Dorothy Gish

Dorothy Gish

(1916)
Biografía
Nacemento	(en) Dorothy Elizabeth Gish 11 de marzo de 1898 Dayton, Estados Unidos de América (pt)
Morte	4 de xuño de 1968 (70 anos) Rapallo (Italia)
Causa da morte	pneumonía
Actividade
Ocupación	actriz de cinema, directora de cinema, actriz, actriz de teatro, autora
Período de actividade	1912 - 1963
Familia
Cónxuxe	James Rennie (1920–1935)
Pais	James Leigh Gish   e Mary Gish
Irmáns	Lillian Gish
Premios
estrela no Paseo da Fama de Hollywood
Descrito pola fonte	Obálky knih,

Dorothy Elizabeth Gish, nada en Dayton o 11 de marzo de 1898 e finada en Rapallo (Italia) o 4 de xuño de 1968, foi unha actriz estadounidense de cinema e teatro, ademais de directora e guionista.^[1] Dorothy e a súa irmá máis vella Lillian foron grandes estrelas do cinema mudo. Dorothy tivo tamén grande éxito no teatro, e foi incluída no American Theater Hall of Fame. Dorothy Gish destacou como unha notable cómica, e entre os seus filmes moitos foron comedias.

Dorothy Gish naceu en Dayton, Ohio. A nai das irmás Gish, Mary Robinson McConnell Gish, mantiña a familia despois de que o seu marido, James Leigh Gish, viaxante, abandonase a familia en Nova York.^[2] Mary Gish, que era "unha antiga actriz e comerciante duns almacéns", mudouse coas súas fillas a Indiana, onde abriu un negocio de lambetadas e catering.^[2] En 1902, con catro anos, Dorothy debutou no teatro interpretando a personaxe de "Little Willie" en East Lynne, adaptación da novela inglesa de 1861 escrita por Ellen Wood.^[3]

En 1912, a amiga da infancia Mary Pickford presentou as irmás ao director D. W. Griffith, e comezaron a actuar como extras para Biograph Studios en Nova York cun salario de 50 dólares por semana.^[4] Durante o seu traballo inicial coas irmás, a Griffith éralle difícil distinguilas, polo que fixo que Lillian levase un lazo azul no seu cabelo e Dorothy un vermello.^[5] As rapazas, especialmente Lillian, impresionaron o director, así que as incluíu no equipo que levou a California para producir filmes aló.^[4]

Dorothy e a súa irmá debutaron na produción de Griffith de 1912 An Unseen Enemy. Posteiormente interpretou máis de cen curtametraxes e longametraxes, moitas veces con Lillian. Non obstante, durante a súa carreira, Dorothy tivo que lidar coas comparacións coa súa irmá por parte de críticos, actores ou executivos dos estudios.

A incipiente carreira cinematográfica de Dorothy Gish case remata nunha rúa dos Ánxeles o Día de Acción de Grazas de 1914. O 26 de novembro de 1914, a actriz de dezaseis anos foi golpeada e case morta por un "automóbil de carreiras".^[6] Os xornais e as publicacións sobre cinema da época informaron do suceso e descibiron as graves feridas de Gish. O accidente case fatal ocorreu mentres Dorothy camiñaba con Lillian no cruzamento das avenidas Vermont e Prospect.^[7] Segundo informes das noticias, despois de que o coche a atropelase, arrastrouna pola rúa entre 40 e 50 pés. Outro persoal da película que estaba parado nunha beirarrúa próxima, incluído D. W. Griffith, foi testemuña de como golpeaban a Dorothy.^[6] No momento do accidente, Gish estaba acabando unha comedia romántica de dous rolos co actor W. E. Lawrence. O filme, How Hazel Got Even, xa fora atrasado unha vez por Reliance-Majestic Studios debido a que o director Donald Crisp contraera pneumonía.^[8] A rodaxe da curtametraxe foi posposta de novo durante máis dun mes mentres Gish se recuperaba.^[9][10] Orixinalmente prevista para ser estreada o 27 de decembro de 1914, How Hazel Got Even non foi distribuída nas salas ata mediados de febreiro de 1915.^[11]

