Robert Edwin Peary
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Temmuz 2024) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Robert Edwin Peary (d. 6 Mayıs 1856 - ö. 20 Şubat 1920), Kuzey Kutbu'na ilk kez ayak basan olarak kabul edilen Amerikalı kâşif.
ABD'nin Pensilvanya eyaletindeki Cresson kentinde doğdu. Brunswick'teki Bowdoin College'i bitirdikten sonra ABD donanmasına katıldı. 1886'da Grönland'a yaptığı bir yolculuktan sonra Kuzey Kutup Bölgesi'nde keşifler yapmaya karar verdi. 1891-1908 arasında Grönland'a yapılan beş seferi yönetti.
Peary, Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki gezilerinde edinmiş olduğu deneyimlerden Grönland'dan Kuzey Kutbu'na yaptığı keşif gezisinde yararlandı. Peary'nin gemisi Roosevelt Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki keşif gemileri için özel olarak yapılmıştı. İlk iki gezisinde Kuzey Kutbu'na ulaşamayan Peary, ulaşmak için yaptığı üçüncü ve son seferinde Grant Arazisi'ndeki Colombia Burnu'ndan büyük bir grupla ve taşınabilecek en fazla araç gereçle yola çıktı. Kâşifler küçük öncü kolunun seçip işaretlediği yolu izliyorlardı. Belirli aralıklarla ana gruptan ayrılan küçük gruplar, ancak geri dönmelerine yetecek kadar erzak alıp kalanını yola devam edenlere bırakarak hareket üstlerine dönüyorlardı. Yolculuğun 225 kilometrelik son kısmı başlarken grupta yalnızca Peary, Matthew Henson ve dört Eskimo kalmıştı. Kâşifler kutup noktasına ulaştıklarına karar verince, orada 30 saat kadar kalarak gözlemlerde bulundular ve bilimsel veri topladılar. Peary yaptığı keşif gezileriyle Grönland'ın bir ada olduğunu kanıtladı ve Eskimolar'a ilişkin araştırmalar yürüttü. Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki denizler, gelgit olayları ve rüzgârlarla ilgili bilgiler topladı. Ne var ki, Peary'nin olayları kaydetmekte titizlik göstermemiş olması ve bazı bilgilerin eksikliği uzmanlar arasında kuşkular yarattı ve Kuzey Kutbu'na ulaşıp ulaşmadığı tartışmalara yol açtı.
Peary kutup noktasının 8 kilometrelik çevresinde derinlik ölçümleri yapmış ve 2700 metrede bile deniz dibine ulaşamamıştı. Böylece Kuzey Kutbu'nın buzla kaplı büyük bir denizin ortasında olduğunu kanıtlamış oldu