Lizherenneg c'hlagolitek
Al lizherenneg c'hlagolitek (diwar ar henslaveg: glagolə, “ger”) a zo anezhi al lizherenneg koshañ bet implijet evit skrivañ ar yezhoù slavek, enni 41 lizherenn er penn-kentañ.
Krouet e oa bet gant Sant Kirill ha Sant Metodius etre 862 ha 863 a-benn treiñ ar bibl ha testennoù all er yezhoù slavek.
War a seblant, diwar ar 41 lizherenn e oa bet savet peder war 'n ugent anezhe hervez patrom lizherennoù gresianek kemmet o stumm. Teir lizherenn a oa bet diorroet o stumm diwar patrom lizherennoù al lizherenneg hebraek hag ar peurrest e van dianv o orin.
E Rusia ne oa bet implijet al lizherenneg c'hlagolitek nemet ral a wech. E Kroatia an hini eo, avat, e oa bet implijet stank a-hed ouzhpenn mil bloaz hag e 1248 e oa bet aotreet dezhe gant ar Pab Inosant IV implijout o yezh hag o doare-skrivañ evit skrivañ lidoù an iliz.
Er Grennamzer e oa bet staliet da vat al lizherenneg kirillek, enni un 10 lizherenn bennak awenet gant re al lizherenneg c'hlagolitek, e lec'h al lizherenneg c'hlagolitek hag ne vez implijet ken nemet evit skrivañ Slavoneg an Iliz hag ivez a-wechoù gant Iliz Katolik Križevci e Kroatia.
Al lizherenneg
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Daou doare ez eus da skrivañ al lizherenneg c'hlagolitek:
- ar skritur ront
- ar skritur karrezek
| Lizherenn (skeudenn) |
Lizherenn Unicode |
Anv (henslavoneg an iliz) |
Distagadur (LFE) |
Orin | Lizherenn girillek kevatal |
|---|---|---|---|---|---|
|
Ⰰ | Az' | /ɑ/ | Ur groaz pe alef hebraek (א) | A a |
|
Ⰱ | Buky | /b/ | Orin dianv: tu-gin al lizherenn samaritanek /m/ | Б б |
|
Ⰲ | Vede | /ʋ/}} | Marteze a-walch diwar al lizherenn latin V) | В в |
|
Ⰳ | Glagolji | /ɡ/ | Gamma gresianek (Γ γ) | Г г |
|
Ⰴ | Dobro | /d]/ | Delta gresianek (Δ δ) | Д д |
|
Ⰵ | Jest' | /ɛ/ | lizherenn samaritanek he pe an niverenn c'hresianeg sampi | E e. Gwelet ivez: Є є |
|
Ⰶ | Zhivete | /ʒ/ | Ж ж | |
|
Ⰷ | Dzelo | /ʣ/ | Ѕ ѕ | |
|
Ⰸ | Zemlja | /z/ | theta gresianek (Θ θ) | З з |
 , 
|
Ⰺ, Ⰹ | Izhe | /i/, /j/ | iota gresianek (Ι ι) gant daouboent | И и |
|
Ⰻ | I | /i/, /j/ | Orin amsur | І і ukrainek ha belarusek |
|
Ⰼ | Djerv' | /ʥ/ | Orin amsur | Serbeg Ћ ћ ha (Ћ ђ |
|
Ⰽ | Kako | /k/ | qof hebraek ( ק) | К к |
|
Ⰾ | Ljudije | /l/, /ʎ/ | lambda gresianek (Λ λ) | Л л |
|
Ⰿ | Mislete | /m/ | mu gresianek (Μ μ) | М м |
|
Ⱀ | Nash' | /n/, /ɲ/ | Orin dianv. | Н н |
|
Ⱁ | On' | /ɔ/ | Orin dianv. | О о |
|
Ⱂ | Pokoji | /p/ | pi gresianek (Π π) | П п |
|
Ⱃ | Rtsi | /r/ | rho gresianek (Ρ ρ) | Р р |
|
Ⱄ | Slovo | /s/ | Orin dianav. | С с |
|
Ⱅ | Tvrdo | /t/ | tau gresianek (Τ τ) | Т т |
|
Ⱆ | Uk' | /u/ | On skrivet stag ouzh izhitsa | У у |
|
Ⱇ | Frt' | /f/ | phi gresianek (Φ φ) | Ф ф |
|
Ⱈ | Kher' | /x/ | Orin dianv, kv. /g/ ha latin Latin h | Х х |
|
Ⱉ | Oht' | /ɔ/ | On skrivet stag ouzh un on all en tu-gin | Ѿ ѿ (evit treuzskrivañ ar gresianeg nemetken) |
|
Ⱋ | Shta | /ʃt/ | Sha skrivet a-us da d-tverdo | Щ щ |
|
Ⱌ | Tsi | /ʦ/ | tsade hebraek (צ ץ) | Ц ц |
|
Ⱍ | Chrv' | /ʧ/ | Ч ч | |
|
Ⱎ | Sha | /ʃ/ | shin hebraek (ש) | Ш ш |
|
Ⱏ | Jer' | /ɯ/ | Ъ ъ (sin kalet) | |
|
ⰟⰊ | Jery | /ɨ/ | Ы ы | |
|
Ⱐ | Jerj' | /ɘ/ | Ь ь (sin blot) | |
|
Ⱑ | Jat' | /æ/, /jɑ/ | Marteze diwar alpha gresianek | Ѣ ѣ (skarzhet diouzh ar ruseg e 1917, ha diouzh ar bulgareg e 1945) |
|
Ⱖ | Ye | /jɛ/ | Ѥ ѥ (ne vez ket implijet ken) | |
|
Ⱓ | Yu | /ju/ | Ю ю | |
|
Ⱔ | Ens' (Yous bihan) | /ɛ̃/ | Ѧ ѧ (ne vez ket implijet ken) | |
|
Ⱗ | Yens' (Yous biha gant iota) | /jɛ̃/ | Yest gant merk ar friadur | Ѩ ѩ (ne vez ket implijet ken) |
|
Ⱘ | Ons' (Yous bras) | /ɔ̃/ | On gant merk ar friadur | Ѫ ѫ (ne vez ket implijet ken) |
|
Ⱙ | Yons' (Yous bras gant iota) | /jɔ̃/ | Ѭ ѭ (ne vez ket implijet ken) | |
|
Ⱚ | Thita | /θ/ | theta gresianek (Θ θ) | Ѳ ѳ (evit treuzskrivañ ar gresianeg nemetken) |
|
Ⱛ | Izhitsa | /ʏ/, /i/ | Izhe skrivet stag ouzh yer | Ѵ ѵ (skarzhet diouzh ar ruseg e 1917) |
Gwelet ivez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]Liammoù diavaez
[kemmañ | kemmañ ar vammenn]- Al lizherenneg c'hlagolitek: Omniglot
- Testennoù Budapest e glagolitek gant karakterioù da bellkargañ
- Karakterioù glagolitek da bellkargañ
- Karakterioù glagolitek da bellkargañ
|
Porched ar yezhoù hag ar skriturioù Adkavit pennadoù Wikipedia a denn d'ar yezhoù. |