Ferreru

Un ferreru ye una persona que tien por oficiu trabayar el fierro. Tradicionalmente, les manufactures de los ferreros son elementos de fierro forxáu, rexes, pa muebles, escultures, ferramientes, artículos decorativos y relixosos, campanes, instrumentos de cocina y armes. N'Occidente considérase un oficiu práuticamente desapaecíu.

Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. Pues añadiles tu mesmu o avisar al autor principal del artículu na so páxina d'alderique pegando: {{subst:Avisu referencies|Ferreru}} ~~~~

Xeneralmente'l metal ye calecíu hasta que se vuelve incandescente, al colloráu vivu», y darréu sométese al procesu de forxado. Los ferreros trabayen caleciendo les partes del fierro o del aceru a modelar con preseos como'l martiellu. El calecíu realizar nuna fragua de propanu, gas natural, carbón, lleña o coque. Tamién puede utilizase oxiacetileno o una llapada similar pa trabayar alcontrando'l calor. El color ye importante pa determinar la temperatura y maleabilidad del metal: cuando'l fierro ye calecíu p'amontar la so temperatura, primero vuélvese coloráu, depués anaranxáu, mariellu. El color ideal pal forxáu ye un blancu anaranxáu. Como tienen de ser capaces de ver el color del metal pa trabayar, munchos ferreros trabayen en llugares de baxa llume. Les téuniques de la ferrería pueden ser estremaes en: forxáu (dacuando llamáu "esculpíu" o "forjadura"), soldadura, recalentamientu, y acabaos.

Los acabaos son de suma importancia en cada obra ensin importar el so tamañu, una y bones estos dan-y un aspeutu prestosu y finu. Ente más detalles atópense más tiempu y trabayu costó, poro, el so valor ye más altu pero al empar la pieza ye más curiosa. Ye por esto que la ferrería por cuenta de la habilidá y creatividá que se riquir pal so desempeñu llegóse a considerar un arte, cuantimás n'India y n'otros países d'África, Asia y Europa.

La ferrería ye indispensable pa la construcción de la infraestructura d'una ciudá, yá que se crean pieces como banielles, vigues y llámines, que son esenciales pa poder terminar un proyeutu. Tamién s'utiliza nes decoraciones, en rexes, muebles y escultures, que dan-y un toque únicu al llugar onde s'atopen. Créanse tamién pieces pa la cocina, munchos de los artículos tán creaos por ferreros, tou esto son coses que les families en distintes partes del mundu utilicen a diariu.

Col fierro pueden crease una gran variedá d'oxetos; muebles, rexes, escaleres, ventanes, escultures, artículos relixosos y decorativos, al igual qu'instrumentos d'usu diariu dientro de la cocina como; cazueles, sartenes, olles y cuyarones. Otru usu que se-yos da a esti material ye la producción d'armes.

Tamién se crean materiales d'usu nes construcciones como banielles, vigues, tuerques y laminas que sirven pa crear los castiellos que dan soporte a la cimentación.

Una xera especial de dellos ferreros consiste en clavar o poner ferradures nes pezuñes de los caballos. Estos ferreros trabayen especialmente con fierro negru, el so color deber a la capa d'óxidu que se deposita sobre la superficie del metal mientres el so calentamientu.

Al traviés de la historia, los ferreros hanse jactado de tener una de les poques ocupaciones onde ellos mesmos fabriquen les ferramientes qu'usen pal so oficiu. El tiempu y la tradición aprovieron namái unes poques ferramientes básiques que varien namái en detalles alredor del mundu. Una frase común sobre'l trabayu de los ferreros señala que "tou lo que se precisa ye daqué onde calecer el metal, daqué onde cutilo y daqué con qué cutilo".

La forxa ye'l llugar onde se-y aplica calor al metal na ferrería. Equí contiense y controla el volume del fueu necesario pal trabayu.

El incla ye un gran bloque de fierro o aceru, a lo llargo del tiempu, foi refináu hasta la so actual forma.

Los anteriores son los preseos básicos colos que trabayen los ferreros. Amás, utilicen dalgunes de les siguientes ferramientes, dependiendo del tipu de llabor qu'efectúen:

Les tiñaces son usaes pa garrar el metal incandescente. Varien nun rangu de formes y tamaños.

Los moldes son preseos pa dar forma al metal. Estos calécense de manera tal que'l metal se derrite y sale al traviés d'abertures primeramente marcaes nel molde. Por esos furos introduzse'l metal fundíu de forma que cuando s'esfrez y ruémpese el molde reproduz la forma deseyada nel metal. Con ello, por casu, pueden fabricase les formes particulares de les cuyares, les ferradures, etcétera.

La fragua ye la ferramienta onde s'asitia'l carbón pa calecer les pieces de metal por que puedan ser forxaes y tengan maleabilidad al momentu de da-yos forma, esta fragua puede funcionar con un ventilador qu'inyecta aire por que'l carbón ambure y asina poder trabayar el metal.

Antes de la Revolución industrial, el "ferreru de l'aldega" yera un vecín básicu de cualesquier pobláu. Les téuniques de producción en masa amenorgaron la demanda del trabayu de los ferreros, sacante n'África, India, y el Sureste asiáticu, llugares onde entá se caltienen estos artesanos tradicionales.

Un ferreru famosu, anque míticu, foi'l dios griegu Hefesto (Vulcano pa los romanos), que la so cuaya yera un volcán, onde faía les armes de los dioses. Amás de la ferrería y la metalurxa yera l'encargáu de protexer l'artesanía, la escultura y el fueu.

• Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Herrero.
• The Artist Blacksmith's Association of North America (Asociación Norteamericana d'Artistes Ferreros)
• Anvilfire.com (n'inglés)
• Videu d'un ferreru victoriano trabayando
• Exemplu de trabayu d'un ferreru: Puertes de forxa (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).