Есік

Қала
Есік
Логотипі
Әкімшілігі
Ел	ҚазақстанҚазақстан
Статусы	Аудан орталығы
Облысы	Алматы
Ауданы	Еңбекшіқазақ
Ауылдық округі	Есік
Тарихы мен географиясы
Координаттары	43°20′36″ с. е. 77°27′51″ ш. б. / 43.34333° с. е. 77.46417° ш. б. / 43.34333; 77.46417 (G) (O) (Я)Координаттар: 43°20′36″ с. е. 77°27′51″ ш. б. / 43.34333° с. е. 77.46417° ш. б. / 43.34333; 77.46417 (G) (O) (Я)
Құрылған уақыты	1854
Бұрынғы атаулары	Надеждин станицасы, Есік станицасы
Қала статусы	1968
Уақыт белдеуі	UTC+5:00
Тұрғындары
Тұрғыны	41 348[1] адам (2023)
Сандық идентификаторлары
Телефон коды	+7 72775
Автомобиль коды	05
Есік Есік
Есік шекарасы

Есік — Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданындағы қала, аудан және Есік қалалық әкімдігі орталығы.

Облыс орталығы — Қонаев қаласынан оңтүстік-шығысқа қарай 90 км, Алматы қаласынан шығысқа қарай 43 км-дей жерде, Іле Алатауының солтүстік баурайында, теңіз деңгейінен 935 — 1040 м биіктікте, Есік өзенінің ысырынды конусында орналасқан.

Есік қаласының орнын адамдар өте ертеден мекендеген. Қаланың солтүстік жағында сақ мәдениетінің б.з.б. 5 — 4 ғасырлардағы аса көрнекті ескерткіші — Есік обасы орналасқан. 1854 жылы бұл көне қоныс орнында Надеждинская станицасы қаланды. 1923 жылдан ол Есік станицасы болып аталды. 1968 жылы қала статусын алды.

Қалада “Көктем”, “Есік шарап зауыты”, “Дионис”, “Елес”, “Фудмастер”, “Голд Продукт” сияқты ірі кәсіпорындар орналасқан. Одан басқа құрылыс, көлік, т.б. мекемелер мен шағын өндірістік кәсіпорындар бар.

Жалпы білім беретін 9 мектеп, педагогикалық, медициналық, заң колледждері, біріккен қазақ-түрік лицейі, мәдениет үйлері, кинотеатрлар, клуб, аудандық аурухана, емхана, дәріханалар, т.б. бар. Қаладан оңтүстікке қарай 14—15 км жердегі әсем тау шатқалында демалыс және туризм аймағы саналатын Есік көлі орналасқан. Сондай-ақ Түрген ауылында Түрген шатқалы, Түрген сарқырамасы да бар. Есік қаласының солтүстігіндегі Есік өзенінің сол жақ жағалауындағы темір дәуірінен сақталған сақ обасынан алтын киімді сақ жауынгерінің мүрдесі, яғни Алтын адам табылды. Оны 1969 – 1970 жылы археолог Кемел Ақышев тапқан.

Қазақстан қалалары Елорда: Астана Республикалық маңызы бар қалалар Алматы • Астана • Шымкент Облыс орталықтары Ақтау • Ақтөбе • Атырау • Жезқазған • Көкшетау • Қарағанды • Қонаев • Қостанай • Қызылорда • Орал • Өскемен • Павлодар • Петропавл • Семей • Талдықорған • Тараз • Түркістан Облыстық маңызы бар қалалар Ақсу • Алатау • Арқалық • Арыс • Байқоңыр • Балқаш • Екібастұз • Жаңаөзен • Кентау • Курчатов • Қаражал • Қосшы • Лисаковск • Приозёрск • Риддер • Рудный • Саран • Сәтбаев • Степногорск • Текелі • Теміртау • Шахтинск Аудандық маңызы бар қалалар Абай • Ақкөл • Ақсай • Алға • Алтай • Арал • Атбасар • Аягөз • Булаев • Державинск • Ембі • Ерейментау • Есік • Есіл • Жаңатас • Жаркент • Жем • Жетісай • Жітіқара • Зайсан • Қазалы • Қандыағаш • Қаратау • Қарқаралы • Қаскелең • Құлсары • Леңгір • Макинск • Мамлют • Сарқан • Сарыағаш • Сергеев • Серебрянск • Степняк • Тайынша • Талғар • Темір • Тобыл • Үшарал • Үштөбе • Форт-Шевченко • Хромтау • Шалқар • Шар • Шардара • Шемонаиха • Шу • Щучинск