Huize Holtum

Huize Holtum
Huize Holtum bij Holtum
Locatie
Locatie	Grote Dries 1, Holtum
Adres	Grote Dries 1
Coördinaten	51° 3′ NB, 5° 49′ OL
Bouw gereed	17e eeuw
Erkenning
Monumentstatus	Rijksmonument
Monumentnummer	9912
Lijst van rijksmonumenten in Holtum
Portaal    Civiele techniek en bouwkunde

Huize Holtum is gelegen aan de noordkant van het gelijknamige dorp Holtum bij Born, in de Nederlandse gemeente Sittard-Geleen.

Het huidige kasteel is een eenvoudig rechthoekig bakstenen herenhuis onder een, met een dakruiter voorziene zadeldak tussen twee topgevels. Het is geheel door grachten omgeven. De onderbouw is mogelijk uit de 16e eeuw en is voorzien van tongewelven en heeft schietgaten in de verbrede voet. Verder zijn er nog enkele muurresten uit de 14e eeuw. Op de linkervleugel en het linker deel van de achtergevel zijn de jaartalankers 1633 aangebracht, het bouwjaar van het huidige pand. De voorgevel heeft in het midden boven de voordeur een fronton uit omstreeks 1800 en is voorzien van vensters met een hardstenen omlijsting. Uit die periode dateert ook het dakruitertje op het zadeldak.

Het kasteel heeft een voorplein met aan weerszijden oorspronkelijk bij het kasteel behorende bebouwing uit de 19e eeuw. Het linker gebouw is een woonhuis met schuur, het rechter gebouw is een stal met een open voorhal met ronde bakstenen pijlers waar het dak op is afgesteund. Tussen het kasteel en de bijgebouwen heeft vroeger ooit een gracht gelopen. Het interieur heeft een 17e-eeuwse schouw met kariatiden. De binnendeuren zijn, net als de voordeur, uit 1777.

De eerste vermelding dateert uit 1354 als er sprake is van een edelmanshuis waaraan riddermatigheid was verbonden. Eerste bewoner en vermoedelijk bouwer van het huis is Johannes Voss die zich Voss van Houtheim gaat noemen. De familie Voss blijft eigenaar tot 1566 als Anna Voss huwt met Thierry van Westrum zu Gutaker. Een eeuw later gaat het huis door vererving over naar Willem Renerus van Brempt zu Itsenraedt (Etzenrade) die was gehuwd met Barones Anna Elisabeth Westrums en dat gebeurt nogmaals in 1681 als het in bezit komt van Jean van Horrich die trouwt met Anna De Brempt. Wederom door vererving komt het dan in 1785 in handen van baron Philip Jozef Saint-Remy die trouwt met Anna van Hove, erfgename van Marie-Therèse van Hove.

In de Franse Tijd wordt het huis van de familie Saint-Remy geconfisqueerd en wordt na enkele jaren aangekocht door de familie Quix, die eigenaar blijft tot 1921. Het wordt dan aangekocht door de familie Janssen die er blijft wonen tot de jaren 1980. Sinds 1986 is het eigendom van de familie Keulen-Gerads die het vanaf dan uitgebreid heeft gerestaureerd. Marie-José Gerads is beeldend kunstenaar en gebruikt een deel van het huis als atelier en houdt regelmatig exposities in de bijgebouwen.

De weilanden die het kasteel nog steeds omringen, horen sinds 2001 weer bij het kasteel. Het is de bedoeling om het totale gebied van ongeveer 16 ha rondom het kasteel in te richten als landgoed. Zo wordt het landgoed ondergebracht onder de Natuurschoonwet en de continuïteit van Huize Holtum veiliggesteld voor de toekomst.