Գվինեական ֆրանկ

Գվինեական ֆրանկ

տարադրամ 

Երկիր	Գվինեա
Թողարկող	Գվինեայի Հանրապետության կենտրոնական բանկ
Նախորդողը	Guinean syli
Սկսած	1959
Փոխակերպում ստանդարտ միավորի	0,00028309468 միջազգային դոլար
Գին	0,000095471 եվրո

Գվինեական ֆրանկ (ֆր.՝ franc guinéen, ISO 4217 կոդը՝ GNF) Գվինեայի արժույթն է։ Այն ստորաբաժանվում է հարյուր սանտիմի, բայց երբևէ չեն թողարկվել սանտիմի անվանական արժեքներ։

Առաջին Գվինեական ֆրանկը ներդրվել է 1959 թվականին՝ փոխարինելով CFA ֆրանկին։ Առկա էին 1, 5, 10 և 25 ֆրանկի մետաղադրամներ (ալյումինե բրոնզից) թղթադրամներով (թվագրված 1958 թվականով) 50, 100, 500, 1000, 5000 և 10000 ֆրանկ անվանական արժեքներով։ 1960 թվագրված թղթադրամների երկրորդ շարքը թողարկվել է 1963 թվականի մարտի 1-ին՝ առանց 10,000 ֆրանկի։ Այս շարքը տպագրվել է առանց տպագրության Թոմաս Դե Լա Ռուի կողմից և ներառում է ավելի շատ գույներ, ուժեղացված դաջվածք և բարելավված անվտանգության առանձնահատկություններ^[1]։ 1962 թվականին մետաղադրամների նոր թողարկումը պատրաստվել է պղինձ նիկելից։

1971 թվականին ֆրանկը փոխարինվեց սիլիով 1 սիլի = 10 ֆրանկ փոխարժեքով։

Գվինեական ֆրանկը վերականգնվել է որպես Գվինեայի արժույթ 1985 թվականին՝ համարժեք սիլի։ Մետաղադրամները եղել են 1, 5 և 10 ֆրանկ անվանական արժեքներով՝ պատրաստված արույրե երեսպատված պողպատից, ավելի ուշ ավելացվել է 25 ֆրանկ արույր (1987) և 50 ֆրանկ (1994) գմբեթը։ Թղթադրամներն առաջին անգամ թողարկվել են 25, 50, 100, 500, 1000 և 5000 ֆրանկ անվանական արժեքներով։ Այս շարքի գվինեական նոտաները եզակի են այլ երկրների նոտաներից, քանի որ թողարկման ամսաթիվը շատ ընդգծված է որպես ընդհանուր դիզայնի մաս յուրաքանչյուր թղթադրամի ստորին ձախ անկյունում^[2]։

1998 թվականին թողարկված երկրորդ շարքը հանեց 25 և 50 ֆրանկանոց թղթադրամները, քանի որ դրանք փոխարինվել էին մետաղադրամներով։ 2006 թվականին երրորդ թողարկումը ներկայացվեց 500, 1000 և 5000 ֆրանկ արժողությամբ, որոնք նման են նախորդ թողարկումներին, բայց ամենաուշագրավ փոփոխությունը թղթադրամների ամբողջական տպագրության և յուրաքանչյուր թղթադրամի վրա անվտանգության ուժեղացված հատկանիշների օգտագործումն էր։ Այս թողարկման մեկ այլ փոփոխություն՝ 500 ֆրանկի չափը կրճատվեց։ 2007 թվականի հունիսի 11-ին թողարկվեց 10000 ֆրանկ^[3]։

2010 թվականին թողարկվեց 1000, 5000 և 10000 ֆրանկ արժողությամբ թղթադրամների հիշատակի շարք, որը նշում էր ինչպես Գվինեական ֆրանկի, այնպես էլ «Banque Centrale de la République de Guinée»-ի (BCRG) հիսունամյակը^[4], որի վրա պատկերված էր ադամանդի լոգոն՝ ջրանիշի պատուհանի աջ կողմում գտնվող յուրաքանչյուր անվանական արժեքի առջևի կողմում։

