Saltar ao contido

Aterosclerose

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Aterosclerose
Clasificación e recursos externos
Etapas da disfunción endotelial na aterosclerose (ver texto)
ICD-10CXXV{{{2}}},CXXV.1{{{2}}},CLXX{{{2}}}
ICD-9440, 414.0
DiseasesDB1039
MedlinePlus000171
eMedicinemed/182
MeSHD050197
Aviso médico.
Aviso médico.
Advertencia: A Wikipedia non dá consellos médicos.
Se cre que pode requirir tratamento, por favor, consúltello ao médico.

A aterosclerose é unha enfermidade vascular crónica e progresiva que adoita manifestarse na idade adulta ou na idade avanzada. A aterosclerose é unha forma de arteriosclerose caracterizada pola inflamación crónica da túnica íntima (a capa máis interna das arterias que está en contacto directo co sangue) das arterias de grande e medio calibre; inflamación que se debe esencialmente, pero non só, á acumulación e oxidación das lipoproteínas na parede arterial[1] (chronic lipid-driven inflammatory disease)[2] e que produce un conxunto dinámico de lesións multifocais, cuxa máis común é a placa aterosclerótica.

A aterosclerose é causada pola combinación de múltiples factores (etioloxía multifactorial e factores de risco cardiovascular (CV)[1]: factores xenéticos (familiaridade), fume, hipercolesterolemia, síndrome metabólica, diabetes mellitus, hipertensión, obesidade, hiperhomocisteinemia, sedentarismo. A estes engádense outros factores para os cales as evidencias adoitan ser menos estritas: alcohol, axentes infecciosos (especialmente Chlamydophila pneumoniae), periodontite, algunhas doenzas inflamatorias crónicas coma broncopneumopatía crónica obstrutiva, a artrite reumatoide, as doenzas renais crónicas.[3][4][5] A multiplicidade de posibles axentes etiolóxicos e a longa evolución de décadas das lesións reflíctense na extrema complexidade do proceso de formación patolóxica (patoxénese).

Dado que é impensable restaurar a integridade nas paredes vasculares de todo o sistema arterial, a intervención terapéutica debe dirixirse principalmente á prevención primaria (prevención da doenza aterosclerótica) a través do control dos factores de risco "CV", con medidas comportamentais (dieta, exercicio físico e hábitos de vida) e farmacolóxicos (ex. antidislipidémicos, antihipertensivos, hipoglicemiantes, ácidos graxos omega-3, ácido acetilsalicilico). A terapia farmacolóxica é indispensable na prevención secundaria (prevención de eventos 'CV' na aterosclerose sintomática): os fármacos antiagregantes plaquetarios son esenciais para impedir a formación de trombos; a acción da estatina e dos inhibidores de ACE van moito máis alá dos seus efectos sobre o colesterol e a presión arterial. Non obstante, a eficacia máxima dos distintos tratamentos farmacolóxicos nos ensaios clínicos non supera o 30-40% da redución das ocorrencias de CV.[6] A estenose severa das arterias pódese tratar cirúrxicamente (por exemplo, endoarterectomía, stent, bypass).[7]

A intensa pescuda ten como obxecto o estudo de fenómenos autoinmunes[8] na aterosclerose e preparación de vacinas.[9] Espérase con estas investigacións poder limitar o estrago da parede do vaso arterial. Outro campo da nova exploración é a busca de terapias eficaces para lesións lesion-targeted, isto é, medicamentos que poden ser dirixidos de forma selectiva cara ás áreas das lesións.[10]

Etimoloxía

[editar | editar a fonte]
Vídeo con subtítulos

O termo ateroma[11] (do grego athere, "papa") foi usado polo fisiólogo suízo Albrecht von Haller en 1755 na obra Opuscula Pathologica para indicar o material pultáceo contido nas placas, para salientar as similitudes cos "tumores" císticos, anteriormente clasificados no esteatoma para o contido sebáceo, ateroma para o contido pultáceo e melicéride para contido similar ao mel. En 1829 o francés Jean Lobstein, no seu "Traité d'Anatomie Pathologique", introduciu o termo arteriosclerose para describir o espesamento e o aumento da consistencia das arterias. O termo aterosclerose foi suxerido por Marchand en 1904 para indicar a presenza do ateroma e do endurecemento da parede arterial. Nos últimos anos, é común utilizar a denominación aterotrombose para destacar a estreita ligazón entre aterosclerose e trombose;[12] Willerson fala de aterotrombosclerose.[13].

A lesión típica da aterosclerose é o ateroma ou placa aterosclerótica, especialmente o espesamento da túnica íntima principalmente debido á acumulación da matéria lipídica (graxas) e proliferación do tecido conxuntivo que forma unha camada fibrosa (cicatricial) por riba do núcleo lipídico.[14]

Notas

[editar | editar a fonte]
  1. ↑ 1,0 1,1 Lee Goldman; Andrew Shafer (2012). "cap.70". En Elsevier. Glodman's Cecil Medicine (en inglés) (24 ed.). Philadelphia. 
  2. ↑ Valentin Fuster (2011). "cap.52". En McGraw-Hill Companies. Hurst's The Heart (en inglés) (13 ed.). 
  3. ↑ B. Field Bale (29 de novembro de 2016). "High-risk periodontal pathogens contribute to the pathogenesis of atherosclerosis". Postgrad. Med. J. (en inglés). pp. 1–7. doi:10.1136/postgradmedj-2016-134279. 
  4. ↑ F. Montecucco; F. Mach (2009). "Common inflammatory mediators orchestrate pathophysiological processes in rheumatoid arthritis and atherosclerosis". Rheumatology (en inglés) 48. pp. 11–22. 
  5. ↑ Z. Wang (2007). "Protein carbamylation links inflammation, smoking, uremia and atherogenesis.". Nat Med. (en inglés) 13. pp. 1176–1184. 
  6. ↑ Y. Soto; E. Acosta (2012). "Antiatherosclerotic Effect of an Antibody That Binds to Extracellular Matrix Glycosaminoglycans". Arterioscl., Thromb., Vasc. Biol. (en inglés) 32. pp. 595–604. 
  7. ↑ P.Y. Ng (2009). "Carotid endarterectomy or stenting?". Heart Asia (en inglés) 1. pp. 39–40. 
  8. ↑ C. Grundtman (2011). "The autoimmune concept of atherosclerosis". Curr. Opin. Lipidol. (en inglés) 22. pp. 327–334. 
  9. ↑ K.Y. Chyu (2017). "Vaccine against arteriosclerosis: an update". Ther. Adv. Vaccines (en inglés) 5. pp. 39–47. 
  10. ↑ I. Tabas (2013). "Making Things Stick in the Fight Against Atherosclerosis". Circ. Res. (en inglés) 112. pp. 1094–1096. 
  11. ↑ AM. Gotto, Jr. (1985). "Some reflections on arteriosclerosis: past, present, and future" (PDF). Circulation (en inglés) 72. pp. 8–17. 
  12. ↑ A.S. Fauci (2008). "cap.235". En McGraw-Hill Companies. Harrison's principles of internal medicine (en inglés) (17 ed.). 
  13. ↑ J.T. Willerson (2007). "cap.30". En Springer-Verlag. Cardiovascular medicine (en inglés) (3 ed.). Londres. 
  14. ↑ V. Kumar; J.C. Aster (2015). "cap.11". En Elsevier. Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease (en inglés) (9 ed ed.). Philadelphia 
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aterosclerose&oldid=6682258»