Сиборгий
| |||||
| Атом қасиеті | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Атауы, символ, нөмірі |
Сиборгий, 106 | ||||
| Топ типі | |||||
| Топ, период, блок |
6, 7, d | ||||
| Атомдық масса (молярлық масса) | |||||
| Электрондық конфигурация |
[Rn]5f146d47s2 | ||||
| Қабықшалар бойынша электрондар |
2, 8, 18, 32, 32, 12, 2 | ||||
| Атом радиусы |
132 пм | ||||
| Химиялық қасиеттері | |||||
| Ковалентті радиус |
143 пм | ||||
| Иондалу энергиясы | |||||
| Жай заттың термодинамикалық қасиеттері | |||||
| Термодинамикалық фаза | |||||
| Тығыздық (қ.ж.) |
35.0 г/см³ | ||||
| Басқа да қасиеттері | |||||
| CAS нөмірі |
54038-81-2 | ||||
Seaborgium (Sg)
Сиборгий (лат. Seaborgium; Sg) — Менделеевтің Периодтық кестесінің алтыншы топ, жетінші периодтың химиялық элементі. Реттік нөмірі - 106, атомдық массасы - 271. Тұрақсыз радиоактивті элемент.
1974 ж. Калифорния университетінің Лоуренс атындағы ұлттық лабораториясында ядролық синтезбен алғашқы рет алынған. Тұрақсыз.
Сиборий трансактиноидтар тобына жатады. Атомының сыртқы үш қабатының формуласы:
5s2 p6 d10 f14 6s2 p6 d4 7s2.
Химиктар сиборийдің бірнеше изотоптарын синтездеген, массасы 258—267, 269 және 271. Арасындағы ең тұрақтысы 271Sg, оның жартылай ыдырау мерзімі - 2,4 минут.
Болжам бойынша, элемент температура 298 K (25 °C) жағдайда қатты түрінде болады. Металдың түсі белгісіз, болжам бойынша - сұр, күміс-ақшыл.
Белгілі изотоптар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]| Изотоп | Массасы | Жартылай ыдырау мерзімі | Ыдырау түрі |
|---|---|---|---|
| 258Sg | 258 | 2,9+1,3−0,7 мс | спонтанды бөліну |
| 259Sg | 259 | 0,48+0,28−0,13 с | α-ыдырау 255Rf (90 %); спонтанды бөліну |
| 260Sg | 260 | 3,6±0,9 мс | α-ыдырау 256Rf; спонтанды бөліну |
| 261Sg | 261 | 0,23±0,06 с | α-ыдырау 257Rf |
| 262Sg | 262 | 6,9+3,8−1,8 мс | спонтанды бөліну; α-ыдырау 258Rf (< 22 %) |
| 263Sg | 263 | 1,0±0,2 с | α-ыдырау 259Rf; спонтанды бөліну (< 30 %) |
| 264Sg | 264 | 37+12−11 мс | спонтанды бөліну |
| 265Sg | 265 | 8±3 с | спонтанды бөліну; α-ыдырау 261Rf |
| 266Sg | 266 | 21+20−12 с | спонтанды бөліну; α-ыдырау 262Rf |
| 271Sg | 271 | 2,4+4,3−1,0 мин | α-ыдырау 267Rf; спонтанды бөліну |
Химиялық қосындылар
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ғылымға сиборгийдің келесі қосылыстары белгілі:
- SgO2Cl2,
- SgO2F2,
- SgO3,
- SgO2OH2,
Және комплексті иондар
- [SgO2F3]-
- [Sg(OH)5(H2O)]+.
Тағы қараңыз
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Сыртқы сілтемелер
[өңдеу | қайнарын өңдеу] |
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Seaborgium |
- Сиборгий на Webelements
- Сиборгий в Популярной библиотеке химических элементов Мұрағатталған 23 тамыздың 2011 жылы.
- О синтезе элемента на сайте ОИЯИ М��рағатталған 18 қаңтардың 2012 жылы.
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- “Қазақстан”: Ұлттық энциклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |||||||||||||||||||||||||
| 1 | H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3 | Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4 | K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||||||||||||
| 5 | Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||||||||||||
| 6 | Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | ||||||||||
| 7 | Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | ||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||