Brinzolamid

Brinzolamid
Naziv lijeka	Brinzolamid
Grupa	inhibitori karbonske anhidraze
Trgovačka imena	Azopt Befardin
Klasifikacija
ATC kodovi	S01EC04
CAS registarski broj	138890-62-7
Dostupnost bez recepta: Ne
Stručne informacije
Hemijske osobine
Ime po IUPAC (5R)-5-etilamino-3-(3-metoksipropil)-2,2-diokso-2λ6,9-ditia-3-azabiciklo[4.3.0]nona-7,10-dien-8-sulfonamid
Sumarna formula	C12H21N3O5S3
Tačka topljenja	131 °C[1]
Molarna masa	383,51 g/mol
Farmakokinetičke osobine
Biološka raspoloživost	apsorpira se sistematski ali ispod nivoa mjerljivosti (manje od 10 ng/mL)
Poluvrijeme eliminacije	111 dana
Izlučivanje	60% renalno

Brinzolamid (trgovačka imena: Azopt, Befardin^[2]) jeste lijek iz grupe inhibitora karbonske anhidraze, koji se koristi za snižavanje intraokularnog pritiska kod pacijenata sa glaukomom otvorenog ugla ili okularnom hipertenzijom.

Brinzolamid je inhibitor karbonske anhidraze (tačnije karbonske anhidraze II). Ona se prvenstveno nalazi u eritrocitima (ali također i u drugim tkivima uključujući i oči). Postoji u većem broju izoenzima, od kojih je najaktivnija karbonska anhidraza II (CA-II).

Koristi se za liječenje glaukoma otvorenog ugla kao i za snižavanje očnog pritiska nastalog zbog povećane proizvodnje očne vodice.

Inhibicijom karbonske anhidraze u cilijarnim procesima oka smanjuje se lučenje očne vodice što ima za posljedicu snižavanje očnog pritiska u prednjoj sobici. Pretpostavlja se da se u ovom procesu usporava formiranje bikarbonatnih iona te se time smanjuje količina natrija i transport tečnosti. Time se ublažavaju i olakšavaju efekti glaukoma otvorenog ugla.

Preporučena učestalost uzimanja ovog lijeka lokalnom upotrebom jeste dva puta dnevno. Nakon očne instilacije, suspenzija se sistemski apsorbira u određenom obimu, mada su koncentracije plazme obično niske i općenito ispod granice mjerljivosti (manje od 10 ng/mL) jer se on ekstenzivno veže za tkiva i eritrocite. Oralna upotreba nije toliko preporučljiva zbog promjenljive apsorpcije iz stomačnog mukoznog tkiva i veće učestalosti javljanja neželjenih efekata u odnosu na oftalmičku upotrebu.

Lijek se vrlo dobro veže za bjelančevine (60%) ali se izuzetno ekstenzivno veže za eritrocite koji sadrže karbonsku anhidrazu. Zbog velike količine eritrocita u organizmu i vrlo slabog metabolizma, poluvrijeme eliminacije brinzolamida iz cjelokupne krvi je veoma dugo (111 dana).

Iako krajnja mjesta metabolizma nisu u potpunosti određena, postoji nekoliko metabolita koja je vrijedno zapaziti. N-dezetilbrinzolamid je aktivni metabolit "roditeljskog" spoja, pa tako i on iskazuje inhibitorsku aktivnost prema karbonskoj anhidrazi (uglavnom karbonskoj anhidrazi I, kada je u prisustvu brinzolamida), a također se akumulira u eritrocitima. Ipak drugi poznati metaboliti brinzolamida (N-dezmetoksipropilbrinzolamid i O-dezmetilbrinzolamid) ili nemaju nikakvu aktivnosti ili njihova aktivnost do danas još nije istražena.

Brinzolamid se iz organizma izlučuje uglavnom nepromijenjen (60%) putem mokraće mada brzina njegovog uklanjanja u bubrezima nije definitivno određena. N-dezetilbrinzolamid također se može naći u mokraći zajedno sa nižim koncentracijama neaktivnih metabolita: N-dezmetoksipropilbrinzolamida i O-dezmetilbrinzolamida. Tačni nivoi još uvijek nisu definitivno određeni.

Česte ali blage nuspojave koje se javljaju pri upotrebi brinzolamida su: zamućen vid, gorak ili kiseli ukus u ustima, svrab, bolovi, suhoća očiju ili pretjerano vlažne oči, osjećaj da se u očima nalazi strano tijelo (pijesak i slično), glavobolja i curenje nosa. Među rijetke ali vrlo opasne nuspojave ubrajaju se: brz i nepravilan rad srca, ospice, jake iritacije oka, crvenilo ili otok na licu, usnama ili grlo, teško disanje i slično.

Brinzolamid se ne bi smio uzimati ako je osoba preosjetljiva na sulfonamide, ako ima akutni glaukom zatvorenog ugla, ako zajedno sa brinzolamidom oralno koristi druge inhibitore karbonske anhidraze te ako ima umjerene ili teške poremećaje u radu jetre ili bubrega.

Djelotvornost brinzolamida u vidu gotovog preparata Azopt ispitana je u kliničkim studijama (paralelno sa sličnim lijekom dorzolamidom) na pacijentima sa glaukomima i povišenim intraokularnim pritiskom (iznad 23 mmHg). U tim studijama, preparat u 1%-tnoj dozi snizio je pritisak za 17% do 22%. Rezultati postignuti sa dorzolamidom u 2%-tnoj dozi pokazali su sniženje pritiska između 13% i 22%.^[1]

Kombinacija brinzolamida sa timololom dostupna je na tržištu pod trgovačkim imenom Azarga. Prema jednoj studiji,^[3] ova kombinacija je efektivnija nego oba ova lijeka korištena zasebno.

• Informacije o proizvodu: Azopt(R), brinzolamide. Alcon Laboratories, Inc, Fort Worth, TX, 1998b.
• Sall KN, Greff LJ, Johnson-Pratt LR, et al.: Dorzolamide/timolol combination versus concomitant administration of brimonidine and timolol: six-month comparison of efficacy and tolerability. Ophthalmology 2003; 110:615-624. doi:10.1016/S0161-6420(02)01900-0