Μετάβαση στο περιεχόμενο

Φλαβιανός Κωνσταντινουπόλεως

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Άγιος Φλαβιανός
Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
Γέννηση
Κοίμηση449
Ύπαιπα, Λυδία, Μικρά Ασία
Τιμάται απόΑνατολική Ορθόδοξη Εκκλησία
Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία
Εορτασμός16 Φεβρουαρίου (Ορθόδοξη Εκκλησία)
18 Φεβρουαρίου (Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία)
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Φλαβιανός διετέλεσε αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως κατά τα έτη 446-449. Ήταν ένας από τους αξιόλογους τότε αρχιεπισκόπους της Πόλης, αλλά και Άγιος της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας. Διαδέχθηκε στον θρόνο τον Πρόκλο (434-446).

Βιογραφικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πριν την εκλογή του ήταν σκευοφύλακας του Ναού της Αγίας Σοφίας[1] και σύμφωνα με τον Νικηφόρο Κάλλιστο Ξανθόπουλο είχε ήδη αποκτήσει φήμη διάγοντος αγία ζωή, όταν επελέγη για τον αρχιεπισκοπικό θρόνο[2]. Ήταν ευσεβής και μετριοπαθής ιεράρχης, που αγωνίσθηκε κυρίως για την ειρήνη στους κόλπους της Εκκλησίας από τις έντονες αντιπαραθέσεις και διαμάχες των θεολόγων της Αλεξανδρείας και της Αντιοχείας. Απέκτησε την έχθρα του Πατριάρχη Αλεξανδρείας Διόσκορου, ο οποίος δεν δεχόταν τις αποφάσεις της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου[3].

Παράλληλα, ο πανίσχυρος τότε ευνούχος του Αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β΄ Χρυσάφιος, αμέσως μετά την εκλογή του Φλαβιανού, επιχείρησε να του αποσπάσει δώρο σε χρυσάφι. Καθώς όμως ο Φλαβιανός δεν ενέδωσε, ο Χρυσάφιος έγινε άσπονδος εχθρός του και προσπαθούσε να τον εκθρονίσει.

Μετά την καταγγελία του Ευσεβίου Δορυλαίου κατά του αρχιμανδρίτη Ευτυχή, ως αιρεσιάρχη, που είχε προκαλέσει νέους τριγμούς στην Εκκλησία, ο Φλαβιανός αναγκάσθηκε το 448 να δεχθεί την κρίση του αρχιμανδρίτη από την Ενδημούσα Σύνοδο της Κωνσταντινούπολης. Η επακόλουθη καταδίκη του Ευτυχή[4] προκάλεσε έντονη αντιπαράθεση στο Παλάτι, όπου και εκεί υπήρξε διαφωνία μεταξύ της αδελφής του Αυτοκράτορα Πουλχερίας και της ίδιας της Αυτοκράτειρας Ευδοκίας. Στην εξέλιξη αυτή, ο Χρυσάφιος, που ήταν υποστηρικτής του Ευτυχή, κατάφερε να πείσει τον Αυτοκράτορα να συγκαλέσει Οικουμενική Σύνοδο στην Έφεσο, υπό τον Διόσκορο Αλεξανδρείας. Πράγματι, στις 8 Αυγούστου του 449 συνήλθε η Σύνοδος της Εφέσου[α], η οποία τελικά καθήρεσε και εξόρισε τον Φλαβιανό[5], ενώ αποκατέστησε τον Ευτυχή.

Ο Φλαβιανός πέθανε τρεις μέρες μετά στην εξορία από τη θλίψη του και τα σωματικά τραύματα που του είχαν προξενήσει στη Σύνοδο της Εφέσου ο Διόσκορος Αλεξανδρείας και οι οπαδοί του υπό τον μοναχό Βαρσουμά[4]. Δύο χρόνια αργότερα, το 451, συνεκλήθη η Δ΄ Οικουμενική Σύνοδος, η οποία καταδίκασε την αίρεση του Ευτυχή, καθαίρεσε το Διόσκορο και αποκατέστησε την ορθόδοξη πίστη. Το λείψανο του Φλαβιανού, κατόπιν επιθυμίας της αδελφής του Αυτοκράτορα Πουλχερίας, μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη και τοποθετήθηκε στο Ναό των Αγίων Αποστόλων[6], ενώ η Εκκλησία τον ανακήρυξε Άγιο. Η μνήμη του τιμάται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 16 Φεβρουαρίου, ενώ μέχρι τον 12ο αιώνα γιορταζόταν μαζί με την Καθολική, στις 18 Φεβρουαρίου.

Υποσημειώσεις και παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. Η Σύνοδος της Εφέσου χαρακτηρίστηκε «ληστρική[5]». Στην εκκλησιαστική ιστορία φέρει το προσωνύμιο «latrocinium Ephesinum».
  1. Γεδεών 1885, σελ. 185.
  2. Rudge, F.M. (1909). «St. Flavian» (στα αγγλικά). The Catholic Encyclopedia (New York: Robert Appleton Company) 6. http://www.newadvent.org/cathen/06098c.htm. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2023. 
  3. Γεδεών 1885, σελ. 186.
  4. 4,0 4,1 Εκκλησία της Ελλάδος.
  5. 5,0 5,1 Γεδεών 1885, σελ. 187.
  6. Γεδεών 1885, σελ. 188.
  • Γεδεών, Μανουήλ (1885). Πατριαρχικοί Πίνακες: Ειδήσεις ιστορικαί βιογραφικαί περί των Πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως: από Ανδρέου του Πρωτοκλήτου μέχρις Ιωακείμ Γ' του από Θεσσαλονίκης, 36-1884. Κωνσταντινούπολη: Lorenz & Keil. 
  • «Συναξαριστής - 16 Φεβρουαρίου». Εκκλησία της Ελλάδος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Νοεμβρίου 2023. Ανακτήθηκε στις 13 Νοεμβρίου 2023. 
  • Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος-Larousse-Britannica, 2007, τόμ. 59, σελ. 381


τίτλοι της Ορθόδοξης Εκκλησίας
Προκάτοχος
Πρόκλος
Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως
446-449
Διάδοχος
Ανατόλιος