2012 թվականի հուլիսի 9-ին Գվինեայի Հանրապետության Կենտրոնական բանկը թողարկել է 10,000 ֆրանկ արժողությամբ նոր թղթադրամ, որը նման է սկզբնական թողարկմանը, սակայն այն վերանայվել է։ Թղթադրամի հիմնական գույնը կանաչից փոխվել է կարմիրի, և «RG» տառերի վրա դրված ադամանդի ձևով պատվածքի փոխարեն (Republique de Guinée-ի համար), այն այժմ փոխարինվել է հոլոգրաֆիկ կարկատանով և հոլոգրաֆիկ անվտանգության շերտով, որն այժմ ցուցադրվում է թղթի վրա՝ հակառակ կողմը^[5]։ 2015 թվականի մայիսի 11-ին Գվինեայի Հանրապետության Կենտրոնական բանկը թողարկեց 20000 ֆրանկ թղթադրամ։ 2018 թվականի հունվարի 21-ին Գվինեայի Հանրապետության Կենտրոնական բանկը թողարկել է 20,000 ֆրանկ արժողությամբ վերանայված թղթադրամ՝ փոքրացված չափերով և առաջադեմ անվտանգության հատկանիշներով։ 2019 թվականի մարտի 1-ին՝ իր ազգային արժույթի ներդրման 59-րդ տարեդարձին, Գվինեայի Հանրապետության Կենտրոնական բանկը թողարկել է 10000 ֆրանկ արժողությամբ վերանայված թղթադրամ և թողարկել 2000 ֆրանկի նոր թղթադրամ։

Ներկայումս շրջանառության մեջ ամենափոքրը 500 ֆրանկ թղթադրամն է՝ գնողունակության նվազման պատճառով։

Գվինեական ֆրանկ թղթադրամներ (ընթացիկ թողարկումներ)
Պատկեր		Արժեք	Չափերը	Հիմնական գույն	Նկարագրություն			Թողարկման ամսաթիվը	Թողարկման տարեթիվը
Դիմերես	Դարձերես				Դիմերես	Դարձերս	Ջրանիշ
		100 Գվինեական ֆրանկ		Մանուշակագույն, բաց շագանակագույն, վարդագույն և կանաչ	Կին, Գվինեայի զինանշան	Բանանի բերքահավաք			2015
		500 Գվինեական ֆրանկ		Կանաչ, մուգ-ձիթապտղի և բաց-շագանակագույն	Գլխաշորով կին, Գվինեայի զինանշան	Հանքարդյունաբերական կոնվեյեր, գլխազարդ	Գլխաշորով կին, «RF» տառերը		2018
		1,000 Գվինեական ֆրանկ		Շագանակագույն, մանուշակագույն, կարմիր, բաց-կապույտ և դեղին	Կին, Գվինեայի զինանշան	Բոքսիտի բացահանքում, բանանի ցողուն			2015
		2,000 Գվինեական ֆրանկ		Կանաչ և բաց կապույտ	Մարդ, Գվինեայի զինանշան	Նիմբա լեռ			2018
		5,000 Գվինեական ֆրանկ		Մանուշակագույն	Կին, եգիպտացորեն, Գվինեայի զինանշան	Կինկոն հիդրոէլեկտրակայան			2015
		10,000 Գվինեական ֆրանկ		Կարմիր	Տղա, Գվինեայի զինանշան	Դաշտ, Լուրա լեռ՝ «Մալիի տիկինը» ժայռային ձևավորմամբ			2015
		20,000 Գվինեական ֆրանկ		Կապույտ	Կին, Գվինեայի զինանշան	Կուլետ հիդրոէլեկտրական ամբարտակ			2018

2018 թվականի հոկտեմբերի 23-ի դրությամբ 1 եվրոն հավասար է 10,417,46 Գվինեական ֆրանկի, ինչը նշանակում է, որ ամենաբարձր արժեքով թղթադրամը՝ 20,000 ֆրանկը, ունի 2 եվրոյից պակաս արժեք։

• Бутаков Д.Д., Золотаренко Е.Д., Рыбалко Г.П. Валюты стран мира: Справочник / Под ред. С. М. Борисова, Г. П. Рыбалко, О. В. Можайскова. — 5-е изд., перераб. и доп. — М.: Финансы и статистика, 1987. — 383 с.
• Elena Perekhvalskaya, Valentin Vydrin. Numeral systems in Mande languages // Mandenkan: Bulletin d’études linguistiques mandé (Numéro 61, 2019). — 2019. — ISBN (ISSN 0752-5443).