Паўднёва-Афрыканскі Саюз у Першай сусветнай вайне

Паўднева-Афрыканскі Саюз уступіў у Першую сусветную вайну адначасова з Вялікабрытаніяй, якая абвясціла вайну Германіі 4 жніўня 1914 года.

Паўднева-афрыканскія войскі ўдзельнічалі ў аперацыях супраць германскіх калоній у Афрыцы, у аперацыях на Заходнім фронце і баявых дзеяннях на Блізкім Усходзе. Афрыканеры, якія складалі большую частку белага насельніцтва краіны, былі супраць уступлення ў вайну. Аднак кіраўніцтва ПАС заціснулі ўсе хваляванні ў краіне і прыняло актыўны ўдзел у сусветнай вайне.

З пачаткам вайны баявыя дзеянні актыўна разгарнуліся ў Афрыцы, дзе Германія мела калоніі. Паўднева-афрыканскія войскі былі накіраваныя ў Паўднева-Заходнюю Афрыку пад камандаваннем генерала Луіса Боты. У ходзе баявых дзеянняў у гэтай калоніі, паўднева-афрыканцам удалося разбіць германскія каланіяльныя войскі і атрымаць кантроль над гэтай калоніяй.

Акрамя гэтага, паўднева-афрыканскія войскі пад камандаваннем генерала Яна Смэца ўдзельнічалі ў баявых дзеяннях супраць нямецкіх войскаў ва Усходняй Афрыцы. Тут ім супрацьстаялі германскія войскі пад камандаваннем генерала Летаў-Форбека. Баі насілі ўпарты характар, і ні адзін з бакоў не здолеў дасягнуць перамогі. Баявыя дзеянні тут завяршыліся толькі ў лістападзе 1918 года, калі, даведаўшыся аб капітуляцыі Германіі Летаў-Форбек, прыняў рашэнне скласці зброю.

Акрамя гэтага адна пяхотная брыгада паўднева-афрыканскіх войскаў, была адпраўлена ў Францыю змагацца на Заходнім фронце, паўднева-афрыканскія войскі прынялі актыўны ўдзел у розных аперацыях супраць германскіх войскаў на Захадзе. Паўднева-афрыканцы ўдзельнічалі ў бітве на Соме. Таксама некаторыя падраздзялення паўднева-афрыканцаў ваявалі ў Егіпце і Палестыне супраць турэцкіх войскаў. Акрамя гэтага каля 3000 паўднева-афрыканцаў служылі ў складзе брытанскіх ВПС.

ПАС адыграў істотную ролю ў перамозе Антанты ў сусветнай вайне, фактычна захапіўшы дзве германскія калоніі ў Афрыцы. Таксама брытанскі флот выкарыстоўваў паўднева-афрыканскія парты.

За час баявых дзеянняў Армія ПАС страціла 7000 чалавек забітымі і 12000 чалавек параненымі^[1].

Па ўмовах міру, ПАС атрымліваў мандат на былыя германскія калоніі ў Паўдневай Афрыцы.

• Гісторыя ПАР
• Паўднева-Афрыканскі Саюз ў Другой сусветнай вайне

• Зайончковский А.М. Первая мировая война. — СПб.: Полигон, 2000. — 878 с. — ISBN 5-89173-082-0.
• История Первой мировой войны 1914—1918 гг. / под редакцией И. И. Ростунова. — в 2-х томах. — М.: Наука, 1975. — 25 500 экз.