Naar inhoud springen

Portaal:Bier/Uitgelicht

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Deze pagina geeft een overzicht van alle uitgelichte artikels en/of afbeeldingen op het portaal Bier. Voor elke week van het jaar is er zo'n artikel en/of afbeelding. Voel u vrij om deze te bewerken door de bijhorende bewerk-link te volgen.
Uitgelicht deze week (47)

Bokbier of bockbier (naar het Duits: Bockbier) is een sterk seizoensbier. Oorspronkelijk zijn bokbieren ondergistend, maar de laatste jaren zijn er in Nederland meer en meer bovengistende bokbieren op de markt gekomen. Een donkere variant wordt tussen oktober en februari verkocht (met een verkooppiek rond oktober en november) en wordt herfstbok genoemd. Vanaf de vastentijd tot mei wordt ook bokbier verkocht dat meestal blond of amberkleurig is en lentebok of meibok wordt genoemd.

Bokbier is van oorsprong een Duitse biersoort. Andere landen waar bokbier wordt gebrouwen, zijn Nederland, Noorwegen, Oostenrijk en Tsjechië. Het Nederlandse bokbier heeft zich vanaf de jaren '80 van de twintigste eeuw tot een afzonderlijke stijl ontwikkeld met zo z'n eigen tradities en als opvallendste kenmerk dat bokbieren zowel onder- als bovengistend kunnen zijn. Ook in België worden bokbieren in Nederlandse stijl gebrouwen, maar die zijn uitsluitend bestemd voor de Nederlandse markt. België zelf kent geen bokbiertraditie.


[bewerk]

Ga naar week
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53


Week 1

Het Reinheitsgebot (Reinheidsgebod) is een Duitse regeling die zijn oorsprong vindt in het hertogdom Beieren in 1516. Het geldt als de oudste warenwet ter wereld.

Volgens dit gebod mocht bier alleen gemout graan, water en hop bevatten. Het oorspronkelijke Reinheitsgebot bevatte geen gist als ingrediënt omdat dit micro-organisme toen nog niet ontdekt was. Volgens voorstanders zou bier dat volgens het Reinheitsgebot gebrouwen is beter van smaak zijn dan bier waaraan bijvoorbeeld suiker zou zijn toegevoegd. Het gebod verbiedt echter ook het gebruik van kruiden en vruchten.


[bewerk]

Week 2

Westvleteren is een trappistenbier dat gebrouwen wordt door de monniken van de Sint-Sixtusabdij van Westvleteren (West-Vlaanderen).

De huidige abdij ontstond in 1831 toen de prior van het pas gestichte klooster op de Catsberg met enkele van zijn monniken naar de bossen van Sint-Sixtus trok om zich te vestigen bij de kluizenaar Jan-Baptist Victoor. Voor die tijd waren er al op dezelfde plaats of in de nabijheid maar liefst drie kloosters gevestigd geweest. De bierverkoop begon reeds in 1838. De brouwerij werd in 1871 gemoderniseerd en overleefde beide wereldoorlogen.

In 1945 besliste de abt dat de productie zou worden beperkt, omdat de brouwerijactiviteiten te veel van de energie van de religieuze gemeenschap opeisten. Het jaar daarop besliste hij het brouwen en commercialiseren voortaan onder licentie toe te vertrouwen aan de Brouwerij Sint-Bernardus in Watou. Een beperkte brouwerijactiviteit bleef in de kloosterbrouwerij doorgaan. De licentie werd in 1962 voor 30 jaar verlengd.

Toen die in 1992 ten einde liep werd de volledige brouwerijactiviteit opnieuw door de abdij overgenomen. Er waren ondertussen heel wat Europese en andere regelgevingen tot stand gekomen en onder meer werd opgelegd dat enkel nog het label 'Trappistenbier' mocht worden gebruikt, indien het bier ook daadwerkelijk binnen een trappistenklooster gebrouwen word.

De beslissing bleef behouden om de productie te beperken tot wat als opbrengst voor het levensonderhoud van de monniken nodig is, hetzij 4.700 à 4.750 hectoliter of 60.000 kratten van 24 flesjes.


[bewerk]

Week 3
Een advertentie voor "Amstel super Stout" uit 1922

Amstel is een biermerk van de Amstel Brouwerij, dat voor het eerst in 1870–1871 aan de Mauritskade te Amsterdam werd gebrouwen. De smaak van Amstel pilsener geldt als licht of lichtbitter, met een neutrale nasmaak. Vandaag de dag worden alle bieren van Amstel gebrouwen in de brouwerijen van Heineken in Zoeterwoude, 's Hertogenbosch en Wijlre.

De Beiersche Bierbrouwerij de Amstel, opgezet in 1870 door de firma De Pesters, Kooy en Co. (directeur Johan Hendrik van Marwijk Kooy) werd in 1892 omgezet in een naamloze vennootschap. In 1915 was de productie van Amstel vertwintigvoudigd en in 1926 nam Amstel een derde van de totale Nederlandse bierexport voor zijn rekening. In 1941 nam Amstel, samen met Heineken, het kapitaal van de Amsterdamse brouwerij Van Vollenhovens Bierbrouwerij De Gekroonde Valk aan de Hoogte Kadijk over. Deze brouwerij werd 1961 gesloten.

1968 was voor de Amstel brouwerij een bijzonder jaar. De Amsterdamse concurrent Heineken lijfde Amstel in. De brouwerij aan de Mauritskade werd gesloopt. Alleen het hoofdkantoor uit 1930, nu onderdeel van de Hogeschool van Amsterdam, is blijven staan. In 1980 werd de brouwerij aan de Stadhouderskade gesloten en werd de productie in Nederland in zowel Zoeterwoude (pils) als 's-Hertogenbosch (speciale bieren, bijvoorbeeld bokbier) voortgezet.


[bewerk]

Week 4
Oprichter Jacob Christian Jacobsen

De Carlsberg Group is een Deense brouwerij met het hoofdkantoor in Valby in de hoofdstad Kopenhagen. De brouwerij werd in 1847 opgericht door Jacob Christian Jacobsen en is sinds de overname van de Noorse Orkla Group uitgegroeid tot een van de grootste brouwerijen ter wereld. De bij de ingang staande olifanten zijn door kunstenaar Nilaus Fristrup vervaardigd van Bornholms graniet.

Tot midden negentiende eeuw waren de Denen gewend om witbier te drinken. J.C. Jacobsen kwam echter in aanraking met het bier uit Beieren. In 1847 startte hij zijn eigen brouwerij in Valby met de naam Carlesberg, vernoemd naar zijn zoon Carl en het Germaanse woord Berg. Tevens symboliseert berg de ligging van de brouwerij, namelijk op Valby Bakke (Valby Heuvel).


[bewerk]

Week 5
Bierviltje "Sezoens"

Brouwerij Martens is een bierbrouwerij in Bocholt in Belgisch Limburg, opgericht in 1758. Ze heeft in België op twee na de hoogste productiecapaciteit (3,6 miljoen hl per jaar), daarvoor werd 2007 in de deelgemeente Kaulille een vernieuwde brouwerij ingericht.

De brouwerij werd in 1758 opgericht door Adriaan Geerkens als annex van een dorpsherberg. Theodorus Martens, een brouwerszoon uit Reppel, doet in 1823 zijn intrede in dit bedrijf door te huwen binnen de familie Geerkens. Vanaf 1923 ging men over tot het brouwen van het lage gistingsbier en sinds 1962 wordt de helft van de pils conform het Reinheitsgebot gebrouwen, omwille van de uitvoer naar Duitsland. 80 percent van de productie is trouwens bestemd voor de export, zoals voor Zuid-Europa een pils met de naam Wildbräu dat in 66cl petflessen in de schappen staat.


