramach operacji Tannenberg 21 października 1939 rozstrzelali 20 Polaków, a następnie hitlerowscy okupanci dokonali masowej deportacji ludności do Generalnego Gubernatorstwa (ok. 80% mieszkańców), a Leszno zostało włączone do III Rzeszy[13]. Na terenie miasta funkcjonowały dwa obozy pracy przymusowej dla Polaków i Żydów. 31 stycznia 1945 wkroczyła do Leszna Armia Czerwona.
Okres powojenny i historia najnowsza
Po zakończeniu wojny nastąpiła rozbudowa i przebudowa miasta. Powstało lotnisko szybowcowe w Strzyżewicach, w 1971 wybudowano nowy dworzec kolejowy i autobusowy, powstało wiele osiedli mieszkaniowych (Osiedla: Grunwald, Sułkowskiego, Przyjaźni, Wieniawa), miasto zyskało szeroką arterię al. Konstytucji 3 Maja która wyprowadziła ruch poza centrum miasta, wybudowano Halę widowiskową Trapez na 800 miejsc, krytą pływalnię Akwawit, ścieżki rowerowe. W latach 1975-1998 Leszno było stolicą województwa leszczyńskiego. W 1977 roku przyłączono do Leszna Zaborowo, Gronowo i część Strzyżewic wraz z lotniskiem szybowcowym. Od 1 stycznia 1999 roku jest miastem na prawach powiatu grodzkiego. W roku 1975 Leszno zostało stolicą województwa. W okresie PRLu powstało wiele przedsiębiorstw przemysłowych, co podniosło rangę miasta w skali kraju. Stało się ono także ważnym węzłem tranzytowym, szczególnie w transporcie kolejowym.
Kalendarium [14]
- 1393 – Pierwsza wzmianka źródłowa o Lesznie
- 1516 – Do Leszna przybywa pierwsza nieduża grupa Braci Czeskich
- 1547 – Przywilej lokacyjny dla miasta nadany przez króla Zygmunta Starego
- 1573 – Działa szkoła przeznaczona dla Braci Czeskich
- 1606 – Żydzi otrzymują zgodę właściciela miasta na osiedlenie się w Lesznie
- 1618 – Od 1648, do miasta napływa duża grupa luterańskich rzemieślników, uchodźców ze Śląska
- 1628 – Miasto przyjmuje kolejnych braci czeskich z J.A. Komeńskim, wybitnym teologiem i pedagogiem na czele
- 1631 – Przywilej Zygmunta III Wazy zrównujący w prawach Leszno z największymi miastami Polski
- 1656 – Spalenie miasta w odwet za przyjęcie załogi szwedzkiej podczas Potopu
- 1707 – Spalenie miasta przez Rosjan
- 1738 – Stanisław Leszczyński sprzedaje Leszno Aleksandrowi Józefowi Sułkowskiemu
- 1790 – Wielki pożar miasta, trzeci w tym stuleciu
- 1793 – W wyniku drugiego zaboru Leszno wcielone do Prus i zdegradowane do roli miasta prowincjonalnego
- 1815 – Na mocy kongresu wiedeńskiego Leszno znajduje się w Wielkim Księstwie Poznańskim
- 1856 – Wybudowanie linii kolejowej łączącej Leszno z Poznaniem i Wrocławiem
- 1886 – Miasto staje się centrum administracyjnym powiatu leszczyńskiego
- 1920 – Powrót do Polski na mocy traktatu wersalskiego
- 1939-1945 – II wojna światowa
- 1947 - Potyczka żołnierzy polskich i radzieckich na dworcu kolejowym w Lesznie
- 1975 – Leszno staje się miastem wojewódzkim
- 1977 – Organizacja centralnych dożynek
- 1990 – Pierwsze demokratyczne wybory do Rady Miejskiej Leszna
- 1999 – Polska reforma administracyjna – Leszno miastem powiatowym
Zabytki
- Pałac Sułkowskich z XVIII wieku - Barokowa rezydencja powstała na miejscu wcześniejszego, renesansowego pałacu i
kolejnego gmachu wybudowanego w drugiej połowie XVII wieku przez sprowadzonego z Włoch architekta, Pompeo Ferrariego. Współczesny kształt został pałacowi nadany w połowie XVIII wieku. Sylwetka budowli naturalnie komponuje się w otoczenie parku i stawów, będących reliktem dawnej fosy. Wnętrza pałacu zatraciły niemal zupełnie swe pierwotne cechy; zachowały się jedynie pojedyncze detale wyposażenia architektonicznego.
