Edukira joan

Azido alfa-linoleniko

Wikipedia, Entziklopedia askea
Azido alfa-linoleniko
Formula kimikoaC18H30O2
SMILES kanonikoa2D eredua
SMILES isomerikoa
CC/C=C\C/C=C\C/C=C\CCCCCCCC(=O)O
MolView3D eredua
Konposizioaoxigeno, karbono eta hidrogeno
EponimoaLinum
Motaomega-3 gantz-azido eta gantz-azido esentzial
Ezaugarriak
Fusio-puntua−113 °C
Masa molekularra278,225 Da
Erabilera
Tratatzen duminbizi, artritis, familial hyperlipidemia (en) Itzuli, Sjögrenen sindrome eta nutrizio-gaixotasun
ElkarrekintzaFree fatty acid receptor 1 (en) Itzuli eta Free fatty acid receptor 4 (en) Itzuli
Rola5-alpha-reductase inhibitors (en) Itzuli eta primary metabolite (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyDTOSIQBPPRVQHS-PDBXOOCHSA-N
CAS zenbakia463-40-1
ChemSpider4444437
PubChem5280934
Reaxys1727693
Gmelin27432
ChEBI57558
ChEMBLCHEMBL8739
ZVG530450
EC zenbakia207-334-8
ECHA100.006.669
CosIng77324
MeSHD017962
RxNorm52071
Human Metabolome DatabaseHMDB0001388
KNApSAcKC00007247
UNII0RBV727H71
NDF-RTN0000148143
KEGGC06427
PDB LigandLNL
Txia haziak.

Azido alfa-linolenikoa edo Azido 9,12,15-oktadekatrienoikoa edo ALA kate luzeko gantz-azido poliasegabe bat da, formula duena. Giza gorputzak bere kabuz sintetizatzerik ez duenez janariaren bidez hartu behar da.

Landareetan ugaria da. Hemen landare batzuen oliotan azido α-linolenikoak osatzen duen portzentaia[1]:

Elikagaiak Azido α-linolenikoa
Txia haziak % 64
Kiwia % 62
Lihoa % 55
Kalamua % 20
Intxaurra % 10,4

Hemezortzi karbono ditu eta hiru lotura bikoitz azaltzen ditu, 9, 12 eta 15. karbonoetan (18:3∆9,12,15). Molekula anfipatikoa da.

Garrantzia biologikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Omega-3 gantz azido multzoan sartzen da. Osasunarentzako oso onuragarria da, baina ezin du gizakiaren gorputzak sortu, beraz dietan hartu behar da. Gaixotasun kardiobaskularrei aurre egiten laguntzen du[2], baina prozesuaren mekanismoa oraindik ez da ezagutzen.

Adolf Rollett-ek 1909 urtean isolatu zuen azido alfa-linolenikoa[3].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. «SOFA - Seed Oil Fatty Acids» sofa.mri.bund.de (Noiz kontsultatua: 2018-11-25).
  2. (Ingelesez) Kris-Etherton, Penny M.; Harris, William S.; Appel, Lawrence J.. (2002-11-19). «Fish Consumption, Fish Oil, Omega-3 Fatty Acids, and Cardiovascular Disease» Circulation 106 (21): 2747–2757.  doi:10.1161/01.cir.0000038493.65177.94. ISSN 0009-7322. (Noiz kontsultatua: 2018-11-25).
  3. (Ingelesez) Rollett, Adolf. (1909-01). «Zur Kenntnis der Linolensäure und des Leinöls.» Hoppe-Seyler´s Zeitschrift für physiologische Chemie 62 (5-6): 422–431.  doi:10.1515/bchm2.1909.62.5-6.422. ISSN 0018-4888. (Noiz kontsultatua: 2018-11-25).

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]