[bewerk]

Week 6
Belgisch witbier

Witbier of tarwebier is bier van hoge gisting dat niet alleen met gerstemout maar ook met tarwemout en soms ook met haver wordt gebrouwen. Het bier is meestal ongefilterd en daardoor troebel en het alcoholpercentage ligt meestal tussen 5 en 6 procent.

Over het woord "wit" in de Nederlandse naam doen verschillende theorieën de ronde. Mogelijk verwijst het naar het gebruik van langhalmige gewassen. Ook in het Duits en het Frans wordt van "Weißbier" of "Weizenbier" en "bière blanche" gesproken. In het Duits betekent het woord "Weizen" tarwe, en het Oudnederlands kent het woord "weit", dat ook tarwe betekent. Het is daarom zeer goed mogelijk dat de naam witbier een verbastering van "weitbier" is.

Heden bestaan er nog drie hoofdcategorieën witbier: Belgisch witbier naar Hoegaards voorbeeld, Berliner Weiße uit Berlijn en Zuid-Duits Weizenbier of Weißbier. Het Zuid-Duitse Weizenbier kan op zijn beurt worden onderverdeeld in:

  • Hefeweizen, blond ongefilterd
  • Kristallweizen, blond gefilterd
  • Dunkelweizen, bruin, ongefilterd
  • Weizenbock, extra sterk (rond 8%), blond of donker.


[bewerk]

Week 7
De mouterij van brouwerij Rodenbach in Roeselare

Een mouterij is een fabriek waar van granen mout wordt gemaakt, door het in water te weken waardoor het onkiemt, en het daarna te drogen. Dit proces heet mouten. Het product wordt gebruikt voor bier, whisky en een aantal voedingsmiddelen. Gedurende de 20e eeuw zijn steeds meer mouterijen verdwenen en wordt mout op industriëlere wijze geproduceerd door gespecialiseerde bedrijven, hoewel een aantal grote of ambachtelijke brouwerijen nog steeds over een eigen mouterij beschikt.

Er zijn verschillende soorten mouterijen.

  • Vloermouterij: de oudste fabricatiemethode van mout. Het graan wordt in een laag van 20-100 cm op een grond gelegd te ontkiemen, afhankelijk van de wensen van de afnemer. Vroeger werd, met behulp van moutscheppen, het mout handmatig gekeerd. Tegenwoordig gebeurt dit mechanisch, bijvoorbeeld door middel van schroeven
  • Kastenmouterij: het ontkiemen van het graan vindt plaats in een geventileerde kast, waarin het mechanisch wordt gekeerd
  • Trommelmouterij: het ontkiemen vindt plaats in een langzaam ronddraaiende trommel, waardoor het gekeerd wordt. In de trommel zitten kleine gaatjes voor de ventilatie
  • Torenmouterij


[bewerk]

Week 8
Koninklijke Grolsche Bierbrouwerij, Usselo

Grolsch is een biermerk dat voor het eerst in 1615 in Groenlo gebrouwen werd door Willem Neerfeldt. De naam Grolsch is het bijvoeglijke naamwoord van Grol, de oude naam van Groenlo. De brouwerij heet dan ook officieel Grolsche Bierbrouwerij.

Het bedrijf was van 1984 tot 2008 beursgenoteerd. Een groot deel van de aandelen was in handen van de familie De Groen. Deze familie heeft het bedrijf vanaf 1968 opgewerkt van lokale bierbrouwerij tot een internationaal bedrijf. In 1995 kreeg de brouwerij het predicaat Koninklijk. Tot 2004 werd Grolsch in Groenlo en in Enschede gebrouwen. Sinds 2004 zijn beide vestigingen gesloten en is de nieuwe brouwlocatie in Usselo, op de grens met Boekelo. In november 2007 doet de van oorsprong Zuid-Afrikaanse bierbrouwer SABMiller een overnamebod op Grolsch. SABMiller is bereid in totaal € 816 miljoen te betalen ofwel € 48,25 per aandeel en het bod lag ongeveer 84% boven de beurskoers. Familie De Groen, het bestuur en de raad van commissarissen van Grolsch gingen akkoord. Sinds 2009 is de brouwerij een van de 135 brouwerijen van SABMiller.


[bewerk]

Week 9
Ingang van Brauerei Moninger in Karlsruhe

Een brouwerij of voluit bierbrouwerij is een bedrijf dat bier (en in Japan ook sake) produceert. Brouwerijen waren vroeger meestal gevestigd in de buurt van een bron van geschikt water waarmee het bier gebrouwen werd. Tegenwoordig wordt veelal behandeld leidingwater gebruikt. Daarnaast zijn goede transportmogelijkheden nodig om de droge ingrediënten naar de brouwerij te brengen en om het geproduceerde bier naar de afnemers te vervoeren.

Als oudste brouwerij ter wereld geldt de Bayerische Staatsbrauerei Weihenstephan in Freising, die sinds 1040 bestaat. De oudste kloosterbrouwerij (sinds 1050) is gevestigd in de abdij van Weltenburg. Beide bevinden zich in Duitsland.

In België was bierbrouwen aanvankelijk een ambachtelijke activiteit, die als nevenactiviteit van een landbouwbedrijf werd uitgevoerd. Bijna elk dorp had zijn eigen brouwerij.

In Nederland waren brouwerijen oorspronkelijk gevestigd in steden en dorpskernen. Zo was de Amstel-brouwerij gevestigd in Amsterdam-Oost, en de Heineken-brouwerij in Oud-Zuid.


[bewerk]

Week 10

Lentebok, ook wel lentebock of meibock genoemd, is een Nederlands bokbier. Het bier wordt traditioneel vanaf de vastentijd tot mei verkocht. Net als de herfstbok is het een relatief licht bier met een hoog stamwortgehalte, dat doordrinkbaar is en zowel onder- als bovengistend kan zijn. Een opvallend verschil met de herfstbok is de kleur: lentebok is meestal blond van kleur. In de smaak is meer ruimte voor fruitige ondertonen en hop.

Voorjaarsbieren hebben een lange traditie in Nederland, ook voor de oorlog al presenteerden veel brouwers een lentebier. Toch lag de nadruk in de recente geschiedenis altijd op het najaarsbier, de herfstbok. Pas vanaf de jaren '90 kwamen de lentebokken weer terug in de belangstelling, al is de stijl nog altijd niet zo populair als de herfstbok.

De meeste Nederlandse brouwers hebben nu een lentebok in hun assortiment. Net als de herfstbok is dit seizoensbier voor brouwers een ideale gelegenheid om zichzelf aan het grote publiek te presenteren. Er zijn speciale festivals waar liefhebbers verschillende voorjaarsbieren kunnen proeven. Veel brouwers proberen zich te onderscheiden met verrassende smaken en nieuwe recepten. Nadat veel kleinere brouwers al met aromatische Amerikaanse hopvariëteiten hadden geëxperimenteerd, presenteerde Grolsch in 2012 zo ook een lentebier met citrushop, die voor een bitterdere en fruitigere smaak moest zorgen.


[bewerk]

Week 11
De hoofdzetel in Straatsburg

Brasseries Kronenbourg is een Franse bierbrouwer uit de stad Straatsburg. Het bedrijf bestaat sinds 1664 en is tegenwoordig eigendom van het Deense concern Carlsberg. De brouwerij produceert meerdere merken voor de Franse markt en is marktleider in het land.

In 1664 opent Jérôme IV-Hatt een brouwerij genaamd Le Canon aan de Place du Corbeau in het hart van Straatsburg. In 1850 wordt de brouwerij verplaatst naar de wijk Cronenbourg (Kronenburg in het Duits). In deze nieuwe brouwerij maakt men bier aan de hand van ondergisting, een productieproces dat in die tijd nieuw is en waarbij de temperatuur niet de 10 °C mag overstijgen; vandaar dat het grotendeels ondergronds plaatsvindt.

