Paratukdo
An sarong paratukdo o titser iyo sarong tawo na nagtatao nin edukasyon para sa mga estudyante. Ang gampanon kan paratukdo iyo parateng pormal asin nagiiral, na isinasagibo sa sarong eskwelahan o ibang lugar nin pormal na edukasyon. Sa kadakul na mga nasyon, an sarong tawo na mawot maging sarong paratukdo iyo dapat na makakamit muna kan tinukoy na mga kuwalipikasyon na pamprupesyon o mga kredensiyal maggikan sa sarong pamantasan o dalubhasaan.
An mga kuwalipikasyon na pamprupesyon iyo mapupwedeng magbilang nin pag-aadal nin pedagohiya, an siyensya nin pagtutukdo. An mga paratukdo, siring kan iba pang mga prupesyunal, iyo mapupwedeng magpadagos kan saindang edukasyon pagkalihis na makamit ninda an kuwalipikasyon, sarong prosesong namimidbidan bilang nagpapadagos na kauswagan na pamprupesyon. An mga paratukdo iyo mapupwedeng gumamit nin sarong planong panleksiyon (planong pang-adalon) nganing makapagtao nin pagkanuod kan mga estudyante, na nakapagtao nin sarong kurso nin pag-aadal na inaapod na kurikulum.
Ang gampanon kan sarong paratukdo iyo mapupwedeng magkaiba-iba sa mga kultura. An mga paratukdo iyo mapupwedeng magtukdo nin edukasyon na pangliterasya asin numerasya, pagkatuod o kagalingan sa sarong larangan o pagsasanay na bukasyunal, sining, relihiyon, sibika, mga gampanon pansosyedad o pagkatuod pampamumuhay. An sarong paratukdo na nagtatao nin edukasyon para sa sarong indibiduwal iyo mapupwede man na iladawan bilang sarong personal o pansadiring tutor (tagapagtukdo) o sarong gobernesa o tagaiwi (bakong katumbas kan yaya).
Sa nagkapirang mga nasyon, an pormal na edukasyon iyo mapupwedeng maganap sa paagi kan pag-adal sa harong. Ang pagkanuod na impormal iyo mapupwedeng tabangan nin sarong paratukdo na igwang sarong gampanon na pansamantala o nag-iiral, siring kan sarong myembro kan pamilya, o sa paagi kan sarong tawo na may kaaraman o igwang mga kasanayan sa laog kan mas mahiwas na tagbuan pansosyedad.
Ang mga paratukdong pan-espiritwal, siring kan mga guru, mga mullah, mga rabbi, mga pastor (pati na mga pastor na pangkaakian) asin mga lama, iyo mapupwedeng magtukdo nin mga tekstong panrelihiyon na siring kan Kuran, Tora o Bibliya.
