Red veze
Red veze je broj veza između para atoma. Naprimjer, u diatomskom dušiku N≡N red veze je 3, a u acetilenu H−C≡C−H, red veze među dva atoma ugljika također je 3, a za C−H red veze = 1. Red veze ukjazuje na stabilnosti veze.[1][2][3]
U molekulama sa rezonansom ili neklasičnom vezanju, red veze ne mora biti cijeli racionalni broj. U benzenu, gdje izmještene molekulske orbitale između šest ugljika sadrže 6 pi elektrona, esencijski se procjenjuje polovina pi veze zajedno sa sigma vezom, na svakom paru atoma ugljika, tako da je red veze 1,5. Redovi veze od 1,1, primjerice, mogu se naći u kompleksnim strukturama i esencijski označavaju relativnu jačinu veze na veze reda 1. [4] [5][6]
U teoriji molekulskih orbitala, red veze se također definira kao polovina razlike između broja veznih elektrona i broja antiveznih elektrona , suglasno slijedećoj jednadžbi. Na ovaj način se često, iako ne uvijek, dođe do istog rezultata. Red veze je također i pokazatelja jačine veze i široko se koristi u teoriji valencije veze.
Redovi veze od jedne polovine mogu da budu stabilni, što ilustrira stabilnost H}2+ (dužina veze 106 pm}, energija veze 269 kJ/mol}) i He}2+ (dužina veze 108 pm}, energija veze 251 kJ/mol).[7]
Koncepcija reda veze se primjenjuje u molekulskoj dimanici i potencijalima reda veze. Veličina reda veze je povezana sa dužinom veze. Na osnovu nalaza Linusa Paulinga iz 1947., slijedi da se red veze eksperimentalno može opisati kao:
gdje je
- = jednostruke veze,
- = eksperimentalno izmerena dužina veze, i
- b = konstanta, koja ovisi o kombinaciji dva data atoma. Za b, Pauling je predložio vrijednost 0,353 Å. Ova definicija reda veze ima, u izvjesnom smislu ad hoc obilježje i lahko je primenljiva jedino za dvoatomske molekule. Standardna kvantno mehanička definicija reda veze je razmatrana tokom dužeg vremenskog perioda.[8][9]
Primjeri
[uredi | uredi izvor]Tip veze | Broj veznih elektrona | Naziv veze | Primjerni element | Primjer C-C-veze kod ugljikohidrata |
0 | 0 | Nema veza | Neon Ne | Metan: Nema C-C-veze |
0,5 | 1 | Polovična veza | Dvovodikova molekula H2+ | |
1 | 2 | Jednostruka veza | Difluorna molekula F2 | Etan: C–C-jednostruka veza |
1,5 | 3 | Tropolovinska veza | Ozon O3 | Benzol: Mezomerija između jednostruke i dvostruke veze |
2 | 4 | Dvostruka veza | O2 | Eten: C=C-dvostruka veza |
3 | 6 | Trostruka veza | Dvodušik N2 | Etin: C☰C-trostruka veza |
Reference
[uredi | uredi izvor]- ^ Laidler K. J. (1978). Physical chemistry with biological applications. Benjamin/Cummings. Menlo Park. ISBN 0-8053-5680-0.
- ^ Weast R. C., Ed. (1990). CRC Handbook of chemistry and physics. Boca Raton: Chemical Rubber Publishing Company. ISBN 0-8493-0470-9.
- ^ Lexikon der chemischen Elemente. Stuttgart: S. Hirzel Verlag. 1999. ISBN 3-7776-0736-3. Nepoznati parametar
|name=
zanemaren (pomoć) - ^ Atkins P., de Paula J. (2006). Physical chemistry, 8th Ed. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 0-7167-8759-8.
- ^ Whitten K.W., Gailey K. D. and Davis R. E. (1992). General chemistry, 4th Ed. Philadelphia: Saunders College Publishing. ISBN 0-03-072373-6.
- ^ Petrucci R. H., Harwood W. S., Herring F. G. (2002). General Chemistry, 8th Ed. New York: Prentice-Hall. ISBN 0-13-014329-4.CS1 održavanje: više imena: authors list (link)
- ^ Bruce Averill and Patricia Eldredge, Chemistry: Principles, Patterns, and Applications (Pearson/Prenti).
- ^ IUPAC Gold Book: http://goldbook.iupac.org/BT07005.html bond order.
- ^ [https://web.archive.org/web/20100705033901/http://www.iupac.org/goldbook/BT07005.pdf Arhivirano 5. 7. 2010. na Wayback Machine PDF.