In 1969 verhuist de brouwerij. De oude fabriek kan de vraag niet meer aan, en een nieuwe opent de deuren in Obernai. Op dat moment is het de grootste brouwerij van Europa, vandaag de dag is het nog steeds de grootste van Frankrijk.


[bewerk]

Week 12
Brouwinstallatie van een microbrouwerij (oude installatie van Huisbrouwerij Den Tseut)

Een microbrouwerij of ambachtelijke brouwerij is een brouwerij die een zeer beperkte hoeveelheid bier produceert.

In Engeland wordt de term microbrouwerij of ambachtelijke brouwerij geassocieerd met brouwerijen die op kleine schaal produceren (minder dan 5000 hl/jaar). Het meest geproduceerd wordt cask ale, ongefilterd en niet-gepasteuriseerd bier. Vaak worden microbrouwerijen genoemd met hun productiecapaciteit, die varieert van 2 tot 20 vaten.

Een brouwerijwinkel, een soort kroeg waar eigen gebrouwen bier besteld kan worden, kan ook gezien worden als een microbrouwerij, wanneer er daarnaast een zekere mate van distributie naar elders plaats vindt van het product. De American Brewers Association noemt 75% van de productie als distributiewaar als grens om te bepalen of een firma een microbrouwerij of niet is.


[bewerk]

Week 13
Arthur Guinness

Arthur Guinness (Celbridge, 24 september 1725 – 23 januari 1803) was een Iers bierbrouwer en ondernemer. Hij was stichter van het biermerk Guinness.

Arthurs vader was landheer van Arthur Price, aartsbisschop van Cashel, waardoor hij de eer kreeg om te brouwen voor de arbeiders op het landgoed. Hij ontving van Price een nalatenschap van £100 die hij investeerde in een brouwerij in Leixlip, slechts op een paar kilometer van Dublin. In 1759 liet hij dit bedrijf over aan zijn jongere broer. Arthur huurde de St. James Gate-brouwerij in Dublin met een huurcontract van 9000 jaar tegen een huurprijs van £45. In 1761 trad hij in het huwelijk met Olivia Whitmore met wie hij uiteindelijk 21 kinderen zou krijgen. Slechts tien daarvan bereikten de volwassenheid en maakten deel uit van de beroemde Guinness-dynastie.


[bewerk]

Week 14
Van links naar rechts Twaalf, Acht en Blond.

Westvleteren is een trappistenbier dat gebrouwen wordt door de monniken van de Sint-Sixtusabdij van Westvleteren (West-Vlaanderen).

Het bier wordt niet verkocht aan winkels en de horeca en is officieel enkel te verkrijgen bij de abdij zelf en in het café tegenover de abdij (Café In De Vrede). Toch vindt het bier soms in kleine hoeveelheden de weg naar winkels en cafés. De monniken kunnen niet altijd aan de vraag voldoen, maar kiezen er voor om hun brouwerij kleinschalig te houden.

Westvleteren Twaalf (10,2%) werd in juli 2005 voor de eerste maal door het internationaal bierforum Ratebeer tot beste bier ter wereld verkozen. Hierdoor ontstond een run op de bieren en werd het nog moeilijker om ze te verkrijgen. Door de hoge vraag en het lage aanbod wordt Westvleteren Twaalf op verkoopsites zoals eBay tegen hoge prijzen verhandeld, hoewel dit uitdrukkelijk tegen de wens van de abdij ingaat.


[bewerk]

Week 15
Orval glas

Orval ("Gouden Dal") is een trappistenbier dat in de abdij Notre-Dame d'Orval in de Belgische provincie Luxemburg wordt gebrouwen. De trappistenabdij werd in 1132 opgericht, rond 1789 vernield en in 1926 weer opgebouwd. Het duurde tot 1932 voor het eerste bier gebrouwen werd.
Tot eind jaren negentig werd jaarlijks zo'n 38.000 hectoliter bier gebrouwen. De productiecapaciteit van de brouwerij is sinds 2008 opgevoerd tot 65.000 hectoliter. Dit is echter ontoereikend om aan de grote vraag te voldoen.
Op het etiket staat een forel met een gouden ring in de bek. Het etiket is de illustratie van de legende over de stichting van de abdij van Orval. De Toscaanse gravin Mathilde, die weduwe was, had per ongeluk haar trouwring in de bron van het dal laten vallen. Ze smeekte God om hulp en het duurde niet lang of er kwam een forel boven water met in zijn bek de kostbare ring. Mathilde riep toen uit "Dit is echt een gouden dal!" (Orval, "val d'or" betekent "gouden dal") en ze besloot uit dankbaarheid op deze gezegende plaats een klooster te stichten.


[bewerk]

Week 16
Oude moutast

Rodenbach is een brouwerij en biermerk uit Roeselare. De brouwerij werd in 1821 gesticht door Alexander Rodenbach, zijn broers Ferdinand en Pedro en hun zus Amelia en haar echtgenoot. Sinds 1998 is de brouwerij onderdeel van Brouwerij Palm.

Rodenbach produceert een roodkleurig bier van gemengde gisting; het aanvankelijk bovengistende bier rijpt in grote eikenhouten vaten ('foeders') en krijgt daar door gewenste infectie met de melkzuurbacterie een licht zurige smaak. In totaal bevinden zich in de brouwerij 294 eiken vaten, de oudste zijn meer dan 150 jaar oud. De inhoud van deze vaten varieert tussen 12000 en 65000 liter.

Het bier wordt tot het type West-Vlaams roodbruin gerekend. Bierkenner Michael Jackson noemde Rodenbach ooit het meest verfrissende bier ter wereld.


[bewerk]

Week 17
In de bruingeel gekleurde gebieden wordt vooral bier gedronken

Bierbrouwen is uit graankorrels een licht-alcoholische drank bereiden. Bier is de oudst bekende alcoholische drank. Het wordt beschreven in het oude Egypte en Mesopotamië. Bier komt voor in het Gilgamesj-epos, maar er werd meer dan 8000 jaar geleden al bier gebrouwen uit gerst in Soemerië en Babylonië. Verschillende benaderingen van het brouwproces leiden tot variatie in bieren en biersoorten. Getuige het grote aantal biersoorten is bij het brouwen van bier veel mogelijk, maar het basisproces blijft steeds hetzelfde.


[bewerk]

Week 18

La Trappe is een Nederlands biermerk en een van de twee Nederlandse trappistenbieren. Het bier wordt gebrouwen door de Bierbrouwerij De Koningshoeven van de abdij "Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven" in Berkel-Enschot nabij Tilburg in Noord-Brabant. De brouwerij heette vroeger De Schaapskooi. De naam La Trappe is afkomstig van het Franse cisterciënzersklooster "La Trappe", waar in 1098 de orde der trappisten is gesticht.

De bewoners van het klooster leefden oorspronkelijk van de landbouw en veeteelt, maar omdat de originele inkomstenbronnen niet meer voldeden door de snelle groei van de congregatie, werd naar een alternatief gezocht. Omdat een van de paters de zoon van een Duitse bierbrouwer was en het vak bij zijn vader had geleerd, werd in 1884 besloten om te beginnen met de productie van bier. Sindsdien was het brouwen van bier het dagelijks werk van een aantal Trappisten.


[bewerk]

Week 19

Zythos is een Belgische vereniging van bierliefhebbers. De vereniging is voortgekomen uit de in 2002 opgeheven Objectieve Bierproevers (OBP).

Net als voorganger OBP is Zythos een verbond van een groot aantal lokale en regionale verenigingen van bierproevers. Tot de vaste activiteiten van Zythos behoren de uitgave van het blad De Zytholoog en de organisatie van het grootste bierfestival van België, het Zythos Bier Festival dat elk jaar gehouden wordt. Van 2004 tot 2011 ging het bierfestival door in de Stadsfeestzaal te Sint-Niklaas. Vanaf 2012 wordt het bierfestival georganiseerd het laatste volledig weekend van april in de Brabanthal te Leuven.

