Elizabeth Garrett Anderson
Elizabeth Garrett Anderson | |||
---|---|---|---|
1908ko azaroaren 9a - 1911 | |||
Bizitza | |||
Jaiotza | Whitechapel, 1836ko ekainaren 9a | ||
Herrialdea | Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua | ||
Bizilekua | Alde House (en) | ||
Heriotza | Alde House (en) , 1917ko abenduaren 17a (81 urte) | ||
Familia | |||
Aita | Newson Garrett | ||
Ama | Louisa Dunnell | ||
Ezkontidea(k) | James George Skelton Anderson (en) (1871ko otsailaren 9a - 1907ko martxoaren 25a) | ||
Seme-alabak | |||
Haurrideak | ikusi
| ||
Hezkuntza | |||
Heziketa | Parisko Medikuntza Eskola Middlesex Hospital (en) (1860 - 1861) | ||
Hizkuntzak | ingelesa | ||
Jarduerak | |||
Jarduerak | politikaria, medikua, sufragista eta idazlea | ||
Lantokia(k) | Upper Berkeley Street (en) | ||
Enplegatzailea(k) | London School of Medicine for Women (en) Elizabeth Garrett Anderson and Obstetric Hospital (en) | ||
Kidetza | British Medical Association (en) | ||
Elizabeth Garrett Anderson (1836ko ekainaren 9a - 1917ko abenduaren 17a) Britaniar doktorea izan zen.[1]
Medikuntza eskolako sarrera ukatu zitzaion, medikuekin bere kabuz ikasi zuen eta Londreseko hospitaleetan beraz, 1865 urtean, Britaniako lehenengo emakume izan zen mediku ikasketak bukatzen,
1866an Santa Mariako kontsultategiko laguntzaile orokor bezala izendatu eta 1918an Andersonek lehenengoko emakume fakultate klinika sortu zuen.
Bere alaba, Louisa Garrett Anderson, mediku arrakastatsua izan zen eta Suffragette mugimenduaren barruan sartuta egon zen ere.
Goiz hezkuntza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Aldeburghen ez zegoen eskolarik,ondorioz, Garret bere amaren hiru Rs ikasi zituen. Hamar urte zituelarik bere aitak Edgeworth izeneko neskatxo bat alokatu zuen Garrot eta bere anaia irakasteko. Garret Edgeworth gorrot zuen eta 13 urte zituenen Boarding School for Ladies en Blackheath eskola pribatura bidali zuten. Hau eta gero,hurengo 9 urteak etxean egon zen etxeko lanak egiten,baino ikastean jarraitu zuen (latina eta aritmetika).
1854 urtean,18 urte zituelarik,Garret eta bere anaia bisita bat egin zioten infantziako lagunei (Jane y Anne Crow),bertan Emily Davies ezagutu zuen lehenegoko feminista eta Girton College sortzailea. Emily Davies oso garrantzitsua izan zen Garret bizitzan.
1860 urtean,Davies eta Garret erabaki zuten borrokatzea emakumeen eskubieen alde.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]James George Skelton Andersonekin eskondu zen 1871 garren urtean. Hiru seme-alaba euki zituzten Louisa (1873-1943), Margaret (1874-1875), meningitis batengatik hil zena, eta Alan (1877-1952).
1902 garren urtean Aldeburghtik joan ziren eta 1903 garren urtean Alde Housera joan ziren bizitzera,Elizabeth amak hil egin zelako.
Legatua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1918an, hospitale bat sortu zuten bere izenarekin (Elizabeth). 2001ean, obstetriko hospitalea egin zuten, hospitale Unibertsitarioa egiteko ( UCH).
Garret hospitale hau sortu zuen zerbitzu publikoak emateko.
Hospitale hau sortu zen Garret memorian eukitzeko eta gogoratzeko zenbat borrokatu zuen emakumeen eskubideak eukitzeko medikuntza arloan.
Gerohago,Londresen bigarren hezkuntzako eskola bat jarri zuten bere izenarekin.
Gaur egun,bere dokumentu guztiak Londreseko liburutegi batean daude (London School of Economics).
Emakume Suffrage mugimendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Garret Anderson emakume suffrage mugimenduan sartuta egon zen.
1866an Andersonek eta Davies aurkeztu zuten 1.500 sinadura,esanez emakumeak ere zutela eskubide botoa eukitzeko.
Urte honetan Garret lehenengoko komitea egin zuen.
Bere alaba ,Louisa Garrett Anderson,Suffrage komitean aktiboagoa zen eta militantea izan zen ere,baino 1912an kartzelan egon zen honen ondorioz.
Liburua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Elizabeth Garrett Anderson 1836 - 1917 (bere alabak,Louisa Garrett Anderson,idatzi zuen).
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ (Ingelesez) Anderson, Louisa Garrett. (2016-06-30). Elizabeth Garrett Anderson: 1836-1917. Cambridge University Press ISBN 9781108079280. (Noiz kontsultatua: 2017-03-30).