İçeriğe atla

Savaş Dinçel

Kontrol Edilmiş
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Savaş Dinçel
DoğumHalil Savaş Dinçel
1 Nisan 1942(1942-04-01)
İstanbul, Türkiye
Ölüm20 Aralık 2007 (65 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Ölüm sebebiİç kanama
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Diğer ad(lar)ıHalil
Vatandaşlık Türkiye
MeslekOyuncu, yönetmen
Etkin yıllar1979-2007
EvlilikSumru Dinçel
Çocuk(lar)Barış Dinçel
ÖdüllerTüm Liste

Halil Savaş Dinçel (1 Nisan 1942, İstanbul - 20 Aralık 2007, İstanbul), Türk oyuncu, karikatürist ve film yönetmeni.

İlk yılları ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Nisan 1942 yılında İstanbul'un Fatih ilçesinde doğdu. İlkokulu Koca Ragıp Paşa İlkokulu'nda tamamladıktan sonra İstanbul Erkek Lisesi'ne kaydoldu. Tiyatro eğitimine İstanbul Belediyesi Konservatuvarı Tiyatro Bölümü'nde başladı. Tiyatro eğitiminin yanı sıra amatör olarak karikatür çizmeye başladı. Tiyatrocu olarak ilk kez İstanbul Şehir Tiyatroları'nda sahne aldı.

1980 askeri darbesi sonucu sıkıyönetim ilanı ile İstanbul Şehir Tiyatroları'ndan uzaklaştırıldı. Komünizm propagandası yapmakla suçlanan Dinçel ve Müjdat Gezen, 1983'te mahkemeye, birbirlerine kelepçelenerek götürülmüştür.[1] İki arkadaşa, 1978'de Müjdat Gezen'in yazdığı, Savaş Dinçel'in resimlediği Çizgilerle Nâzım Hikmet kitabı nedeniyle 12 Eylül 1980 sonrasında dönemin ünlü 141 ve 159. maddelerinden haklarında dava açıldı. Bu dava nedeniyle tutuklanan Dinçel ve Gezen, 4 Haziran 1983 tarihinde İstanbul 4. Ağır Ceza Mahkemesi'ne elleri birbirlerine zincirlenmiş olarak getirildi.[1] O dönem cezaevlerinde zorunlu olan "tek tip" giysiler içinde olan iki dost, bileklerindeki kelepçeleri gizlemeye çalışmamış, aksine görünmesi için kollarını öne doğru çıkarmıştı. "Komünizm propagandası yapmak ve hükümetin manevi şahsiyetini tahkir etmek" iddiaları ile 21 yıla kadar hapis cezası istemiyle yargılanan Gezen ve Dinçel, bir süre Sağmalcılar Cezaevi'nde tutuklu kaldıktan sonra beraat ettiler.[2][3]

Savaş Dinçel darbeden sonra Güldürü Eğitim Merkezi'nde karikatürist olarak çalıştı. Bir süre Günaydın gazetesinde karikatüristlik yaptı. Burada "Tonton" adlı karikatür bantlarını hazırladı. Danıştay'ın mesleğe iadesi kararını onaması ile birlikte Şehir Tiyatroları'nda tekrar çalışmaya başladı. İki tane karikatür sergisi açtı. "Çizgilerle Nazım Hikmet" adlı çizgi roman bir kitap hazırladı. Ziya Öztan'ın yönetmenliğini üstlendiği Kurtuluş ve Cumhuriyet filmlerinde İsmet İnönü'yü canlandırdı. Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu, Gen-Ar Tiyatrosu, AST ve Münir Özkul ile birlikte çalıştı.

Kuruluşundan itibaren MSM - Müjdat Gezen Sanat Merkezi'nde öğretim üyesi olarak görev yapmış, kısa bir süre de Kadir Has Üniversitesi Konservatuvarı'nda "sahne tatbikatı" dersi vermiştir.

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk başbakanı ve ikinci cumhurbaşkanı olan İsmet İnönü'ye olan büyük fiziki benzerliği nedeniyle sık sık İnönü'yü canlandırmıştır.

2002'de Nusret baba karakterini canlandırdığı dizi Ekmek Teknesi ile herkesin beğenisini kazanan oyuncu, mahallelinin her derdine derman olduğu gibi, insanların akıl danıştığı bir karakter profili çizmiştir. Mahallenin "bir bilen"i olan Nusret baba karakteri, zaman zaman muzipliği ile de izleyenleri güldürmüştür. Dizideki rolü itibarıyla fırıncı olan Nusrettin Somuncu, mahallelinin babasıdır ve "baba büyüksün" denilerek sevilmektedir. Sanatçı, bu rolü ile Türk halkının gönlünde önemli bir yere sahip olmuştur.

Savaş Dinçel, oğlu Barış Dinçel'in belirttiği üzere, aynı zamanda bankamatik şifresi olarak kullandığı "1402" sayılı sıkıyönetim yasasına dayanılarak 12 Eylül 1980 döneminde uzaklaştırıldığı dönem dışında Şehir Tiyatroları'nda oyunculuk ve yönetmenlik yaptı. Bunun yanı sıra yan uğraş olarak çizim ve afiş işleriyle de ilgilendi.

Savaş Dinçel, Sessiz Gemiler dizisinin çekimi sırasında rahatsızlanarak ciddi bir operasyon geçirdi.[1]21 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Aralık 2007 tarihinde İstanbul'daki evinde iç kanama geçirdi ve aynı gün Memorial Hastanesi'nde yapılan tüm müdahalelere rağmen öldü. Vefatının, rahatsızlığından kaynaklı olduğu görüşünü doktoru yalanlamıştır.[4] Vefat sebebi, "kardiyak arrest" (ani kalp durması) olarak açıklanmıştır.[5]

21 Aralık 2007 tarihinde cenazesi İstanbul'daki Zincirlikuyu Mezarlığı'na toprağa verilmiştir.

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rol aldığı tiyatro oyunları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yazdığı oyunlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Çizgi roman ve karikatür albümleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yönettiği oyunlardan bazıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 16 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2015. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2015. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2015. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]