Daarnaast organiseert Zythos acties voor het behoud van bier als cultuurgoed, onder meer door te informeren over traditionele streekbieren en te protesteren tegen sluiting van brouwerijen door de grote concerns.

De Nederlandse tegenhanger van Zythos is PINT.


[bewerk]

Week 20

Mout is ontkiemd en daarna gedroogd graan. Het is een grondstof voor met name bier, jenever en whisky. Bij het mouten (in de mouterij) wordt het zetmeel dat aanwezig is in graan gedeeltelijk omgezet in vergistbare suikers. Later in het brouwproces wordt het zetmeel verder omgezet in suikers en de suikers worden omgezet in alcohol.

Het meest gebruikte graan voor het maken van mout is gerst, hoewel in principe alle graansoorten, maar ook boekweit, in aanmerking komen. Gerst wordt verkozen omdat het een uitstekende samenstelling aan enzymen heeft en omdat door het specifieke kafvliesje van gerst de blad- en wortelkiem beter beschermd zijn dan bij andere graansoorten.


[bewerk]

Week 21

Lambiek (ook lambik of lambic) is een streekbier uit de Zennevallei, waarin ook Brussel is gelegen, en vooral uit het Pajottenland ten zuidwesten van Brussel. Het wordt nu echter ook door enkele brouwerijen buiten deze streek gebrouwen namelijk in Ingelmunster, de Geuze St. Louis Lambic door Brouwerij Van Honsebrouck en te Bellegem de Geuze Jacobins door Brouwerij Bockor. Na een rechterlijk vonnis kregen ze ook het recht om de naam lambiek (lambic) te gebruiken.

Kenmerkend voor dit bier is dat het door spontane gisting met wilde gisten uit de buitenlucht ontstaat. Het wordt met gemoute gerst, ongemoute tarwe en veel oude hop gebrouwen en het gist in eikenhouten vaten. De naam lambiek is ofwel een verbastering van de naam van de gemeente Lembeek ofwel afkomstig van de gelijkenis van de brouwketel met de alambiek van jeneverstokers.

Lambiek is het oudste van de nog bestaande bieren en wellicht rond 1300 ontstaan. Uit een decreet van 1559 blijkt dat het toen al lang gebrouwen werd. Er wordt 500.000 hectoliter per jaar van gebrouwen, waarvan 200.000 hectoliter door brouwerij Belle-Vue van de InBev-groep. Lambiek kan puur van het vat gedronken worden, maar de meeste lambiek dient als grondstof voor geuze, kriekenlambiek of faro.


[bewerk]

Week 22
PINT (Vereniging Promotie Informatie Traditioneel Bier) is de grootste landelijke bierconsumentenvereniging van Nederland. De vereniging heeft anno 2005 ongeveer 3000 leden. PINT is een zustervereniging van het Belgische Zythos.

PINT is op 14 oktober 1980 opgericht door enkele Nederlandse leden van het Britse CAMRA, in een tijd dat er in Nederland voornamelijk pils werd gebrouwen. De oprichters wilden hier verandering in brengen, enerzijds door brouwerijen te stimuleren om een meer gevarieerd aanbod van bieren op de markt te brengen en op traditionele wijze bier te brouwen, anderzijds door de consument erop te wijzen dat er meer biersoorten zijn dan alleen pils.

PINT heeft acht doelstellingen. Deze zijn:

  1. Het objectief informeren van de consument omtrent de actuele biersituatie in Nederland, traditionele brouw- en tapwijzen, en het opnieuw in de belangstelling brengen van de biercultuur in Nederland.
  2. Het stimuleren van brouwerijen tot het maken van op traditionele wijze gebrouwen bieren, zonder overbodige of onnatuurlijke toevoegingen, filteringen en pasteurisaties - hierna te noemen "traditionele bieren" - in meerdere typen en smaken, en het publicitair (niet financieel) ondersteunen van deze bieren.
  3. Het streven naar toenemend gebruik van andere tapwijzen dan CO2-druk, indien bevorderlijk voor het behoud van het karakter van het betreffende bier.
  4. Het stimuleren van caféhouders, slijters, groothandelaren en importeurs tot het voeren van "traditionele bieren".
  5. Het ijveren voor het invoeren van één universele tapmaat binnen de horecabedrijven in Nederland en duidelijke mededeling van het gebruik van hiervan afwijkende glazen.
  6. Het (doen) uitvoeren van tests (t.a.v. kwaliteit en smaak) op bieren zowel in Nederland geproduceerd als ingevoerd, door volledig onafhankelijke en objectieve bierkenners uit binnen- en buitenland, bekend bij het bestuur of ongebonden leden, en door chemische analyse.
  7. Het streven naar versoepeling van brouwerijcontracten en naar alternatieve kredietverlening.
  8. Het bevorderen van het vastleggen van de historie van het bier in Nederland.


[bewerk]

Week 23

Pilsner Urquell (internationale naam) of Plzeňský Prazdroj (Tsjechische naam) is een biermerk uit de Tsjechische stad Pilsen. Het wordt sinds 1842 gebrouwen en geldt als het eerste pilsener bier. Tegenwoordig is dit biermerk het vlaggenschip van het wereldwijde brouwersbedrijf SABMiller. De huidige brouwmeester van Pilsner Urquell is Václav Berka.

Waarschijnlijk werd er in Pilsen al kort na de stichting van de stad in het jaar 1295 bier gebrouwen. Omdat het bier in Pilsen aan het begin van de 19e eeuw van zeer slechte kwaliteit was, besloten de inwoners van de stad die een brouwvergunning hadden, een nieuwe brouwerij te bouwen. In de lente van 1842 werd de Beierse brouwer Josef Groll als eerste brouwmeester aangesteld. In 1898 werd het handelsmerk Pilsner Urquell opgericht.

Na de Tweede Wereldoorlog werd de bierbrouwerij eigendom van de Tsjecho-Slowaakse staat, maar sinds 1992 is het weer een privébedrijf. In 1999 ging de brouwerij op in South African Breweries, dat op zijn beurt in 2002 opging in het concern SABMiller.

Pilsner Urquell wordt in Nederland door Koninklijke Grolsch B.V. en in België door bierfirma Corsendonk geïmporteerd.


[bewerk]

Week 24

De Internationale Vereniging Trappist is een samenwerkingsverband van trappistenabdijen en -kloosters. Lid van de vereniging zijn negentien abdijen en kloosters in België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Oostenrijk en de Verenigde Staten. De vereniging bepaalt onder andere welke bieren trappist mogen worden genoemd. Hiervoor zijn een aantal regels opgesteld, bv.:

  • Het product moet door of onder toezicht van de kloostergemeenschap worden gebrouwen.
  • Het product moet binnen de muren van de abdij worden gebrouwen.
  • Het grootste deel van de winst moet aan sociale werken worden besteed.

Van de vereniging mogen de volgende tien biermerken het predicaat "Authentic Trappist Product" dragen:


[bewerk]

Week 25

Anheuser-Busch InBev, vaak kortweg AB InBev genoemd, is de grootste brouwerijketen ter wereld. Het concern heeft zijn hoofdzetel in Leuven (België).

Het bedrijf ontstond in 2004 onder de naam InBev uit een fusie tussen het Belgische Interbrew en het Braziliaanse AmBev.

De veranderingen die de brouwerij na de fusie heeft doorgevoerd hebben gezorgd dat InBev een hogere winstmarge heeft, onder meer in de moeilijke markt in West-Europa. De brouwerij zei op deze manier haar toekomst structureel veilig te stellen en haar concurrentiepositie te verstevigen.