- Ratusz z końca XVII wieku - Leszczyński ratusz, oglądany w obecnym kostiumie architektonicznym to budowla barokowo-klasycystyczna, zaliczana do najpiękniejszych w Polsce. Wielokrotnie przebudowywany, nosi na swych
murach relikty pierwszego ratusza z 1639 roku. Wśród kolejnych architektów i budowniczych wymienia się: - Marcina Woidego, - Jerzego Catenazziego, - Pompeo Ferrariego oraz - Dominika Merliniego, architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego Wschodnią ścianę ratusza zdobią kartusze z herbami właścicieli miasta. Obecnie gmach pełni funkcje reprezentacyjne, konferencyjne i wystawiennicze, a w przyziemiu znajduje się stylowa kawiarnia. W przyszłości planuje się udostępnić wejście na wieże ratuszową jako punkt widokowy, co zwiększyło by atrakcyjność tej budowli.
- Dzielnica żydowska utworzona w 1626 roku mieściła się wewnątrz wałów, w półocno-zachodniej części miasta, w pobliżu pałacu
właścicieli miasta.
- Nowa Synagoga w Lesznie - Największa i prawdopodobie najstarsza zachowana, główna synagoga najważniejszej gminy
żydowskiej w Wielkopolsce w XVIII wieku. Na obecny budynek składa się XVIII-wieczny barokowy trzon główny, z dobudowanym w 1905 r. masywem wieżowym, wg projektu wrocławskich architektów Ehrlichów. W nowej szacie architektonicznej, wybudowana została w duchu wiedeńskiej secesji i o układzie typu Tempel. Była to jednoprzestrzenna wysoka sala modlitewna z bimą (mównicą) dosuniętą do aron ha-kodesz (szafa na Torę), wewnętrznymi, amfiteatralnymi emporami dla kobiet, wyposażona w dobrej klasy organy, wentylację oraz centralne ogrzewanie. Dobudowany aneks wieżowy, zwieńczony cebulastym hełmem, z iglicą zakończoną kulą i gwiazdą Dawida, pomieścił m.in. synagogę tygodniową, pokoje rabinów i organy. Synagoga użytkowana była przez gminę żydowską w Lesznie do 1939 roku. Obecnie pełni funkcję galerii sztuki Muzeum Okręgowego w Lesznie, a w jednej z sal urządzono stałą ekspozycje "Żydzi w Lesznie". Gmach zachował polichromie z piękną dekoracją roślinną ścian i promienistą glorią, zdobiącą wywietrznik w czaszy głębokiego, pozornego sklepienia.
- Rynek Starego Miasta w Lesznie - Większość zabudowy rynku stanowią kamienice wybudowane w latach 1870-1914. Sprzed pożaru w
1790 r. dotrwały w niezmienionym stanie nieliczne barokowe kamieniczki z charakterystycznymi szczytowymi fasadami. W pierzei północnej zwracają uwagę dwa sąsiadujące ze sobą budynki: pochodząca z końca XVII wieku kamieniczka nr. 15, której fasadę wieńczy obelisk z półksiężycem i dom, według tradycji, należący do Jana Jonstona (1603-1675) - wybitnego lekarza i uczonego. Niezmiennie od 1788 r. w tej kamieniczce mieści się apteka. Naj wejściem zauważamy godło domu "Pod łabędziem" oraz u wejścia metalowe elementy do wiązania koni. Na wschodniej pierzei znajduje się najstarszy budynek w rynku : kamieniczka nr. 19 z podcieniami, wzniesiona prawdopodobnie w 1634 r.