Tras recuperarse do accidente, Gish volveu á súa carreira cinematográfica o ano seguinte, interpretando unha serie de curtametraxes de dous e tres rolos, así como filmes máis complexos e longos como as producións de cinco rolos Old Heidelberg, dirixida por John Emerson, e Jordan Is a Hard Road, de novo baixo a dirección de D. W. Griffith.^[12][13] O atractivo de Dorothy para os produtores e para o público continuou a medrar en 1915, levando a W. E. Keefe a recoñecela no número de xuño de Motion Picture Magazine como "unha das estrelas de cinema máis populares da pantalla".^[10]

Cando a industria do cinema se converteu no cinema sonoro, Dorothy interpretou un en 1930, o drama criminal británico Wolves. Antes, en 1928 e 1929, as súas aparicións na obra de Broadway Young Love e o seu traballo co director George Cukor renovaran o seu interese nos escenarios e en volver interpretar en vivo.^[14] A comedia lixeira demostrara que era moi popular entre a crítica e o público de Nova York, en xiras polos Estados Unidos e en producións en Londres. Estes éxitos convencérona para facer unha pausa do cinema.

En 1939, Dorothy e Lillian Gish atoparon o papel teatral da súa vida. “Dorothy e mais eu fomos ver unha produción neoiorquina de Life With Father, protagonizada por Howard Lindsay e Dorothy Stickney”, escribiu Lillian na súa autobiografía. “Trala representación dixen: ‘Esta é a obra que estabamos agardando levar polos Estados Unidos’”. Outro éxito posterior na carreira de Gish foi The Magnificent Yankee, que interpretou en Broadway no Royale Theatre durante a primeira metade de 1946.^[15]

A televisión da década de 1950 ofreceu a moitos intérpretes de teatro e cinema a ocasión de aparecer en obras de teatro emitidas en directo. Dorothy adentrouse no novo medio, aparecendo en Lux Video Theatre da NBC a tarde do 24 de novembro de 1955, nunha produción de Miss Susie Slagle's. Ela e Lillian interpretaran a obra previamente xuntas na pantalla na adaptación de 1945 de Paramount Pictures.

Dende 1930 e ata a súa morte, só apareceu en cinco filmes máis, incluído Our Hearts Were Young and Gay (1944), que supuxo un éxito para Paramount. O director Otto Preminger contratou a Dorothy para o seu filme de 1946, Centennial Summer. Na estrea de 1951 The Whistle at Eaton Falls, filme de cinema negro producido por Louis de Rochemont, Dorothy interpreta a viúva do dono dun muíño. Durante ese período, tamén fixo varias aparicións na televisión en series antolóxicas. O seu último papel foi noutra produción de Preminger, O cardeal, en que interpreta a nai do protagonista.

Gish faleceu aos 70 anos en 1968 de pneumonía nunha clínica de Rapallo, Italia, onde fora paciente durante dous anos. A súa irmá estaba ao seu lado.^[4] The New York Times informou de que o día seguinte á súa morte o consulado estadounidense en Xénova estaba a facer arranxos para incinerar o corpo para a súa volta aos Estados Unidos.^[4] As cinzas foron situadas na igrexa Episcopal de San Bertomeu de Nova York no columbario da igrexa. Lillian, que faleceu en 1993, foi enterrada xunto a ela.

Dorothy Gish casou só unha vez, con James Malachi Rennie (1890–1965), actor canadense que coprotagonizou con ela dúas producións de 1920, Remodeling Her Husband, dirixida pola súa irmá Lillian, e a comedia Flying Pat. En decembro de 1920, a parella fuxiu a Greenwich, Connecticut, onde casaron nunha cerimonia dobre en que a amiga de Gish, a actriz Constance Talmadge, tamén casou co empresario grego John Pialoglou.^[16] Gish e Rennie seguiron xuntos ata o seu divorcio en 1935. Dorothy nunca volveu casar.