Deze koers zorgde echter ook voor kritiek, voornamelijk uit de hoek van bierverenigingen en caféhouders. De brouwerij schenkt tegenwoordig meer aandacht aan de omzet en minder aan bijvoorbeeld bijzondere authentieke bieren met een kleinere winstmarge, zoals de Belle-Vue Selection Lambic. Die laatste worden langzaam van de markt verwijderd. Ook in deze strategie zijn de glazen voor caféhouders vergroot, zodat het aantal pintjes per vat verkleint. Meer omzet voor InBev, minder voor de uitbater.

Op 12 juni 2008 maakte InBev bekend dat het een bod van 46 miljard dollar had uitgebracht op Anheuser-Busch om deze grootste brouwerij van de Verenigde Staten over te nemen. Nadat InBev het bod tot 52 miljard dollar verhoogde, nam de raad van bestuur van Anheuser-Busch op 13 juli 2008 het bod aan. Door deze overname werd InBev de grootste brouwerij ter wereld. De naam van het bedrijf werd nadien veranderd in "Anheuser-Busch InBev".


[bewerk]

Week 26

Rookbier is een bier dat zijn karakteristieke smaak te danken heeft aan het gebruik van gerookte mout. Rookbieren waren vroeger vrij algemeen, maar tegenwoordig is de traditie van het roken van mout nagenoeg verdwenen - alleen in de Duitse stad Bamberg wordt ze nog in ere gehouden.

In Nederland experimenteren steeds meer brouwerijen met gerookte mout, waaronder bekende brouwerijen als brouwerij De Molen uit Bodegraven, Jopen uit Haarlem en De Prael uit Amsterdam. Veel kleinere brouwers hebben zich ook aan een rookbier gewaagd. Dampegheest uit Limmen heeft bijvoorbeeld een gerookt bockbier op de markt gebracht. Voorlopig is het rookbier in Nederland echter wel iets voor een kleine groep liefhebbers; de populariteit die het in Bamberg zelf heeft blijft ongeëvenaard.


[bewerk]

Week 27

De Belgische biercultuur is een begrip dat verwijst naar het bijzondere van zowel de enorme variatie van biersoorten en -merken, als naar de hoogaangeschreven kwaliteit en de wijze van brouwen. Er zijn zeer veel lokale Belgische bieren, dikwijls gebrouwen door individuen of enkele liefhebbers. Het aanbod is dus zeer groot, maar ook de vraag, de gebruiksgewoonten. De biercultuur uit zich onder meer in de drankkaarten in de meeste cafés of drankgelegenheden: overal zijn meerdere soorten Belgisch bier verkrijgbaar, veel meer dan in de omringende landen. In de meeste drankhandels zijn tientallen soorten bier verkrijgbaar. Veel restaurants hebben eveneens verschillende biersoorten op de drankkaart. Omdat de Belgische biercultuur zo bijzonder is, werd deze in 2011 door Vlaams minister Joke Schauvliege op de lijst gezet van roerend erfgoed: de Inventaris Vlaanderen voor Immaterieel Cultureel Erfgoed. Dit is een van de voorwaarden voor eventuele latere opname op de UNESCO Representatieve Lijst van het Immaterieel Cultureel Erfgoed van de Mensheid.


[bewerk]

Week 28

Saison is een biersoort die zijn oorsprong vindt in de Belgische provincie Henegouwen.

Saison is het Frans woord voor seizoen omdat dit een seizoensbier was. Dit bier werd oorspronkelijk door de boeren gebrouwen in de winter om gedronken te worden door de seizoensarbeiders in het oogstseizoen. Men moest wel in de winter brouwen om te voorkomen dat het bier slecht zou worden gedurende de bewaring. Deze bieren hadden een alcoholpercentage rond de 3% en waren extra gehopt voor de houdbaarheid.
De hedendaagse saison-bieren worden het gehele jaar door gebrouwen en niet enkel meer in Wallonië. De meeste bieren zijn blonde tot goudblonde bieren van hoge gisting en hebben een alcoholpercentage tussen 5% en 8%.
Enkele bekende voorbeelden: Saison Dupont, Saison 1900, Saison d'Epeautre, Saison de Pipaix.


[bewerk]

Week 29

Michael Jackson (Wetherby (West Yorkshire), 27 maart 1942 – Londen, 30 augustus 2007 was een bekende Britse expert op het gebied van bier (voornamelijk Belgisch bier, waaraan hij een apart boek wijdde) en whisky.
Hoewel Jackson al enige publicaties op zijn naam had staan, kreeg hij eind jaren tachtig grote bekendheid door zijn televisieserie The Beer Hunter op Discovery Channel. Hij beschouwde bier als een onderdeel van de cultuur en beschreef bieren in hun culturele context. Hij was wars van trends en had een zwak voor tradities. Hoewel hij zich wereldwijd in biercultuur verdiepte, gold hij vooral als een autoriteit op het gebied van de Belgische bieren. Jacksons publicaties voorkwamen het verdwijnen van diverse biersoorten, waaronder een aantal onbekende uit België. Zijn belangrijke bijdrage aan het internationale succes van het Belgische bier werd in 1997 bekroond met een benoeming tot ereofficier in de Ridderschap van de Roerstok, een eer die tot dan toe alleen aan brouwers was voorbehouden.


[bewerk]

Week 30
Het bierbad of bierspa geniet onder andere bekendheid in de Tsjechische regio Pilsen. Al in de middeleeuwen werd het bad genomen om ziektes te voorkomen. Bier is rijk aan vitamine B en zou goed voor de huid zijn. Deze wordt er zacht en soepel van. Haar gaat er mooi van glanzen. De koolzuur werkt versnellend op de bloedsomloop terwijl het de bloeddruk verlaagt. Hierdoor kan bij sommige mensen enige duizeligheid ontstaan.

Het bierbad is ongeveer 35 graden Celsius. Na het bad kan men rusten op een bed van stro hetgeen een licht broei-effect teweegbrengt. De gehele kuur zou ook ook een rustgevende invloed op de psyche van de mens hebben.

Op het slot Starkenberg, in het Oostenrijkse Tarrenz, heeft men een aantal bierzwembaden. Deze zijn aangelegd in open gistreservoirs met nog een laagje gist op de bodem.

Het Duitse Klosterbrauerei in Neuzelle maakt speciaal wellnessbier voor thuisgebruik. Sinds 1997 kan men in het plaatselijke hotel ook een bierbad nemen.


[bewerk]

Week 31
Café anno 1908, door Jean Béraud

Een café of kroeg (ook knijp, bar en vroeger staminee genaamd) is vanouds een bijeenkomstplaats waar dorpse zaken worden besproken onder het genot van alle mogelijke drank (sterkedrank, bier, koffie, thee, frisdrank).

Het is en was niet ongebruikelijk na het werk, voor het naar huis gaan, eerst de kroeg te bezoeken, zeker in de tijd dat loon aan het eind van de week of maand nog in harde valuta in het loonzakje werd uitbetaald. Overigens staat tegenwoordig in de Nederlandse drank- en horecawet dat werkgevers hun personeel niet in een café mogen uitbetalen, horecaondernemers uiteraard uitgezonderd. Het café had tot voor kort voor sommige mensen een associatie als 'mannenplek', maar al geruime tijd worden meer en meer kroegen geopend voor specifiek publiek zoals tieners, en ook (alleengaande) vrouwen weten de weg te vinden naar het café.

Standaardinventaris voor een 'echte' kroeg zijn de bar (of toog) met hoge krukken, de tap en soms een biljarttafel. De inrichting kan echter verschillen, afhankelijk van de klandizie die de ondernemer wil trekken.


[bewerk]

Week 32

Heineken NV is een Nederlandse multinational in de bier- en drankensector en is actief in meer dan 170 landen. Met een totaal biervolume van 125,8 miljoen hectoliter in 2008 behoort Heineken tot de grootste brouwerijen van de wereld, na het Belgische Anheuser-Busch InBev en het van oorsprong Zuid-Afrikaanse SABMiller. De productie vindt plaats in meer dan 125 brouwerijen in 71 landen. Daarnaast opereert Heineken via exportactiviteiten en licentiepartners. Ruim de helft van de afzet vindt plaats in Europa. Heineken heeft bijna 60.000 medewerkers in dienst.