- Kościół św. Mikołaja - Budynek powstał na miejscu zniszczonego podczas pożaru w 1656 r.
najstarszego leszczyńskiego kościoła. Odbudowany po 1680 roku wg. projektu Jana Catenazziego i wyposażony w początkach XVIII wieku uchodzi za najwybitniejsz a realizacje, sprowadzonego przez Leszczyńskich architekta. Fasada świątyni zaliczana jest do najznamienitszych fasad dwuwieżowych schyłku XVII wieku. Kościół jest rodowym mauzoleum Leszczyńskich. Posiada nagrobki biskupa Bogusława i ojca króla Stanisława Leszczyńskiego Rafała Leszczyńskiego. Bogata dekoracja rzeźbiarska i sztukatorska eksponuje przy pomocy użytych alegorii, symboli i atrybutów potęge rodu Leszczyńskich. Na uwagę zasługują piękne obrazy, rzeźba przedstawiająca św. Jana Nepomucena oraz ołtaż główny z florenckim płótnem.
- Kościół św. Jana - Wybudowany w ok 1654 roku przez braci czeskich. Budowla nawiązuje
stylistycznie do architektury późnego gotyku. Akcentem przełamującym jednorodność ceglanej świątyni jest przylegająca od zachodu barokowa kaplica Gruszczyńskich autorstwa Pompeo Ferrariego (1711). Na przyporze od strony południowej zegar słoneczny z datą roczną 1653. Na północnej ścianie wmurowano XVIII-wieczne epitafia zmarłych dzieci Karola Gotfryda Woide.
- Kościół św. Krzyża z XVIII w. - Czwara w tym miejscu świątynia wybudowana
przez społeczność luterańską w Lesznie. Obecna budowla z końca XVIII wieku jest dziełem Pompeo Ferrariego z wieżą z pocz. XX wieku. Ten zbór uchodził za przykład luteranskiego budownictwa sakralnego w Wielkopolsce. Skromne, klasycystyczne wyposażenie pochodzi z XVIII wieku. Do czasów dzisiejszych nie dotrwały empory obiegające ściany boczne oraz obraz ołtarzowy.
- Lapidarium - Utworzone w 1960 roku z nagrobków i obelisków z XVII-XIX wieku. Upamiętniają one zmarłych zamożnych mieszczan i członków ich rodzin: duchownych, kupców, rzemieślników itp. Na uwagę zasługują epitafia nauczyciela króla Stanisława Leszczyńskiego, epitafia dziecięce z elementami teologicznymi i biblijnymi, nagrobek kowala z atrybutami pracy oraz płyta upamiętniająca Eliasa Müllera znajdująca się na ścianie kościóła
- Dom na ulicy Świeciechowskiej 48
- kościół ewangelicki, dawniej staroluterski na ul. Paderewskiego
- Dom urodzin dra J. Metziga
- Wiatraki Koźlaki przy ul. Strumykowej z XVIII w.
Źródło: "Leszczyńskie po Królewsku" wydane przeż organizacje Region Leszno i Informacje Turystyczną w Lesznie
Gospodarka
Leszno od lat jest miastem gdzie powstają nowe przedsiębiorstwa i gdzie stopa bezrobocia jest dużo niższa niż w Polsce. Przyczynia się do tego zarówno dobra kondycja największych leszczyńskich zakładów pracy jak i nowe wciąż powstające inwestycje w mieście. Oprócz tych zakładów które na stałe wpisały się już w krajobraz miasta w ostatnich latach powstało wiele nowych. W mieście istnieje kilka marketów wielkopowierzchiowych, wiele hurtowni, składów, kilka centrów handlowych. Działają 2 stacje radiowe, 6 redakcji gazet, 2 stacje telewizyjne. W mieście zlokalizowane są punkty dealerskie wszystkich znanych marek.
