Насх

Құран туралы мақалалар
Құран Кәрім
Құран Порталы
Бөлімдері Аят • Сүре • Джуз • Хизб • Рубғ Құран ғылымдары Құран тарихы • Тафсир • Тауил • Құранды жазу • Тартил • Тәджуид • Асбаб ән-Нузуль • Насих пен мансух аяттар Тәпсірлер Ибн Касир тәпсірі • Джәләләйн тәпсірі • әс-Сағди тәпсірі • әт-Табари тәпсірі • әл-Қуртуби тәпсірі • әл-Кашшаф Мәтіні Басмала • Тағауз • Муфассал • Мәсәни • Жеті ұзын сүре Құран ғажайыптары • Мухкам • Муташабиһ • Меккелік сүрелер • Мединелік сүрелер • Муқаттаға әріптері • Құран әдебі • • Құранда аталған пұттар • Аудармалар Құранды басқа тілге аудару • Құран аудармаларының тізімі Қырааттар • Қырааттар тізімі • Құран оқылуы (харф) •
Құран порталы
Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

Құран аяттары бір сәтте түспей, әртүрлі себептерге байланысты бөлшектеніп түсірілген, сондықтан Құранның кей аяттары өзінен ��ейін түскен аяттардың заңдық күшін жойып тұратын болған. Бұл әдіс «насх» (өшіру, жою) деп аталады. Оның шариғат терминологиясындағы анықтамасы — қасиетті мәтінмен дәлелденген екінші дәрежелі практикалық үкімді, басқа қасиетті мәтінмен дәлелденіп, одан кешірек түсірілген екінші дәрежелі үкіммен ауыстыру^[1]. Аллаһ Құранда айтады:

«Біз аяттың үкімін жойсақ немесе ұмыттырсақ одан жақсысын немесе сонымен бірдейін алып келеміз. Сен Аллаһтың кез келген нәрсеге құдыреті жететінін білмедің бе?»

— әл-Бақара сүресі, 106-107

Әбу Мұса әл-Ашғариден жеткен хадисте оның Тәубә сүресі сияқты сүрені білгені туралы айтылған, алайда оның үкімі жойылып, оны ұмыттырылған^[2]. Сонымен қатар Омар ибн әл-Хаттабтан келген хадисте Құранда зинақорларды таспен атып жазалау туралы аяттар болған және олардың Құраннан Аллаһтың қалауымен өшірілгені, бірақ үкімінің сақталғаны туралы айтылған^[3].

Насхтың түрлері^[4]:

1. Бір аяттың басқа аятпен үкімінің жойылуы.
2. Бір хадистың басқа хадиспен үкімінің жойылуы.
3. Бір аяттың басқа хадиспен үкімінің жойылуы.
4. Бір хадистің басқа аятпен үкімінің жойылуы.

Сонымен қатар үкімдері жойылған бірақ Құранда қалдырылған, үкімдері заңды күшке ие, бірақ Құраннан өшірілген аяттар бар.

1. ↑ «На пути к Корану» — «ОТМЕНА АЯТОВ И ПРЕДПИСАНИЙ»
2. ↑ «Фатх әл-Қадир» (127) — әш-Шәукани
3. ↑ «Фатх әл-Бари» (12/177)
4. ↑ «На пути к Корану» — «РАЗНОВИДНОСТИ ОТМЕНЫ ПРЕДПИСАНИЙ»

• Құран
• Құран тарихы