Het bedrijf Heineken ontstond op 15 februari 1864 toen de 22-jarige Gerard Adriaan Heineken brouwerij 'De Hooiberg' in Amsterdam kocht. In 1873 werd de naam van de brouwerij gewijzigd in Heinekens Bierbrouwerij Maatschappij N.V. Het jaar daarna werd in Rotterdam een tweede brouwerij geopend. In 1868 werd de Amsterdamse brouwerij vervangen door nieuwbouw op de hoek van de Stadhouderskade en de Ferdinand Bolstraat in De Pijp. In 1886 ontwikkelde Dr. Elion, een leerling van Louis Pasteur, de Heineken A-gist. Deze gist vormt nog steeds de basis voor het Heineken bier. In 1887 schakelde Heineken over op de productie van ondergistend bier.


[bewerk]

Week 33
Weihenstephan bier
Weihenstephan bier

De Bayerische Staatsbrauerei Weihenstephan is een bierbrouwerij in het stadsdeel Weihenstephan van de Duitse stad Freising. De brouwerij is de oudste nog bestaande brouwerij ter wereld. In 1040 kreeg het benedictijner klooster het recht bier te brouwen en te verkopen in Freising. Omdat de echtheid van de oorkonde waarin dit recht wordt vermeld echter ter discussie staat, claimt ook de kloosterbrouwerij van Kloster Weltenburg de titel van "oudste brouwerij ter wereld".


[bewerk]

Week 34

De hop (Humulus lupulus) is een plant uit de hennepfamilie (Cannabaceae). Een stof uit de bloem van de vrouwelijke plant wordt met name gebruikt als bestanddeel van bier. Ook is er voor de siertuin de cultivar Humulus lupulus 'Aureus' met goudgele bladeren.

Hop is een kruidachtige, rechtswindende klimplant die ook in Nederland en België in het wild voorkomt. Het is een meerjarige plant die overwintert als wortelstok. De karakteristieke 'bellen' die in augustus/september aan de vrouwelijke plant groeien en haar bloemen zijn het deel waarvoor de plant gekweekt wordt. Deze hopbellen bevatten de etherische oliën die een bittere smaak aan bier geven en een conserverende werking hebben.

De bitterstoffen uit hop (het lupuline uit de vrouwelijke hopbellen) vormen een bestanddeel van sommige biersoorten. Aanvankelijk werd hop aan bier toegevoegd als conserveringsmiddel, maar tegenwoordig wordt het uitsluitend toegevoegd om de smaak. Zeker in pils, de Engelse bitters en een aantal Belgische speciaalbieren is het onmisbaar. Hoppige bieren zijn Brand UP, Jopen Hoppen en Christoffel Bier in Nederland en XX Bitter, Hommelbier en Hopus in België.

In ieder bierflesje van het bier De Maeght van Gottem wordt een hopbelletje uit Vlamertinge toegevoegd, wat leidt tot dry-hopping in de fles. Hierdoor ontstaat een grotere bitterheid. Bij het openen van het flesje moet men zeer voorzichtig tewerk gaan omdat het schuim zeer snel uit het flesje loopt door de aanwezige hopbel.


[bewerk]

Week 35

India Pale Ale, afgekort IPA, is een bierstijl binnen de categorie Pale Ale. Het bier werd voor het eerst gebrouwen in Engeland in de 18e eeuw en was bestemd voor de Engelse koloniën in India.

Het allereerste ontdekte gebruik van de naam India Pale Ale was in een advertentie in de Liverpool Mercury, gepubliceerd op 30 januari 1835. Tot dan werd deze bierstijl aangeduid als pale ale as perepared for India, India Ale, pale India ale of pale export India Ale.

Vanaf de zeventiende eeuw had Engeland veel overzeese kolonies en al het bier voor de Engelse soldaten en burgers werd met behulp van schepen naar de andere kant van de wereld gebracht. Een zeilschip was bijna vijf maanden onderweg naar India, te lang om het gewone bier goed te houden. Nu wisten de Engelse brouwers, dat door aan het bier meer hop toe te voegen en het alcoholgehalte te verhogen, het bier langer houdbaar bleef. Vandaar dat al het exportbier wat zwaarder gehopt werd en daardoor bitterder en hoger van alcoholgehalte was. Zo ontstond aan het einde van de 18e eeuw het India Pale Ale. Rond 1840 werd dit export type pale ale ook populair in Engeland zelf.


[bewerk]

Week 36
Een fresco met een drinkgelag uit 475 v.C. Paestum Museum, Italië
Een fresco met een drinkgelag uit 475 v.C. Paestum Museum, Italië

Een bierspel is een spel met als hoofddoel het drinken van bier of andere alcoholhoudende dranken. In de meeste gevallen dient men ervoor te zorgen dat de tegenstander het eerste dronken wordt. Een andere naam voor een dergelijk spel is drinkspel.

Dergelijke spelen worden vooral onder studenten en jongvolwassenen gespeeld en zijn vaak deel van een verbroederingsritueel: gezamenlijk (veel te) dronken worden, is vanouds een manier om vriendschapsbanden te kweken. Omdat de drinker het tempo en de omvang van zijn alcoholconsumptie niet zelf bepaalt, maar van buitenaf krijgt opgelegd, kan een drinkspel ontaarden in alcoholmisbruik.

Volgens wetenschappers is het eerste bewijs van het bestaan van drinkspelen in de westerse literatuur te vinden in Plato's Symposium. Het beschreven spel was eenvoudig: vul een kom met wijn, drink de kom leeg, en laat de volgende persoon hetzelfde weer doen.


[bewerk]

Week 37

De vzw Belgian Family Brewers (BFB) is een vereniging van Belgische brouwerijen en tevens een kwaliteitslabel voor Belgische speciaalbieren. De vzw werd opgericht in 2007 en telt sinds 2011 zeventien brouwerijen, afkomstig uit Vlaanderen en Wallonië.

BFB kwaliteitslabel

[brontekst bewerken]

Aan het BFB kwaliteitslabel zijn net zoals bij de labels Authentic Trappist Product en Erkend Belgisch Abdijbier een aantal voorwaarden verbonden:

  • Een brouwerij kan enkel lid worden als ze één of meerdere vestigingen hebben in België waar al meer dan vijftig jaar onafgebroken bier gebrouwen wordt.
  • Het bier mag enkel gebrouwen worden in België en moet er ook verkrijgbaar zijn, waarbij het alleen door de brouwerij zelf op de markt aangeboden mag worden.
  • Het bier mag niet onder een andere merknaam of ander etiket verkocht worden.


[bewerk]

Week 38

Met de Nederlandse biercultuur worden de verschillende gebruiken rond het drinken en brouwen van bier in Nederland bedoeld. Typisch voor de Nederlandse biercultuur is de veelheid aan stijlen en de vele internationale invloeden. De Nederlandse biercultuur is een "progressieve" biercultuur, waar nieuwe invloeden steeds welkom zijn en er veel tijdelijke bieren (bijvoorbeeld seizoensbieren) bestaan, terwijl er juist relatief weinig oude tradities zijn bewaard. Hierin verschilt de Nederlandse biercultuur duidelijk van de Belgische biercultuur, ook al zijn er ook veel overeenkomsten.