Podmioty gospodarcze
- Liczba podmiotów gospodarczych objętych rejestrem gospodarki narodowej REGON 8 483
- w tym z kapitałem zagranicznym 102
- w tym udział podmiotów zatrudniających do 9 osób 94%
Zatrudnienie
Dane dla jednostek zatrudniających powyżej 9 osób[12]
- Liczba pracujących 21 939 w tym:
- przemysł 51% (813 osób)
- pozostałe 49%
Wynagrodzenie* (*zatrudnienie pow. 9 osób) (dane z 2007r.)
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw 2277 zł
- przemysł 2108 zł
- handel i naprawy 2129 zł
- pośrednictwo finansowe 3853 zł
- edukacja 2895 zł
- ochrona zdrowia i opieka społeczna 2594 zł
- hotele i restauracje 1196 zł (dane z 2006r.)
- transport, gospodarka magazynowa i łączność 1 843 zł (dane z 2006r.)
- pozostała działalność usługowa, komunalna, socjalna i indywidualna 1880 zł (dane z 2006r.)
- przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (w zł) – średnia krajowa 2 866[15]
Bezrobocie
- Liczba bezrobotnych w Lesznie 1 830
- w tym udział kobiet 64%
- Stopa bezrobocia w Lesznie 6%
- wskaźnik dla kraju 1 746.6 tys.[12]
Edukacja
Statystyki [12]
- Liczba uczniów uczących się w Szkołach podstawowych: 4 011 (w 12 szkołach)
- Liczba uczniów uczących się w Gimnazjach: 2 573 (w 12 szkołach)
- Liczba uczniów uczących się w Liceach Ogólnokształcących: 2 629 (w 7 szkołach)
- Liczba uczniów uczących się w Liceach Profilowanych: 114 (w 3 szkołach)
- Liczba uczniów uczących się w Zasadniczych Szkołach Zawodowych: 1 004 (w 6 szkołach)
- Liczba uczniów uczących się w Technikach: 2 639 (w 15 szkołach)
Szkoły wyższe (liczba studentów - 7 604)
- Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Jana Amosa Komeńskiego.
- Wyższa Szkoła Humanistyczna w Lesznie.
- Wyższa Szkoła Marketingu i Zarządzania w Lesznie.
- Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych w Lesznie.
- AE w Poznaniu Ośrodek Studiów Wyższych w Lesznie.
Licea ogólnokształcące
- I Liceum Ogólnokształcące w Lesznie
- II Liceum Ogólnokształcące w Lesznie
- III Liceum Ogólnokształcące w Lesznie
- IV Liceum Ogólnokształcące w Lesznie
Technika (Zespoły Szkół)
- Zespół Szkół Rolniczo-Budowlanych im. Synów Pułku
- Zespół Szkół Ekonomicznych im.Jana Amosa Komeńskiego
- Zespół Szkół Technicznych
- Zespó�� Szkół Elektroniczno-Telekomunikacyjnych
- Zespół Szkół Ochrony Środowiska
Sport
- Liczba organizacji sportowych: 60 stowarzyszeń kultury fizycznej w tym: 23 uczniowskie kluby sportowe [16]
- Żużel Unia Leszno. Zawodnicy Unii Leszno odnoszą sukcesy w całej Polsce. Osiągnięcia Klubu Unia Leszno:
- 24 medale DMP (12 złotych, 5 srebrne, 7 brązowe)
- 19 medale IMP (9 złotych, 5 srebrnych, 5 brązowych)
- 15 medali MIMP (6 złotych, 4 srebrne, 5 brązowe)
- 12 medali MPPK (6 złotych, 6 srebrnych)
- 7 medali MDMP (3 złote, 2 srebrne, 2 brązowe)
- 4 medale MMPPK (3 złote i 1 brązowy)
- 1 medal MEP (złoty)
- 2 medale IMŚJ (złoty i srebrny)
- 1 medal DMŚJ (złoty)
- 2 medale DMŚ (złoty)
- W Lesznie organizowane są przez Aeroklub Leszczyński międzynarodowe zawody szybowcowe na lotnisku Centralnej Szkoły Szybowcowej w Strzyżewicach.
