1905

1905 estis normala jaro komenciĝanta dimanĉe (ligilo montras kalendaron).

En la jaro 1905 post Kristo okazis, interalie:

• 21-a de januaro: Zamenhof skribas faman biografileteron al C. Michaux
• Aŭgusto : Francio, Bulonjo-ĉe-Maro : Okazas la unua Universala Kongreso de Esperanto. (vd. 2005).
• "Reĝino" Rosa Junck deklarita de Zamenhof modelo de Esperanto-prononco.
• Elekto de unua Lingva Komitato;
• Akcepto de Deklaro pri Esperantismo;
• Revuo Esperanto fondita de Paul Berthelot;
• Fondita Seattle Philatelic Esperanto Society unua Esperanto-Klubo en Ŝtato Vaŝingtonio.
• Fonditaj Esperanto-Societoj en Romo, Stutgarto, Novjorko, Kanariaj Insuloj, Zuriko kaj Ipswich.
• Fondita Anarkiista Esperanto-klubo (la unua pure laborista Esperanto-Klubo en la mondo).
• Fondita Esperantista Centra Oficejo
• Paul Boulet publikigis Méthode pour apprendre seul l' Espéranto.
• Ivan H. Krestanov, August Omlor, George Cox, TIHANYI József, Giacomo Bianchini, Otto Jespersen, William Phillimore, Frederic Pujulà i Vallès, Montagu Christie Butler kaj Ludoviko Glodeau eklernis Esperanton.
• Esperanta Skarabaro unua esperanta revuo en Kostariko.
• Esperantigita unua ĉeĥa libro: "Majstro Jan Hus" de Josef F. Khun.
• Ekzercaro de la lingvo internacia Esperanto fariĝis dua parto de Fundamento kaj iĝis "netuŝebla".
• Brazila Revuo "O Cinzel" publikigis anedoktojn en Esperanto.
• Fondita unua Esperanto-Grupo en Usono en Bostono.
• Kongreso por Internacia Ekonomio en Mons esprimis la deziron, ke Esperanto estu instruata en lernejoj.
• Komerca ĉambro de Londono deklaris sin favora al Esperanto.

• 26-a de januaro: Frederik Wells malkovris Cullinan, la plej grandan krudan diamanton.
• 1-a de septembro: Alberto kaj Saskaĉevano aliĝis al la Kanada Konfederacio.
• Japanio venkas Rusion, konkerante Manĉurion.
• Albert Einstein publikigas sian unuan teorion pri relativeco.
• Fino de la unio Svedio-Norvegio: Norvegio sendependiĝas disde Svedio kaj Haakon la 7-a surtroniĝis.

• Faik Baĥteev, tatara esperantisto (m. nekonata)
• Henri Lurie, franca-usona esperantisto (m. 1994)
• 3-a de januaro: Anna May Wong, usona aktorino (m. 1961)
• 21-a de januaro: Christian Dior, franca mododesegnisto (m. 1957)
• 26-a de januaro: Bernhard Minetti, germana aktoro (m. 1998)
• 3-a de februaro: Paul Ariste^[1], estona esperantisto (m. 1990)
• 6-a de februaro: Jan Werich, ĉeĥa aktoro (m. 1980)
• 6-a de februaro: Irmgard Keun, germana verkistino (m. 1982)
• 9-a de februaro: Henrik Seppik, estona esperantisto (m. 1990)
• 19-a de marto: Albert Speer, germana arkitekto kaj nazia oficisto (m. 1981)
• 23-a de marto: Lale Andersen, germana aktorino kaj kantistino (m. 1972)
• 29-a de marto: Jenő Rejtő, hungara verkisto (m. 1943)
• 2-a de aprilo: Andrea Schorta, svisa verkisto en la romanĉa lingvo (m. 1990)
• 8-a de aprilo: Hans Scherfig, dana aŭtoro kaj artisto (m. 1979)
• 26-a de aprilo: Jean Vigo, franca filmreĝisoro (m. 1934)
• 14-a de majo: Hans Joachim Plehn, germana esperantisto (m. 1985)
• 16-a de majo: Henry Fonda, usona aktoro (m. 1982)
• 14-a de junio: Jenny Jugo, aŭstra aktorino (m. 2001)
• 21-a de junio: Jean-Paul Sartre, franca verkisto (m. 1980)
• 25-a de junio: Pjatrus Broŭka, belorusa verkisto kaj poeto (m. 1980)
• 6-a de julio: Pjatro Hlebka, belorusa poeto (m. 1969)
• 10-a de julio: Vuk Echtner, ĉeĥa esperantisto (m. 1994)
• 18-a de julio: László Halka, hungara esperantisto (m. nekonata)
• 28-a de julio: Vladimír Leraus, ĉeĥa aktoro kaj esperantisto (m. 1991)
• 1-a de aŭgusto: Hugo Röllinger, germana esperantisto (m. 2001)
• 3-a de septembro: Carl David Anderson, usona fizikisto (m. 1991)
• 5-a de septembro: Arthur Koestler, hungar- kaj juddevena brita verkisto (m. 1983)
• 18-a de septembro: Greta Garbo, sveda aktorino (m. 1990)
• 28-a de septembro: Max Schmeling, germana boksisto (m. 2005)
• 23-a de oktobro: Felix Bloch, nobelpremiita fizikisto (m. 1983)
• 9-a de novembro: Erika Mann, germana verkistino, ĵurnalistino kaj aktorino (m. 1969)
• 12-a de decembro: Vasilij Grossman, soveta verkisto kaj ĵurnalisto, milita raportisto (m. 1964)
• 17-a de decembro: Érico Veríssimo, brazila verkisto (m. 1975)

• 9-a de januaro: Louise Michel, franca revoluciulino (n. 1830)
• 29-a de januaro: José do Patrocínio, brazila farmaciisto, ĵurnalisto, verkisto, oratoro, kaj aktiva politikisto (n. 1853)
• 16-a de februaro: Ferdinand Schulz, ĉeĥa verkisto (n. 1935)
• 24-a de marto: Jules Verne, franca verkisto (n. 1828)
• 20-a de junio: Gyula Szapáry, ĉefministro de Hungario (n. 1832)
• 4-a de julio: Elisée Reclus, franca geografo kaj anarĥiisto (n. 1830)
• 22-a de junio: Francis Lubbock, ŝtatestro de Teksaso (n. 1815)
• 26-a de oktobro: Paul Tenneson, franca esperantisto (n. 1841)
• 28-a de oktobro: Alphonse Allais, franca verkisto (n. 1854)