Aragonca
| Aragonca | |
|---|---|
| aragonés | |
| Bölge | Aragon (kuzey ve orta Huesca ve kuzey Zaragoza) |
| Etnisite | Aragonlular |
| Konuşan sayısı | 25,500 (2011) |
| Dil ailesi | |
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | arg |
| ISO 639-3 | arg |
 Coğrafi dağılım | |
Aragonca (aragonés), İspanya'nın Aragona Özerk Topluluğu'nda yer alan Pireneler'in vadilerinde yaklaşık 10.000 kişi tarafından anadil olarak konuşulan bir Latin dilidir. Dil Navarro-Aragonca olarak bilinen Orta Çağ dilinin günümüze İspanyolcadan farklı bir şekilde ulaşmış tek formu olup, ana dil olarak Somontano de Barbastro, Jacetania, Alto Gállego, Sobrarbe ve Ribagorza idari bölgelerinde (comarca) konuşulmaktadır. İkinci dil olarak bu dili kullananlar ile toplam konuşur sayısı yaklaşık 30.000 kişidir.[1]
Dil Ribagorça bölgesinde Katalanca ile etkileşimde bulunmuştur. Aragonca, bölgede İspanyolca etkisinde kaldığı için yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır. 1997'de kabul edilen bir yasaya göre İspanya'daki bazı azınlık dillerine eğitim hakkı verilmesi dolayısıyla Aragonca anaokul ve ilkokullarda seçmeli bir şekilde alınabilmektedir, ancak tüm bölgede Aragonca dersleri alan ilkokul öğrencisi sayısı 2014-15 eğitim yılında 320 olmuştur.[2]
Aragonca 12. yüzyıl civarına kadar yazılmamış,[3] 1500'lerden sonra ise bölgedeki egemen dil İspanyolca (Kastilyanca) haline gelmiştir. Bu dönemden sonra Aragonca genellikle bir köy dili olmuştur.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ [1] 11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Report about Census of population 2011 of Aragonese Sociolinguistics Seminar and University of Zaragoza
- ^ Martínez Cortés, Juan Pablo; Paricio Martín, Santiago J. (2017). The Aragonese language in education in Spain (Mercator dossier) (PDF). ISSN 1570-1239. 30 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ "I Curso sobre lengua y literatura en Aragón: (Edad Media)". 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2019.
- ^ Vespertino Rodríguez, Antonio, El aragonés de la literatura aljamiado-morisca (PDF), 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 9 Aralık 2019
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Aragonca kursu
- Aragonca için Ethnologue raporu 21 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Consello d'a Fabla Aragonesa 9 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Aragon dili 25 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Academia de l'Aragonés 17 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