- Klub piłki ręcznej (II liga) i koszykówki Arot-Tęcza zrzeszający ponad 200 zawodników i zawodniczek.
- Klub Polonia 1912 Leszno prowadzi sekcję piłki nożnej (należący do III ligi), koszykówki (II Liga).
Zawodnicy sekcji kręgli odnieśli wiele sukcesów (tytuły Mistrza Polski) w kategoriach:
|
|
|
Kolejną sekcją Klubu Polonia 1912 jest szermierka.
Ogółem od roku 1990 zawodnicy sekcji szermierczej zdobyli 97 medali, w tym 76 medali Mistrzostw Polski w różnych kategoriach wiekowych oraz 21 medali w Mistrzostwach Świata i Europy w kategoriach: kadetów, juniorów i seniorów.
Polonia prowadzi również z wieloma sukcesami sekcję Boksu i Kick-boxingu oraz Kręglarstwa.
Na górę strony
Administracja
- Prezydent Miasta Leszna: Tomasz Malepszy (od 1998)
- I wiceprezydent Miasta Leszna: Jan Wojciechowski
- Wiceprezydent Miasta Leszna: Zdzisław Adamczak
- Sekretarz Miasta Leszna: Antoni Mazankiewicz (od 1990)
Rada Miasta od 2006
KW Tomasza Malepszego Lewica dla Leszna (SLD)
Grażyna Banasik, Marcin Błaszkowski, Marek Ganowicz, Ryszard Hayn, Bernardyna Kaźmierczak, Tomasz Malepszy (radny do 27.11.2006), Wojciech Rajewski - wiceprzewodniczący , Grzegorz Rusiecki, Wojciech Zimniak (radny od 06.12.2006)
- Platforma Obywatelska
- Edward Bąkowski, Łukasz Borowiak, Zenon Kurt, Stanisław Mikołajczyk, Sławomir Mocek, Piotr Olejniczak - Przewodniczący, Edward Szczucki
- Prawo i Sprawiedliwość
- Andrzej Bortel, Kazimierz Jęcz, Sławomir Szczot, Marek Wachowski
- Gospodarni dla Leszna
- Zdzisław Adamczak (radny do 22.02.2007), Danuta Balcerzak (radna od 22.03.2007), Stefan Grys (radny do 29.11.2007), Michał Podfigurny, Ryszard Sudolski (radny od 20.12.2007)
- KWW Dawida Tomczaka "Nowe Leszno"
- Marek Goryniak (radny do 22.03.2007), Piotr Więckowiak (radny od 26.04.2007),
Podział administracyjny
W Lesznie nie występuje prawny podział administracyjny na dzielnice miejskie i osiedla mieszkaniowe. Miasto jest jednolitą gminą o statusie miasta, a dzielnice i osiedla nie są jednostkami pomocniczymi gminy (art. 5 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 roku). Nazewnictwo dzielnic i osiedli jest nazewnictwem zwyczajowym, powszechnie używanym przez mieszkańców, wynikającym z pewnych uwarunkowań urbanistycznych i historycznych tych terenów.
