Aragon Tacı

Aragon Tacı
Corona d'Aragón (Aragonca)
Corona d'Aragó (Katalanca)
Corona de Aragón (İspanyolca)
Corona Aragonum (Latince)
Aragon Tacı Corona d'Aragón (Aragonca); Corona d'Aragó (Katalanca); Corona de Aragón (İspanyolca); Corona Aragonum (Latince)
1164-1707/1715
	Bayrak Arma
	Aragon Tacı Haritası
Tür	Monarşi
Resmî dil(ler)	Katalanca, Aragonca, Latince
Yaygın dil(ler)	Oksitanca, Sardunyaca, Korsikaca, Napolice, Sicilyaca, İspanyolca, Baskça, Yunanca, Maltaca, Mozarapça
Resmî din	Katolik Kilisesi
Hükûmet	Anlaşmalara tabi feodalizm
Hükümdar
• 1164-1196
• 1164-1196	II. Alfonso (ilk)
• 1479-1516	II. Fernando
• 1700-1707	V. Felipe (son)
Yasama organı	Cortz d'Aragón; Corts Catalanes; Corts Valencianes
Tarihî dönem	Orta Çağ; Yeni Çağ;
• Aragon Krallığı ve Barselona Kontluğu Birliği
• Aragon Krallığı ve Barselona Kontluğu Birliği	1164
• Katolik hükümdarlar	19 Ekim 1469
• Nueva Planta kararları	1707/1715
Yüzölçümü
1300	120.000 km2
Nüfus
• 1300
• 1300	1 000 000
Öncüller	Ardıllar
	Aragon Krallığı
İspanyol İmparatorluğu
Fransa Krallığı
Sardinya Krallığı

Aragon Tacı (/ˈærəɡən/; Aragonca: Corona d'Aragón; Katalanca: Corona d'Aragó; İspanyolca: Corona de Aragón)^{[nb 1]} karma bir monarşiydi,^[3] aynı zamanda günümüzde Aragon Krallığı ve Barselona Kontluğu'nun hanedan birliğinden kaynaklanan ve İspanya Veraset Savaşı'nın bir sonucu olarak sona eren tek bir kral tarafından yönetilen, bireysel yönetimlerin^[4] veya krallıkların^[5] konfederasyonu olarak da anılmaktadır. 14. ve 15. yüzyıllarda gücünün zirvesinde olan Aragon Tacı talassokrasi idi, günümüzde doğu İspanya'nın büyük bir bölümü ile güney Fransa'nın bazı kısımları kontrol eden ve Balear Adaları, Sicilya, Korsika, Sardinya, Malta, Güney İtalya (1442'den itibaren) ve Yunanistan'ın bazı bölgelerini (1388'e kadar) de içeren bir Akdeniz "imparatorluğu" idi.

Tacı oluşturan krallıklar, her bir özerk yönetimi yöneten kral seviyesi dışında siyasi olarak birleşmemişlerdi,^[6] başta Aragon Karllığı, Katalonya Prensliği ve Valensiya Krallığı olmak üzere her bir özerk yönetim kendi yasalarına göre yönetiyor ve kendi vergi yapıları altında para topluyorlardı. Daha büyük olan Aragon Tacı, adını aldığı Aragon Krallığı'nı oluşturan parçalarından biri ile karıştırılmamalıdır.

1469'da, Katolik hükümdarlar tarafından Aragon Tacı ile Kastilya Tacı'nın yeni bir hanedan birliği, çağdaşların "İspanya" olarak adlandırdığı şeye katılmaları,^[7] Habsburg Hanedanı altında birleşik bir monarşi olarak İspanya Monarşisi haline gelmesine yol açtı. Aragon Tacı, 1716 yılında Kral V. Felipe tarafından İspanya Veraset Savaşı'nda VI. Karl'a (Aragonlu III. Carlos) yenilgisinin bir sonucu olarak yayınlanan Nueva Planta kararları ile kaldırılana kadar kaldı.

Notlar

^ Aragonca: Corona d'Aragón (Şablon:IPA-an)
Katalanca: Corona d'Aragó (Şablon:IPA-ca, Şablon:IPA-va, Şablon:IPA-ca)
Latince: Corona Aragonum (Şablon:IPA-la)
İspanyolca: Corona de Aragón (Şablon:IPA-es).

Kaynakça

Özel

^ Jimeno Aranguren, Roldan; Lopez-Mugartza Iriarte, J.C. (Ed.) (2004). Vascuence y Romance: Ebro-Garona, Un Espacio de Comunicación. Pamplona: Gobierno de Navarra / Nafarroako Gobernua. ss. 250-255. ISBN 84-235-2506-6.
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Reilly.1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; composedmonarchy isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; captives isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Buffery isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
^ Alan Ryder (2007). The Wreck of Catalonia. Civil War in the Fifteenth Century (İngilizce). Oxford University Press. s. v. ISBN 978-0-19-920736-7. This group of states comprised the kingdoms of Aragon, Valencia, and Majorca, the principality of Catalonia, and the counties of Roussillon and Cerdagne; further afield it embraced the kingdoms of Sicily and Sardinia. These states had no common institutions or bonds save allegiance to a common sovereign
^ Henry Kamen, Empire: how Spain became a world power, 1492-1762, 2002:20.

Konuyla ilgili yayınlar

T. N. Bisson (1986). The medieval Crown of Aragon. A short history (İngilizce). Oxford: Clarendon Press. ISBN 0-19-820236-9.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Aragon Tacı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

[3] Aragonca: Corona d'Aragón (Şablon:IPA-an)
Katalanca: Corona d'Aragó (Şablon:IPA-ca, Şablon:IPA-va, Şablon:IPA-ca)
Latince: Corona Aragonum (Şablon:IPA-la)
İspanyolca: Corona de Aragón (Şablon:IPA-es).

[1] Jimeno Aranguren, Roldan; Lopez-Mugartza Iriarte, J.C. (Ed.) (2004). Vascuence y Romance: Ebro-Garona, Un Espacio de Comunicación. Pamplona: Gobierno de Navarra / Nafarroako Gobernua. ss. 250-255. ISBN 84-235-2506-6.

[Reilly.1-2] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Reilly.1 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[composedmonarchy-4] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; composedmonarchy isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[captives-5] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; captives isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[Buffery-6] Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Buffery isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)

[ryder-7] Alan Ryder (2007). The Wreck of Catalonia. Civil War in the Fifteenth Century (İngilizce). Oxford University Press. s. v. ISBN 978-0-19-920736-7. This group of states comprised the kingdoms of Aragon, Valencia, and Majorca, the principality of Catalonia, and the counties of Roussillon and Cerdagne; further afield it embraced the kingdoms of Sicily and Sardinia. These states had no common institutions or bonds save allegiance to a common sovereign

[8] Henry Kamen, Empire: how Spain became a world power, 1492-1762, 2002:20.

[1]