ტუ-160

ტუ-160
რუსეთის სსძ-ის ტუ-160 МАКС-ის ავიაშოუზე 2007 წელს.
ფუნქცია	სტრატეგიული ბომბდამშენი
შემქმნელი	ტუპოლევი
პირველი გაფრენა	18 დეკემბერი 1981
წარდგენა	1987/2005 (ოფიციალური)
სტატუსი	ამჟამად იწარმოება
მომხმარებლები	რუსეთის სსძ
რაოდენობა	35

ტუ-160 (რუს. Туполев Ту-160, ნატოს კლასიფიკაციით Blackjack) — ზებგერითი, მძიმე ბომბდამშენი რომელიც შეიქმნა სსრკ-ში. თავისი კონფიგურაციით თვითმფრინავი წააგავს ამერიკულ B-1 Lancer-ს, მაგრამ ბევრად დიდი და სწრაფია ვიდრე B-1B გააჩნია საბრძოლო მოქმედების უფრო დიდი დიაპაზონი. ეს უდიდესი კეცვადფრთიანი თვითმფრინავია, რომელიც ოდესმე შექმნილა.

ექსპლუატაციაში შევიდა 1987 წელს, 184-ე ბომბდამშენი ლეგიონის შემადგენლობაში, რომელიც მდებარეობდა სსრკ-ში პრილუკის ბაზაზე^[1], ტუ-160 იყო უკანასკნელი სტრატეგიული ბომბდამშენი რომელიც საბჭოთა კავშირში აიწყო, მაგრამ კვლავ იწარმოება. დღეისათვის სულ მცირე 16 ერთეული ტუ-160 არის რუსეთის სამხედრო-საჰაერო ძალების შეიარაღებაზე.

ტუ-160 პილოტები მას „თეთრ გედს“ უწოდებენ მისი მანევრირების და თვითმფრინავის ბოლოზე თეთრი ცეცხლის იზოლატორის გამო.^[2]

მიუხედავად იმისა, რომ რამდენიმე სამგზავრო და სამხედრო-სატრანსპორტო თვითმფრინავი უფრო დიდია, ტუ-160 გააჩნია ყველაზე დიდი ასაფრენი წონა სამხედრო თვითმფრინავებს შორის, აგრეთვე ყველაზე მაღალი მაქსიმალური სიჩქარე.

პირველი შეჯიბრი ზებგერითი მძიმე სტრატეგიული ბომბდამშენისათვის დაიწყო სსრკ-ში 1967 წელს. ახალ თვითმფრინავს უნდა ჰქონოდა კრეისერული სიჩქარე 3 მახზე მეტი, ამერიკულ B-70 Valkyrie-ზე პასუხად. მალე ნათელი გახდა, რომ მსგავსი თვითმფინავი ძალიან ძვირადღირებული და რთული შესაქმნელი იქნებოდა, ამიტომ გადაწყდა მოთხოვნილებების შემცირება (აშშ-ში ბომბდამშენ B-70 პროექტი უკვე შეჩერებული იყო).

ტუ-160

რამდენიმე ვარიანტი იქნა შეთავაზებული, თუმცა ისინი არ შეუქმნიათ:

• ტუ-160С: აღნიშვნა რომელიც გამოიყენება სერიული წარმოების ტუ-160-თვის, როდესაც საჭიროა მათი განცალკევება სხვა წინასწარი და ექსპერიმენტული წარმოებისაგან ^[3]
• ტუ-160В: წყალბადის საწვავზე მომუშავე ვერსია (იხ. აგრეთვე ტუ-155) ^[3]
• ტუ-160 НК-74: მოდერნიზებული (გაფართოებული დიაპაზონი) ვერსია НК-74 ძრავებით ^[3]
• ტუ-160М: წაგრძელებული ბომბდამშენი, ორი ჰიპერბგერითი შორი მოქმედების Х-90 ტიპის რაკეტით
• ტუ-160П (ტუ-161): შორი მოქმედების გამცილებელი გამანადგურებელ-გადამტაცი
• ტუ-160ПП: რადიოელექტრონული ომის თვითმფრინავი (რუს. ПП - постановщик помех)
• ტუ-160Р: სტრატეგიული დაზვერვის პლატფორმა
• ტუ-160СК: კომერციული ვერსია შექმნილი თანამგზავრების გასაშვებათ „ბურლაკის“ სისტემის ფარგლებში (რუს. Бурлак). ^[3]
• ტუ-170: ჩვეულებრივი ბომბდამშ��ნი

 რუსეთი

• რუსეთის სამხედრო-საჰაერო ძალები: 2008 წლის აპრილისათვის 16 ერთეული იყო გამოყენებაში,^[4] 121-ე ბომბდამშენი ლეგიონის შემადგენლობაში ენგელსი/სარატოვი. კიდევ სამი-ოთხი თვითმფრინავის მიღებას აპირებდნენ შეიარაღებაზე წლის ბოლოსათვის.^[5]

 უკრაინა

• უკრაინის სამხედრო-საჰაერო ძალებს ჰყავდა 19 ტუ-160 (8 ცალი ტუ-160 1999 წელს უკრაინამ გადასცა რუსეთს ვალის სანაცვლოდ)

 სსრკ

• საბჭოთა კავშირის სამხედრო-საჰაერო ძალები (1991 წელს გადაცემული რუსეთის და უკრაინის სამხედრო-საჰაერო ძალებს)

184-ე ბომბდამშენი ლეგიონი (TBAP), პრილუკი, უკრაინის სსრ

ძირითადი მაჩვენებლები

• ეკიპაჟი: 4 კაცი
• სიგრძე: 54.1 მ
• ფრთის გაქანი: 55.70/35.60 მ
• სიმაღლე: 13.10 მ
• ფრთის ფართობი: 400 მ²/360 მ²
• ცარიელის წონა: 110 ტ
• დატვირთულის წონა: 267 ტ
• მაქსიმალირი ასაფრენი წონა: 275 ტ
• ძრავის ტიპი: ТРДДФ НК-32
• ძრავების რაოდენობა: 4
• წნევა: 137/245 კგ/ძალა

მოქმედება

• მაქსიმალური სიჩქარე: 2.05 მახი
• ფრენის სიშორე: 17,400 კმ
• საბრძოლო რადიუსი: 10,500 კმ
• პრაქტიკული ჭერი: 15,000 მ

შეიარაღება

• 2 შიდა განყოფილება 40.000 კგ ტყვიაწამლისათვის, ვარიანტებში შედის:
  • 2 შიდა როტაციული გამშვები დანადგარი 6× ფრთოსანი რაკეტა Х-55 და Х-55М, ან 12× მოკლე დიაპაზონის ბირთვული რაკეტა Х-15 КАБ, КАБ-1500.

მსგავსი თვითმფრინავები

• B-1 Lancer
• ტუ-22М3
• სუხოი Т-4

ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:

ტუ-160

• Airforce-Technology.com
• External link to an airbase with Tu-160s.
• Walkaround Tu-160 on ScaleModels.ru
• Tu-160 on MAKS-2005