Dzielnice miasta |
Osiedla mieszkalne |
Ludzie związani z Lesznem
Honorowi Obywatele
Leszno ma ośmiu Honorowych Obywateli[17]:
- Wojciech Maciejewski (ur. 30 marca 1923) – reżyser w Teatrze Polskiego Radia
- Janusz Centka (ur. 1950) – dwukrotny szybowcowy mistrz świata
- Martin Kummer – nadburmistrza Suhl
- Leigh Adams (ur. 1971) – Australijski żużlowiec od 1996 związany z Unią Leszno
- Jan Duffhauss – wiceburmistrz Deurne
- Czesław Orsztynowicz – kompozytor Hejnału Miasta Leszna, dyrygent
- Johannes Willem Smeets – Burmistrz Deurne
- Prof. dr hab. Wiesław Osiński – wiceprezes Leszczyńskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk oraz przewodniczący Komitetu Wydawniczego PWSZ w Lesznie
Urodzeni w Lesznie
- Renata Dancewicz, polska aktorka
- Włodzimierz Bednarski, polski aktor
- Mirosław Handke, profesor chemii, minister edukacji w rządzie Jerzego Buzka
- Stanisław Grochowiak, polski poeta
- Marcin Rozynek, polski piosenkarz
- Krzysztof Kasprzak, polski żużlowiec
- Bernard Jąder, polski żużlowiec
- Przemysław Pawlicki, polski żużlowiec
- Sergiusz Sterna-Wachowiak, polski poeta
- Sławomir Mocek, szermierz
- Damian Baliński, polski żużlowiec
- Agnes Pihlava - (wł. Agnieszka Ćwiklińska), piosenkarka
- Ottomar Anschütz - wynalazca i fotograf
Religia
- Kościół rzymskokatolicki – dekanat leszczyński
- Kościół Polskokatolicki
- Parafia Najświętszej Maryi Panny Zielnej, ul. 17 stycznia 23
- Kościół Ewangelicko-Augsburski
- Parafia w Lesznie, ul. Paderewskiego 11
- Kościół Zielonoświątkowy
- Zbór w Lesznie, ul. Lipowa
- Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa
- Zbór w Lesznie, ul. Zygmunta Starego 1
- Kościół Adwentystów Dnia Siódmego
- Zbór w Lesznie
Inne
- Świecki Ruch Misyjny "Epifania"
- Zbór w Lesznie, ul. Kościelna 8/5
- Nowa Synagoga w Lesznie
Droga św. Jakuba
Turystyka
Plik:Logo Dolnośląskiej Drogi św. Jakuba.jpg Przez miasto przebiega Wielkopolska Droga św. Jakuba - odcinek szlaku pielgrzymkowego do grobu św. Jakuba w Santiago de Compostela w Hiszpanii.
Legenda
W orszaku przyszłej żony Mieszka I, Dąbrówki, podążającej z Czech do Polski, znajdował się głośnej sławy rycerz Filip Wieniawita (Pierścień). Mieczysław w dowód uznania zasług Wieniawity, który wyratował Dąbrówkę z opresji, oddał mu we władanie dobra ziemi wschowskiej wraz ze wsią Leszczyną (dzisiejsza ul. Lipowa w Lesznie). Od tej wsi nazwali się Wieniawici Leszczyńskimi. Z czasem stali się Leszczyńscy potężnym rodem magnackim, o którym mówiono: "Kto Leszczyńskich nie zna, ten Polski nie zna.". Z rodu tego pochodził Stanisław Leszczyński - król Polski.
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/7/76/
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym
- ↑ a b http://leszno2.leszno.pl/content/view/14/71/#obsz
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/666/163/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/222/163/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/137/154/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/144/155/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/148/158/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/147/157/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/149/159/
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2007 r. (GUS)
- ↑ a b c d http://leszno2.leszno.pl/images/stories/andrzej/leszno%20w%20liczbach%20str.%201.pdf
- ↑ Pomniki
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/5/70/
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/content/view/14/71/#gosp
- ↑ http://leszno2.leszno.pl/images/stories/andrzej/leszno%20w%20liczbach%20str.%202.pdf
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta Leszna
Bibliografia
- Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powszechna Wydawnictwa Gutenberg Print, t.34/16, W-wa 2001. ISBN 83-87697-00-1 ISBN 83-87697-62-1