Silicium

Äigeschafte
[Ne] 3s2 3p2 14 Si Periodesüsteem
Allgemäin
Name, Sümbol, Ordnigszaal	Silicium, Si, 14
Serie	Halbmetall
Gruppe, Periode, Block	14, 3, p
Usgsee	dunkelgrau, blöilig
CAS-Nummere	7440-21-3
Massenaadäil an dr Ärdhülle	25,8 %[1]
Atomar [2]
Atommasse	28,085 (28,084–28,086)[3] u
Atomradius (berächnet)	110 (111) pm
Kowalänte Radius	111 pm
Van-der-Waals-Radius	210 pm
Elektronekonfigurazioon	[Ne] 3s2 3p2
1. Ionisierigsenergii	786,5 kJ/mol
2. Ionisierigsenergii	1577,1 kJ/mol
3. Ionisierigsenergii	3231,6 kJ/mol
4. Ionisierigsenergii	4355,5 kJ/mol
Physikalisch [2]
Aggregatzustand	fest
Kristallstruktur	Diamantstruktur
Dichdi	2,336 g/cm3(20 °C)[4]
Mohsherti	6,5
Magnetismus	diamagnetisch (${\displaystyle \chi _{m}}$ = −4,1 · 10−6)[5]
Schmelzpunkt	1683 K (1410 °C)
Chochpunkt	3533 K[6] (3260 °C)
Molars Volume	12,06 · 10−6 m3/mol
Verdampfigswermi	383 kJ/mol[6]
Schmelzwermi	50,2 kJ/mol
Schallgschwindigkäit	8433 m/s bei 293 K
Spezifischi Wermkapazideet	703[1] J/(kg · K) bei 298 K
Elektrischi Läitfähigkäit	1 · 103 A/(V · m)
Wermiläitfähigkäit	150 W/(m · K)
Chemisch [2]
Oxidazionszueständ	−4, (2) +4
Oxid (Basizidäät)	SiO2 (amphoter)
Elektronegatividäät	1,90 (Pauling-Skala)
Isotop
Isotop NH t1/2 ZA ZE (MeV) ZP 26Si {syn.} 2,234 s ε 5,066 26Al 27Si {syn.} 4,16 s ε 4,812 27Al 28Si 92,23 % Stabil 29Si 4,67 % Stabil 30Si 3,1 % Stabil 31Si {syn.} 157,3 min β− 1,492 31P 32Si {syn.} 276 a β− 0,224 32P 33Si {syn.} 6,18 s β− 5,845 33P 34Si {syn.} 2,77 s β− 4,601 34P
Witeri Isotop lueg Liste vo de Isotop
NMR-Äigeschafte
Spin γ in rad·T−1·s−1 Er(1H) fL bei B = 4,7 T in MHz 29Si 1/2 −5,319 · 107 3,69 · 10−4 19,864 (2,3488 T)
Sicherhäitshiiwiis
GHS-Gefaarstoffkennzäichnig [7] Fehlerhaftes GHS-Signalwort: Nur „Achtung“, „Gefahr“ oder leer ist möglichWikipedia:Redaktion Chemie/fehlerhafte Gefahrstoffkennzeichnung H- und P-Sätze H: 228​‐​319 P: 210​‐​305+351+338 [7] EU-Gefahrstoffkennzeichnung [8][9][10] Granulat Reizend (Xi) Pulver Liicht- entzündlig Reizend (F) (Xi) R- und S-Sätze R: 36/38 (Granulat) R: 11​‐​36/37/38 (Pulver) S: 26​‐​36/37/39 (Granulat) S: 26​‐​36/37/39​‐​22 (Pulver)
Sowit wie mööglig und gebrüchlig, wärde SI-Äihäite verwändet. Wenn nüt anders gschriibe isch, denn gälte d Daate, wo aagee si, bi Standardbedingige.

Silicium (au Silizium) isch e chemischs Elimänt mit em Sümbol Si und dr Ordnigszaal 14. Es stoot in dr 4. Hauptgrubbe (Choolestoffgrubbe) und 3. Periode vom Periodesüsteem vo de Elimänt.

Silicium isch e klassischs Halbmetall. Es het Äigeschafte vo Metall und au vo Nitmetall und isch e Elimänthalbläiter. Räins, elementars Silicium isch grau-schwarz und glänzt wien e tüpischs Metall, vilmol bronsefarbig bis blöilig.

Elementars Silicium isch für e menschlige Körper ungiftig, in bundniger silicatischer Form isch Silicium für e Mensch wichdig. Im menschlige Körper het s öbbe 20 mg Silicium uf äi Kilo Körpermasse; die Mängi nimmt ab. je elter mä wird.

• Tracy L. Simpson, Benjamin E. Volcani: Silicon and siliceous structures in biological systems. Springer-Verlag, New York 1981, ISBN 3-540-90592-8. 
• Thomas Thomson: On the Daltonian Theory of Definite Proportions in Chemical Combinations. In: Annals of Philosophy. Band 2, 1813, S. 32. 

 Commons: Silicium – Sammlig vo Multimediadateie

 Wikibooks: Praktikum Anorganische Chemie/ Silicium — Lern- und Lehrmaterialie
 Wikibooks: Siliciumverarbeitung — Lern- und Lehrmaterialie

• Rutherford online: Silicium

1. ↑ ^{1,0 1,1} Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag, Stuttgart 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
2. ↑ D Wärt für d Äigeschafte in dere Infobox sin, wenn nüt anders agee isch, us www.webelements.com (Silicium).
3. ↑ Dasch dr Standartwärt, wien er vo dr IUPAC empfoole isch. Lueg: Michael E. Wieser, Tyler B. Coplen: Atomic weights of the elements 2009 (IUPAC Technical Report). In: Pure and Applied Chemistry. 2010, S. 1, doi:10.1351/PAC-REP-10-09-14.
4. ↑ N. N. Greenwood, A. Earnshaw: Chemie der Elemente. 1. Auflage, 1988, ISBN 3-527-26169-9, S. 426.
5. ↑ Robert C. Weast (ed. in chief): CRC Handbook of Chemistry and Physics. CRC (Chemical Rubber Publishing Company), Boca Raton 1990, ISBN 0-8493-0470-9, Site E-129 bis E-145 (D Wärt dört sin uf g/mol bezooge und in cgs-Äihäite aagee).
6. ↑ ^{6,0 6,1} Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. In: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
7. ↑ ^{7,0 7,1} Iidraag zu Silicium in dr GESTIS-Stoffdatebank vom IFA, abgrüeft am 13. März 2011 (nume mit JavaScript) .
8. ↑ Seit 1. Dezember 2012 ist für Stoffe ausschließlich die GHS-Gefahrstoffkennzeichnung zulässig. Bis zum 1. Juni 2015 dürfen noch die R-Sätze dieses Stoffes für die Einstufung von Zubereitungen herangezogen werden, anschließend ist die EU-Gefahrstoffkennzeichnung von rein historischem Interesse.
9. ↑ Datenblatt Silicium (Granulat) bi AlfaAesar, abgruefen am 29. Januar 2010 (brucht JavaScript).
10. ↑ Datenblatt Silicium (Pulver) bi AlfaAesar, abgruefen am 29. Januar 2010 (brucht JavaScript).

Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Silicium“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.