Turp
Turp | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Üçlü adlandırma | |||||||||||||||||
Raphanus raphanistrum subsp. sativus (L.) Domin | |||||||||||||||||
Sinonimler | |||||||||||||||||
|
Turp (Raphanus sativus), turpgiller (Brassicaceae) familyasından sebze olarak tüketilen bir bitki türü. Meyvesi etli ve genelde beyaz renktir. Kara turp, beyaz turp, kırmızı turp gibi çeşitleri vardır.[1]
Kırmızı turp ağız kokutmasıyla ünlüdür. Turpun isim kökeni olan Raphanus sativus kelimesi "Kokan Soğan" anlamına gelmektedir. Depo gövdeli bir bitkidir. Tüketilen kısmı, bitkinin gövdesidir ve toprak altındadır. Bitkinin meyve ve yaprakları toprak üstünde bulunur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Turp Helenistik ve Roma dönemlerinde iyi bilinen bir bitkiydi ama daha öncesine ait belirgin bir kanıt yoktur. Turbun yabani formları ve ayrıca akrabaları olan şalgam ve hardalotu türleri Batı Asya ve Avrupa'da sıkça bulunur. Bu da turbun evcilleşmesinin bu bölgelerde olmuş olabileceğini düşündürmektedir.
Tanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Turp yuvarlak ya da silindirik olabilir. Uzun köklü tipi pişirme için idealdir. Yuvarlak formu ise salatalarda çiğ olarak yenir. Turp diploid bir türdür ve 18 kromozoma sahiptir.
Üretim
[değiştir | kaynağı değiştir]Turp en iyi tam güneş ve ışık altında, kumlu topraklarda ve 6.5-7'lik pH değerlerinde üretilir. Avrupa ve Japonya'da varyete zenginliğinden dolayı yıl boyunca bulunabilir. Yaz turpları hızla olgunlaşır. 3-7 günde çimlenme 3-4 haftada ise hasat gerçekleşir. 1-2 hafta aralıklarla ekim yapılırsa hasat dönemi uzatılabilir. Tohumların ekilme derinliği kök büyüklüğünü etkiler. ufak kökler için 1 cm büyük kökler içinse 4 cm'lik ekim derinliği önerilir.
Besin değeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Turp C vitamini, folik asit ve potasyum açısından zengindir. Ayrıca B2 ve B6 vitaminleriyle magnezyum, bakır ve kalsiyum için de iyi bir kaynaktır. 100 gram turpta çoğu karbonhidratlardan gelen 16 kalori vardır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2021.