Перайсьці да зьместу

Вяльмонт

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Welamunt
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Welo + Munt
Іншыя формы
Варыянт(ы) Велімунт, Вельмант
Вытворныя формы Вілімонт, Валімонт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Вяльмонт»

Вяльмонт (Велімунт) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча Вельмант.

Веламунт (Welamunt) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова вел- (імёны ліцьвінаў Велянт, Велют, Велерат; германскія імёны Welant, Welut, Welarat) паходзіць ад стараісьляндзкага welja 'абіраць' або стараангельскага wela 'багацьце, дастатак'[2], а аснова -мунд- (-мунт-, -монт-) (імёны ліцьвінаў Монтгерд, Валімонт, Жыгімонт; германскія імёны Mundgerd, Walmont, Sigimunt) — ад германскага *mundô 'рука, абарона, крэўнасьць'[3] або гоцкага munds 'моц розуму, імкненьне', mundrs 'гарлівы, палкі'[4].

Германскі характар літоўскіх імёнаў з асновай -монт- (-мант-) — як і запазычаньне самой асновы з германскіх моваў — сьцьвердзілі францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн[5] і амэрыканскі лінгвіст Альфрэд Зэн[6].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: околичных людей дорсунишских Миканцов на имя Рачка Велмонтовича (28 траўня 1500 году)[7]; Michał Wielmont (1690 год)[8].

У гістарычных пісьмовых крыніцах беларускага арэалу адзначалася імя Велімунт[9].

У XVI ст. існавала «зямля» Вяльмонцішка (Вельмонтишка) у Жамойцкім старостве[10].

  1. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1134, 1552.
  2. ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 220.
  3. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 180.
  4. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  5. ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 102.
  6. ^ Senn A. Zur Bildung litauischer Gewässernamen // Annali. Sezione Slava. Istituto Universitario Orientale di Napoli. 2 (1959). P. 46.
  7. ^ Jablonskis K. Istorija irjos šaltiniai. — Vilnius, 1979. P. 52.
  8. ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo wileńskie 1690 r. — Warszawa, 1989. S. 139.
  9. ^ Гурская Ю. Древние фамилии в онимических системах славянских и балтийских языков // Respectus Philologicus. Т. 21 (26), 2012. P. 145.
  10. ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 42.