Прејди на содржината

Адмирал (пеперутка)

Од Википедија — слободната енциклопедија
{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/{{автотаксономија/Предлошка:Автотаксономија/Vanessa|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}} |machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}|machine code=parent}}
Адмирал
Дорзален поглед
Вентрален поглед
Научна класификација [ у ]
Непознат таксон (попр): Vanessa
Вид: Адмирал
Научен назив
Vanessa atalanta
(Linnaeus, 1758)
Подвидови
  • V. a. atalanta
  • V. a. rubria (Fruhstorfer, 1909)[1]
Синоними[1]
  • Papilio atalanta Linnaeus, 1758
  • Pyrameis ammiralis Godart, 1821
  • Pyrameis atalanta (Linnaeus, 1758)

Адмирал или Црвен адмирал (Vanessa atalanta) е пеперутка со средна големина. Пеперутката е со црни крилја, портокалови ленти и бели точки. Распонот на крилјата е околу 5 см.[2] За првпат била опишана во 1758 година. Адмиралот е широко распространет низ Северна Африка, Америка, Европа и Азија.[3] Живее во потопли предели, но на пролет мигрира на север. Често се наоѓа во повлажни предели.[4] Адмиралите се територијални, мажјаците со подобри боречки вештини имаат поголема шанса за освојување на женка. Позната е по тоа што не бега од луѓето.

Биологија

[уреди | уреди извор]

Во северна Европа, тоа е една од последните пеперутки што може да се видат пред зимите, честопати хранејќи се со цвеќе од бршлен во сончеви денови. Црвениот адмирал е познат по хибернацијата[5]. Повторното појавување на поединци покажуваат видливо потемни бои од првиот пат. Пеперугата исто така лета во сончеви зимски денови, особено во јужна Европа.

Територијалност

[уреди | уреди извор]

Машките црвени адмирали се територијални. Поголемите територии се оптимални и подложени на упад од страна на други мажјаци почесто од помалите територии. Териториите имаат тенденција да бидат овални, долги 2,4–7,3 м и широки 4,0–12,8 м. Мажјаците патролираат на нивната територија со летање околу периметарот помеѓу 7 и 30 пати на час. Во просек, сопствениците на територија комуницираат со натрапниците од 10 до 15 пати на час.[6]

Кога друг маж се нафрлува на територијата на црвениот адмирал, жителот го брка натрапникот, честопати во вертикална, спирална патека да се дезориентира или да го замори натрапникот, додека го минимизира хоризонталното растојание низ кое поминува од својата перница. Црвениот адмирал веднаш се враќа на својата територија. Времето на патролирање поминато се зголемува со зголемувањето на бројот на натрапниците.[7]

Машките црвени адмирали им се додворуваат на женките неколку часа пред да започнат со парењето. Поради изборот на жени, само мажите со територија имаат можност да се парат. Женките избираат мажјаци со особини што ќе го зголемат успехот во парењето на нивното потомство. За да ја одржат својата територија, мажјаците летаат наоколу и патролираат во областа од 7 до 30 пати на час. Само мажјаците со исклучителна способност за летање се во можност да ги бркаат натрапниците и успешно освојат женка.[8]

Миграција

[уреди | уреди извор]

Парењето обично се случува кон крајот на есента или раната зима по колективната миграција во јужните региони со потопла клима. Главната билка на црвениот адмирал, коприва, е најзастапена за време на оваа миграција. Ларвалниот развој се одвива во зима, а возрасните се гледаат во рана пролет. Новата генерација на возрасни мигрира на север пред парење, бидејќи храната обично се намалува до доцна пролет.[9] За време на миграцијата, адмиралот лета на високи надморски височини.[10]

  1. 1,0 1,1 "Vanessa Fabricius, 1807" at Markku Savela's Lepidoptera and Some Other Life Forms
  2. Shalaway, Scott (2004). Butterflies in the Backyard. Mechanicsburg, Pennsylvania: Stackpole Books. стр. 38. ISBN 978-0-8117-2695-5.
  3. Opler, Paul A.; Krizek, George O. (1984). Butterflies East of the Great Plains: An Illustrated Natural History. Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0801829383. OCLC 9412517.
  4. Bryant, Simon; Thomas, Chris; Bale, Jeffrey (November 1, 1997). „Nettle-feeding nymphalid butterflies: temperature, development and distribution“. Ecological Entomology (англиски). 22 (4): 390–398. doi:10.1046/j.1365-2311.1997.00082.x. ISSN 1365-2311.
  5. Scott, J. A. (1999). „Hibernal diapause of North American Papilionoidea and Hesperioidea“ (PDF). Journal of Research on the Lepidoptera. 18 (3): 171–200. Архивирано од изворникот (PDF) на 2018-10-08. Посетено на 2020-02-14.
  6. Justin, Bitzer, Royce (1995). Territorial behavior of the Red Admiral Butterfly, Vanessa atalanta (L.) (Lepidoptera: Nymphalidae) (Thesis) (англиски). Iowa State University.
  7. Bitzer, Royce J.; Shaw, Kenneth C. (January 1, 1995). „Territorial behavior of the red admiral, Vanessa atalanta (Lepidoptera: Nymphalidae) I. The role of climatic factors and early interaction frequency on territorial start time“. Journal of Insect Behavior (англиски). 8 (1): 47–66. doi:10.1007/bf01990969. ISSN 0892-7553.
  8. Bergman, Martin; Gotthard, Karl; Berger, David; Olofsson, Martin; Kemp, Darrell J.; Wiklund, Christer (July 7, 2007). „Mating success of resident versus non-resident males in a territorial butterfly“. Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences (англиски). 274 (1618): 1659–1665. doi:10.1098/rspb.2007.0311. ISSN 0962-8452. PMC 1914333. PMID 17472909.
  9. Stefanescu, Constantí (October 1, 2001). „The nature of migration in the red admiral butterfly Vanessa atalanta: evidence from the population ecology in its southern range“. Ecological Entomology (англиски). 26 (5): 525–536. doi:10.1046/j.1365-2311.2001.00347.x. ISSN 1365-2311.
  10. Mikkola, Kauri (January 1, 2013). „The Red Admiral butterfly (Vanessa atalanta, Lepidoptera: Nymphalidae) is a true seasonal migrant: an evolutionary puzzle resolved?“. European Journal of Entomology (англиски). 100 (4): 625–626. doi:10.14411/eje.2003.091. ISSN 1210-5759.

Литература

[уреди | уреди извор]
  • Glassberg, Jeffrey Butterflies through Binoculars: The West (2001)
  • Guppy, Crispin S. and Shepard, Jon H. Butterflies of British Columbia (2001)
  • James, David G. and Nunnallee, David Life Histories of Cascadia Butterflies (2011)
  • Pelham, Jonathan Catalogue of the Butterflies of the United States and Canada (2008)
  • Pyle, Robert Michael The Butterflies of Cascadia (2002)
  • Tucker, Mike and Ceney, Bryan (1997) The Red Admiral Butterfly. Butterfly Conservation, Colchester, UK, 32p. ISBN 0-9522602-5-5
  • Vanessa atalanta. Обединет таксономски информативен систем. Посетено на February 6, 2006. (англиски)

Надворешни врски

[уреди | уреди извор]