Al sinds het begin van de jaartelling wordt er in Nederland bier gebrouwen. In de Middeleeuwen werd bier in kloosters gebrouwen, maar aan het einde van de Middeleeuwen komen de professionele brouwerijen op. In Nederland wordt het brouwen van bier in de Gouden Eeuw een commerciële aangelegenheid. Om tegemoet te komen aan buitenlandse afnemers maken Nederlandse brouwers zich buitenlandse bierstijlen eigen. Zo ontstaat een typische biercultuur met veel internationale invloeden. De rijkdom aan stijlen verdwijnt na de Tweede Wereldoorlog tot er in Nederland bijna alleen nog maar pils gebrouwen wordt. Vanaf de jaren 80 keert dan het tij: het aantal brouwerijen neemt sindsdien weer flink toe en Nederlandse speciaalbieren heroveren de markt.


[bewerk]

Week 39
Het Oktoberfest 2005 vanuit een reuzenrad
Het Oktoberfest 2005 vanuit een reuzenrad

Het Oktoberfest (Duits voor oktoberfeest) is een jaarlijks volksfeest in München. Het begint halverwege september en eindigt op de eerste zondag in oktober. Het geldt als het grootste bierfestival ter wereld en wordt jaarlijks door meer dan zes miljoen mensen bezocht.

Het eerste Oktoberfest werd in 1810 gehouden ter ere van de bruiloft van prinses Theresia van Saksen-Hildburghausen en kroonprins Lodewijk van Beieren.

Het Oktoberfest wordt op de Theresienwiese ("Theresiaweide"), een speciaal daarvoor bestemd terrein, gehouden. Dit terrein bevindt zich niet ver van het centrum van München en staat ook bekend als de Wiesn (Beiers voor weide).


[bewerk]

Week 40
Traditionele gosefles
Traditionele gosefles

Gose is een zeldzaam bier dat wordt gebrouwen in de Duitse steden Leipzig en Goslar. Buiten deze steden is het bier nauwelijks te krijgen. De Gose is lange tijd zelfs compleet verdwenen geweest, maar beleeft de laatste jaren een voorzichtige renaissance.

Gose is vernoemd naar het riviertje de Gose, dat door het centrum van Goslar stroomt. In deze stad, in het noorden van de Harz, ontstond in de late middeleeuwen de bierstijl die we tegenwoordig als Gose kennen. Gose was, net als de verwante geuze die in Brussel gebrouwen wordt, een bier van spontane gisting: de moutpap werd niet door toevoeging van brouwersgist, maar door contact met de open lucht tot vergisten gebracht. Het resultaat was een betrekkelijk zuur tarwebier dat op smaak werd gebracht met koriander en zout.

Gose was aanvankelijk een lokale specialiteit van Goslar, maar het bier werd opgemerkt door de burgers van Leipzig, een stad die hemelsbreed toch wel 150 kilometer van Goslar verwijderd is. Het Gosebier groeide in de 18e en 19e eeuw uit tot het stadsbier van Leipzig en werd er algemeen gedronken - ook in het nabije Halle werd het populair. In 1824 werd de eerste brouwerij in de regio Leipzig geopend, Rittergutes Döllnitz, in het plaatsje Döllnitz bij Halle. Later volgde andere Leipziger brouwerijen.

In de 20e eeuw zou de Gose verdwijnen. Nadat de Gose in Goslar zelf al eerder niet meer werd geproduceerd, verdwenen ook in Leipzig steeds meer brouwerijen. De brouwerij in Döllnitz werd in 1945 door de Russen verwoest. Daarna beleefde Gosebier nog een voorzichtige doorstart in Leipzig, maar in 1966 verdween de Gose alsnog.

Pas in 1986 beleeft de Gose haar wedergeboorte als in Leipzig een café opent dat een eigen Gose schenkt, dan nog gebrouwen in Berlijn. Hoewel er in het begin problemen met de producent waren werd de Gose toch een bescheiden succes en besloten ook andere brouwers de Gose nieuw leven in te blazen. In 1999 werd de Döllnitzer Gose weer in productie genomen en ook in Goslar zelf is het bijna vergeten bier in ere hersteld.


[bewerk]

Week 41

Stout is een biersoort die wordt gekenmerkt door een donkerbruine tot zwarte kleur en een enigszins branderig bittere smaak door het gebruik van gebrande of geroosterde mout of gerst. Er bestaan zowel hooggegiste als laaggegiste varianten.

Stout is een variant van de biersoort porter, die in mindere mate dezelfde kenmerken bezit. De eerste stout werd gemaakt in Londen rond 1730. Lange tijd bleef het een Engelse bierstijl, met varianten als 'Russian imperial stout' en 'milk stout', ook wel 'sweet stout' genaamd. De bekendste stout wordt echter gemaakt door de Ierse brouwer Guinness. Dit type stout wordt ook wel 'bitter stout' of 'dry stout' genoemd. In Ierland worden andere bieren van dit type gemaakt door Beamish en Murphy's.


[bewerk]

Week 42

Bij het brouwen van bier wordt van graankorrels een alcoholische drank gebrouwen. Verschillende benaderingen van het brouwproces leiden tot variatie in bieren en biersoorten. Getuige het grote aantal biersoorten is bij het brouwen van bier veel mogelijk, maar het basisproces blijft steeds hetzelfde.

Zoals bij elke alcoholische drank, speelt de vergisting van suikers (eventueel uit de vruchten, zoals bij kriek) een belangrijke rol bij de productie van bier. Gisten zijn eencellige organismen die suikers omzetten in koolzuur en alcohol. Door bijvoorbeeld de suikers uit druiven of appels te vergisten kan alcoholische drank (wijn, appelcider) worden gemaakt. Omdat graan van nature nauwelijks suikers bevat, moet voor de productie van bier eerst gerst tot het suikerrijke wort worden verwerkt. Dit gebeurt door achtereenvolgens te mouten en te maischen.

Elke stap in het brouwproces is uiteindelijk van invloed op de smaak van het bier. Er zijn verschillende methodes, en brouwers kunnen deze methodes ook weer combineren teneinde een eigen, uniek bier te brouwen.


[bewerk]

Week 43
Een beugelfles en dop
Een beugelfles en dop

Een beugelfles is een fles met een afsluiting in de vorm van een met een beugel aan de fles bevestigde dop. Voor deze sluiting werd in 1875 patent aangevraagd door Charles de Quillfeldt.

De hersluitbare beugelflessen worden gebruikt voor verschillende vloeistoffen. Bekend zijn de bierflessen van Grolsch in Nederland, de Flensburger Brauerei in Noord-Duitsland en van brouwerij Bernard in Tsjechië.

Het oranje rubbertje op de fles wordt soms door muzikanten gebruikt als extra stevige ring ter bevestiging van de schouderband aan een gitaar of basgitaar.


[bewerk]

Week 44
Duvel fles en tulpglas
Duvel fles en tulpglas

Duvel is een Belgisch blond speciaalbier. Het heeft een hoge gisting en wordt nog eens hergist op fles. Het alcoholpercentage bedraagt 8,5%.

Duvel wordt gedronken uit een tulpvormig glas, waar onderin een gravering van een D in het glas gekrast is om ervoor te zorgen dat het bier parelt (voorheen was er enkel een kras onderaan in plaats van een gravering).

Tot 1926 kwam dit bier op de markt onder de naam Victory Ale, naar de Engelse ales. De originele Duvel was een donker bier. In 1967 gooide men het roer om en werd het recept aangepast. De eerste "zware blonde" werd op de markt gebracht en kreeg meteen een nieuw tulpvormig glas. Zowel het bier als het glas werden een trendsetter einde jaren zestig, begin jaren zeventig. Het glas werd een icoon en een verzamelobject.


[bewerk]

Week 45
Bepalen van het soortelijk gewicht van een thuisbrouwsel met een hydrometer
Bepalen van het soortelijk gewicht van een thuisbrouwsel met een hydrometer

Het stamwortgehalte is een aanduiding van het aandeel vaste stoffen in het wort vóór de gisting tot bier. Het is een maat van de dichtheid van de oplossing, en zegt zo iets over hoe zwaar een bier is; men spreekt dan ook over de densiteit van het bier. Het stamwortgehalte dient als basis voor het berekenen van de bieraccijns.

