Ŝario

La Ŝario (arabe الشريعة ŝari'a) estas kolekto de sanktaj tekstoj, kiuj reprezentas la kondutregularon kaj religian juron de islamo. La ŝario devenas de la Korano kaj de la islama tradicio. Popolo en multaj landoj rigardas ŝarion kiel sanigo kontraŭ la diboĉaj registaroj en siaj landoj, kiuj ŝajne fidas en modernismo, ne islamo.

Kelkaj islamaj regnoj aplikas ŝarion nur pri civila juro, ekzemple pri geedziĝo kaj divorco. Aliaj ankaŭ pri krima juro. Nordaj federacieroj de Niĝerio adoptis version de ŝario por krima kodo. La konfliktoj pri homaj rajtoj, kiel intencita ŝtonumo de geadultintoj, levas diskutegon en la lando kaj internaciajn protestojn.

Tuta efiko de ŝario estas unu el la celoj de islamismo.

Ŝario naskiĝis en la araba imperio kaj permesas la fortranĉon de mano de ŝtelisto, malpermesas uzuron, malpermesas forlasi sian islaman religion (kazo de apostato), mortpunas adulton, punas gravedecon ekstere de geedzeco, kaj dum poligamio estas permesata, poliandrio ne estas.

La atesto de la kunuloj de Muhammad, kiel ĝi estis paŝata tra ĉenoj de fidindaj rakontistoj (isnad), estis la bazo de disvolviĝinta islama tradicio. El la tradicioj (hadito) de la vivo de Muhammad kaj de liaj kunuloj eliras la islama vivmaniero (sunao), la kondutregularo (ŝario) kiun ĝi postulas kaj la jurfilozofio (fikho) laŭ kiu islamaj komunumoj estu regulataj.

Laŭ la maroka filozofo Ali Benmakhlouf, ŝario en la origino ne estis fiksita kodo. Ĝi estas spirita fonto orientita per etiko por limigi misuzon de politika povo. En la artikolo "Kio ne estas ŝario" li ekzamenas kiel ŝario transformiĝis al leĝo^[1].

La revuo "Kuriero" de Unesko dediĉis sian numeron n-ro 1 de januaro-marto 2019 al la temo de indiĝenaj lingvoj okaze de la proklamo de 2019 kiel Internacia Jaro de Indiĝenaj Lingvoj.^[2] Iom for de tiu kadro la artikolo Pri homaj rajtoj, la sekulara ŝtato kaj ŝario hodiaŭ, nome Intervjuo de Shiraz Sidhva al Abdullahi Ahmed An-Na’im, temas pri la aktuala stato de la homaj rajtoj kaj ties rilato al ŝario. An-Na’im asertas, ke la stato de la homaj rajtoj en la mondo dependas de la ŝtatoj, de la surlokaj socioj. Tiudirekte An-Na’im defendas la neceson de sekulara ŝtato por establi koncepton de ŝario pli kongrua kun la libereco de la reala Islamo.^[3]

Portalo pri Juro

• Islamaj terminoj
• Islama ŝtato

france Jura tabelo de Arkivigite je 2016-03-11 per la retarkivo Wayback Machine Korano, de Sami A. Aldeeb Abu-Sahlieh.

angle Retadreso de UNAA pri ŝario en muzulmanaj landoj Arkivigite je 2014-09-03 per la retarkivo Wayback Machine – Unuiĝintaj Nacioj.

v • d • r Juro Kernaj temoj Administracia juro * Delikto * Egaljusteco * Publika internacia juro * Juro pri obligacioj * Konstitucia juro * Kontrakto * Leĝa procezo ** Civila leĝoprocezo ** Krima leĝoprocezo ** Milita leĝprozedo * Poseda juro * Pruveco * Publika juro * Puna juro * Restituado * Statuta leĝo Aliaj temoj Aerokosma juro * Amaskomunikila juro * Aviada juro * Banka juro * Bankroto * Enmigrada juro * Familia juro * Fideikomisa juro * Fiska juro * Homaj rajtoj * Informila juro * Intelekta propraĵo * Internacia krimjuro * Juro pri energio * Juro pri kompanioj * Komerca juro * Konflikto de leĝoj * Konkurenca juro * Konsumanta protektado * Labora juro * Maljusta riĉigado * Mara juro * Produktanta respondeco * Regulado de financoj * Publiksana juro * Sporta juro * Testamento * Vivmedia juro * Voĉdona juro Fontoj de juro Antecedento ** Jurisprudenco * Dekreto ** Edikto ** Plenuma ordono * Delegata leĝdono ** Reglamenta povo * Konstitucio * Kutimo * Statuto Leĝaj sistemoj Civila kodekso * Ĉina juro * Juda leĝo * Kadrojuro * Kanona juro * Romia juro * Rusia juro * Statuta leĝo * Somalia leĝo * Ŝario Leĝaj normoj Analiza studo de leĝo * Ekonomika analizo de leĝo * Historio de juro * Internacia leĝaj normoj * Jura sociologio * Jurisprudenco * Kompara leĝo Kategorio Listo de juraj terminoj Portalo