Ano	Título	Personaxe	Notas
1912	An Unseen Enemy	The sister
	Two Daughters of Eve	In theatre crowd
	So Near, Yet so Far	A friend	Copia no Museum of Modern Art
	The Painted Lady	Belle at ice cream festival
	The Musketeers of Pig Alley	Frizzy-haired woman in street	Copia na Biblioteca do Congreso
	Gold and Glitter	On street
	My Baby	Wedding guest	Copia no Museum of Modern Art
	The Informer	The Southern girl	Copias na Biblioteca do Congreso
	Brutality
	The New York Hat
	My Hero	The young woman
	The Burglar's Dilemma	Birthday wellwisher
	A Cry for Help	Witness to accident
1913	Oil and Water	In first audience
	Broken Ways	In telegraph office
	The Perfidy of Mary	Rose
	The Lady and the Mouse	The second sister
	Just Gold	The Sweetheart's sister
	Red Hicks Defies the World	Hicks' sweetheart
	The Vengeance of Galora
	The House of Discord	The daughter	Copia no Museum of Modern Art
	Almost a Wild Man	Miss Smart / Sideshow patron
1914	Her Father's silent partner
	Judith of Bethulia	The crippled beggar
	The Floor Above	Stella Ford
	Home, Sweet Home	Sister of Payne's sweetheart
	The Rebellion of Kitty Belle
	The Sisters	Carol
1915	How Hazel Got Even	Hazel
	His Lesson	Participant in mob scene
	Jordan Is a Hard Road	Cora Findley	Filme perdido
	Old Heidelberg	Katie Huder
1916	Gretchen the Greenhorn	Gretchen Van Houck
	Betty Of Greystone	Betty Lockwood
	The Children of the Feud	Sairy Ann	Filme perdido
	The Little School Ma'am	Nan
1917	Stage Struck	Ruth Colby	Copia na Biblioteca do Congreso
	Her Official Fathers	Janice	Filme perdido
	The Little Yank	Sallie Castleton
1918	Hearts of the World	The Little Disturber	Copia en Cohen Media Group
	Battling Jane	Jane	Filme perdido
	The Hun Within	Beth	Copia na Cinémathèque Française
	The Hope Chest	Sheila Moore	Filme perdido
1919	Boots	Boots	Filme perdido
	Peppy Polly	Polly	Filme perdido
	I'll Get Him Yet	Susy Faraday Jones	Filme perdido
	Nobody Home	Frances Wadsworth	Filme perdido
1920	Remodeling Her Husband	Jane Wakefield	Filme perdido
	Flying Pat	Patricia Van Nuys	Copia na Cinémathèque Française
1921	Orphans of the Storm	Louise Girard
1922	The Country Flapper	Jolanda Whiple	Filme perdido
1923	Fury	Minnie	Filme perdido
	The Bright Shawl	La Clavel
1924	Romola	Tessa
1925	The Beautiful City	Mollie
	Clothes Make the Pirate	Betsy Tidd	Filme perdido
	Ben-Hur	Chariot Race Spectator
1926	Nell Gwyn	Nell Gwyn
	London	Mavis Hogan	Filme perdido
	Camille	Grace
1927	Madame Pompadour	Madame Pompadour
	Tip Toes	Tiptoes Kay	Filme perdido
1930	Wolves	Leila McDonald
1946	Centennial Summer	Mrs. Rogers
1951	The Whistle at Eaton Falls	Mrs. Doubleday
1963	O cardeal	Celia

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Dorothy Gish

A Galipedia ten un portal sobre: Cine

• Casselton, Harold (ed.). Remembering Dorothy Gish. Minneapolis: The Society for Cinephiles, 1986.
• Croy, Homer. Star Maker: The Story of D. W. Griffith. Nova York: Duell, Sloan and Pearce, 1959.
• Gish, Dorothy. "And So I am a Comedienne". Ladies Home Journal (xullo de 1925)
• Gish, Lillian. Dorothy and Lillian Gish. Nova York: Charles Scribner’s Sons, 1973.
• Gish, Lillian. The Movies, Mr. Griffith, and Me. Nova York: Prentice Hall, 1969.
• Slide, Anthony. The Griffith Actresses. Nova York: A. S. Barnes and Company, 1973.
• Talmadge, Margaret L. The Talmadge Sisters. Nova York: J. B. Lippincott & Co., 1924.

• Extensive Dorothy Gish gallery
• The Dorothy Gish Project
• Dorothy Gish en Virtual History