De meeste vaste deeltjes in het wortmengsel zijn suikers. In de mate dat deze suikers vergist worden tot alcohol, is het stamwortgehalte dus ook een indicatie van het latere alcoholpercentage. Dit gaat echter niet volledig op, aangezien, afhankelijk van de gist en de omstandigheden (temperatuur, luchtdruk, hoeveelheid reeds gevormde alcohol...) de vergistingsgraad kan variëren.

De meting kan gebeuren met verschillende methodes, zoals een hydrometer, een refractometer of een pyknometer.


[bewerk]

Week 46

In een Geuzestekerij wordt geuze gestoken. Geuze steken slaat op het versnijden (of mengen) van jonge (drie maanden) en oude (drie jaar) lambiek.

De jonge en oude Lambiek zijn vaak afkomstig uit verschillende brouwerijen, en hierdoor kan de geuzesteker zijn eigen accent meegeven aan door hem gestoken Geuze. Nadat de lambiek versneden is gist hij – dankzij de suikers in de jonge lambiek – nog een tot twee jaar verder op vat of op fles. Het uiteindelijke alcoholpercentage van dergelijke Geuze is 5% à 6,5%, en het suikerpercentage van (Oude) Geuze is minder dan 0,2%, waardoor (Oude) Geuze zonder problemen drinkbaar is voor diabetici.


[bewerk]

Week 47

Bokbier of bockbier (naar het Duits: Bockbier) is een sterk seizoensbier. Oorspronkelijk zijn bokbieren ondergistend, maar de laatste jaren zijn er in Nederland meer en meer bovengistende bokbieren op de markt gekomen. Een donkere variant wordt tussen oktober en februari verkocht (met een verkooppiek rond oktober en november) en wordt herfstbok genoemd. Vanaf de vastentijd tot mei wordt ook bokbier verkocht dat meestal blond of amberkleurig is en lentebok of meibok wordt genoemd.

Bokbier is van oorsprong een Duitse biersoort. Andere landen waar bokbier wordt gebrouwen, zijn Nederland, Noorwegen, Oostenrijk en Tsjechië. Het Nederlandse bokbier heeft zich vanaf de jaren '80 van de twintigste eeuw tot een afzonderlijke stijl ontwikkeld met zo z'n eigen tradities en als opvallendste kenmerk dat bokbieren zowel onder- als bovengistend kunnen zijn. Ook in België worden bokbieren in Nederlandse stijl gebrouwen, maar die zijn uitsluitend bestemd voor de Nederlandse markt. België zelf kent geen bokbiertraditie.


[bewerk]

Week 48

Engelszell is een Oostenrijks trappistenbier.

Het bier wordt sinds 2012 gebrouwen in de brouwerij van Stift Engelszell te Engelhartszell an der Donau, het enige trappistenklooster in Oostenrijk. De bieren werden vernoemd naar twee voormalige abten van de abdij. Gregorius Eisvogel was de eerste abt van 1931 tot 1950. Benno Stumpf was abt van 1953 tot 1966.
De Internationale Vereniging Trappist maakte op 15 oktober bekend dat deze bieren het logo "Authentic Trappist Product" mogen dragen.

  • Gregorius, bruin bier met een alcoholpercentage van 10% (22° Plato)
  • Benno, amberkleurig bier met een alcoholpercentage van 7% (17° Plato)


[bewerk]

Week 49

Pils (ook pilsener of pilsner genoemd) is een soort bier dat voor het eerst door de Duitser Josef Groll in de stad Pilsen (Tsjechisch: Plzeň) in het voormalige Oostenrijk-Hongarije en het huidige Tsjechië werd gebrouwen. De naam is afgeleid van de naam van de stad. Pils bevat ongeveer 5% alcohol. Het is een ondergistend bier met een goudgele kleur. Pils komt het beste tot zijn recht bij een temperatuur van 4 graden Celsius.

Het eerste succesvolle pils werd in 1842 gebrouwen. De pilsbrouwerijen waren echter afhankelijk van grotten en groeven voor de koeling, zodat het pils niet overal kon worden gebrouwen. In de jaren '70 van de 19e eeuw kwamen koelmachines ter beschikking, zodat het pils ook elders kon worden gebrouwen. De aanwezigheid van koelinstallaties maakte dat een brouwerij sindsdien ook wel als ijsfabriek fungeerde.


[bewerk]

Week 50

Een thuisbrouwer, hobbybrouwer of amateurbrouwer is iemand die thuis bier brouwt. Thuis kan hier ook de schuur in de tuin betekenen.
In Nederland is het pas sinds de jaren 80 wettelijk toegestaan om thuis als hobby bier te brouwen. Sindsdien zijn er talloze brouwverenigingen opgericht waar men kennis en recepten uitwisselt.

Het brouwen van bier in Nederland is door de eeuwen heen voor het grootste deel thuis gedaan. Immers; schoon drinkwater was zeer zeldzaam, en het wort moet een aanzienlijke tijd koken, zodat de in het water aanwezige ziekteverwekkers gedood worden. Daarnaast wordt bier gebrouwen van gemout graan wat een redelijk goedkope grondstof is; elke bekende beschaving had de beschikking over graan. Bier is dan ook de belangrijkste drank geweest voor de "gewone man", van de piramidebouwers tot en met de voetbalsupporter.


[bewerk]

Week 51
Structuurformule van het meest voorkomende alfazuur in hop, humulon

De European Bitterness Unit (EBU) is een maataanduiding voor de bitterheid van bier. Eén EBU wordt gelijkgesteld met 1 milligram iso-alfazuur per liter bier.

De bitterheid van bier is vooral afhankelijk van de hoeveelheid alfazuren (en in mindere mate de bètazuren) in de gebruikte hop. Ook de looistoffen uit de mout en de eventuele toevoeging van kruiden hebben een invloed op de bitterheid.

Bieren met een EBU-waarde tussen 5 en 15 worden gecatalogeerd onder zwak bittere bieren. Sterk bittere bieren hebben een EBU-waarde van 40 of meer. De soort bier is uiteraard ook van belang: een pils met een bitterheid van 25 EBU wordt door velen al als erg bitter ervaren.

International Bitterness Unit

[brontekst bewerken]

De International Bitterness Unit (IBU) heeft dezelfde betekenis als de EBU, en wordt vooral in de Verenigde Staten gebruikt. In Europa wordt de concentratie van de iso-alfazuren echter op een andere manier bepaald, zodat er meestal verschillen zullen zijn in de EBU- en IBU-waarde.


[bewerk]

Week 52

Spéciale belge is een type van Belgisch amberkleurig bier van hoge gisting. De sterkte schommelt tussen de 5 en de 6% alcohol. Het biertype is vergelijkbaar met de Britse ale.

Het biertype ontstond na een in 1904 door de Unie van de Belgische Brouwers uitgeschreven wedstrijd om het lokale, dorpse bier van die tijd te veredelen zodat het de concurrentie kon aangaan met Britse, Duitse en Tsjechische importbieren. Het resultaat werd voorgesteld op de Wereldtentoonstelling van 1905 in Luik. Het succes leidde er toe dat vele brouwers in de jaren 10 en 20 van de twintigste eeuw hun eigen versie maakten.


[bewerk]

Week 53
Zythologie is een samenstelling van de Griekse woorden zythos ("bier") en logos ("studie van"). Een zytholoog is een kenner van bier en houdt zich bezig met het brouwen en proeven van bier. Ook weet de zytholoog, net als de sommelier bij wijn, welk bier je het best kunt degusteren bij bepaalde gerechten.

In landen met een rijke bierhistorie, zoals België, kan een opleiding tot zytholoog worden gevolgd. Bij deze opleiding leert men alles over de geschiedenis, het brouwen en het degusteren van bier.


[bewerk]