เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา

เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา
เทศบาลนคร
ถนนนเรศวร
ตรา
สมญา:  เมืองกรุงเก่า
ทน.พระนครศรีอยุธยา ที่ตั้งของเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา แสดงแผนที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ทน.พระนครศรีอยุธยา ทน.พระนครศรีอยุธยา (ประเทศไทย) แสดงแผนที่ประเทศไทย
พิกัด: 14°20′52″N 100°33′38″E / 14.34778°N 100.56056°E / 14.34778; 100.56056
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	พระนครศรีอยุธยา
อำเภอ	พระนครศรีอยุธยา
การปกครอง
• นายกเทศมนตรี	สมทรง สรรพโกศลกุล
พื้นที่
• ทั้งหมด	14.84 ตร.กม. (5.73 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2560)[1]
• ทั้งหมด	51,765 คน
• ความหนาแน่น	3,488.21 คน/ตร.กม. (9,034.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	03140102
ที่อยู่ สำนักงาน	สำนักงานเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา เลขที่ 18 ถนนนเรศวร ตำบลหอรัตนไชย อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา 13000
เว็บไซต์	www.ayutthayacity.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา เป็นเทศบาลนครครอบคลุมพื้นที่ 10 ตำบล ในอำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยในอดีตเป็นที่ตั้งของเมืองหลวงเก่าของประเทศไทย คือ กรุงศรีอยุธยา ซึ่งปัจจุบัน ยังหลงเหลือโบราณสถานที่น่าสนใจภายในตัวเมืองอยุธยา

เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา เดิมมีฐานะเป็นสุขาภิบาลเมืองกรุงเก่า ซึ่งได้จัดตั้งตามพระบรมราชโองการประกาศให้ใช้ในพระราชบัญญัติการจัดตั้งสุขาภิบาลตามหัวเมือง ร.ศ. 127 เมื่อวันที่ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2459 สุขาภิบาลเมืองกรุงเก่า ตั้งอยู่ในพื้นที่อำเภอรอบกรุงเก่า ซึ่งในปัจจุบันคืออำเภอพระนครศรีอยุธยา และมีเขตการปกครองในเขตรับผิดชอบ 5 ตำบล ได้แก่ ตำบลหัวรอ ตำบลหอรัตนไชย ตำบลท่าวาสุกรี ตำบลคลองสวนพลู ตำบลกระมัง ต่อมา พ.ศ. 2478 ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะสุขาภิบาลกรุงเก่าเป็นเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา พร้อมทั้งได้มีการขยายเขตตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยา พ.ศ. 2481, พ.ศ. 2499, และ พ.ศ. 2505 ตามลำดับ และในปี พ.ศ. 2542 ได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะเทศบาลเมืองนครศรีอยุธยาเป็น เทศบาลนครนครศรีอยุธยา

ปัจจุบันไ���้เปลี่ยนชื่อเป็น เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา ตั้งแต่วันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2548 เป็นต้นมา

ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่องการเปลี่ยนชื่อ เทศบาลนครนครศรีอยุธยา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา ด้วยเทศบาลนครนครศรีอยุธยา ประสงค์ขอเปลี่ยนชื่อ เพื่อความเหมาะสมและสอดคล้องตามเจตนารมณ์ของประชาชนในเขตเทศบาล อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 12 แห่งพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติม โดยพระราชบัญญัติของเทศบาล (ฉบับที่ 12) พ.ศ. 2546 รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย จึงให้เปลี่ยนชื่อเทศบาลนครนครศรีอยุธยา อำเภอพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยาประกาศ ณ วันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2548 นายสมชาย สุนทรวัฒน์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงมหาดไทย

เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา ตั้งอยู่บนที่มีสภาพเป็นเกาะและเคยเป็นที่ตั้งของเมืองหลวงเก่ามาก่อนมีแม่น้ำไหลผ่าน 3 สาย คือ แม่น้ำเจ้าพระยา แม่น้ำป่าสัก และแม่น้ำลพบุรี เมื่อก่อสร้างกรุงศรีอยุธยาได้มีการขุดคูเขื่อนจากหัวรอไปบรรจบแม่น้ำบางกะจะที่บริเวณป้อมเพชร ทำให้ที่ตั้งของตัวเมืองและเทศบาลมีสภาพเป็นเกาะมีแม่น้ำล้อมรอบ ลักษณะดินเป็นดินปนทรายน้ำซึมได้ง่าย คูคลองในเขตเทศบาลจึงเก็บน้ำไว้ได้ไม่นาน ในฤดูร้อนน้ำจะแห้ง สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม

ตัวเมืองอยู่ห่างจากกรุงเทพทางตอนเหนือไปประมาณ 40 ไมล์ (64 กิโลเมตร)^[2]

เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยาตั้งอยู่ในภาคกลาง มีอยู่ 3 ฤดู:

• ฤดูร้อน: มีนาคม – พฤษภาคม
• ฤดูฝน: มิถุนายน – ตุลาคม
• ฤดูหนาว: พฤศจิกายน – กุมภาพันธ์

ดวงตราของเทศบาลนครพระนครศรีอยุธยาเป็นประสาทอยู่ใต้ต้นหมัน ภายในประสาทมีหอยสังข์ประดิษฐ์อยู่บนพานแว่นฟ้า ซึ่งมาจากตำนานการสร้างเมืองนครศรีอยุธยา ซึ่งเล่ากันว่าในปี พ.ศ. 1890 โรคห่าระบาดผู้คนล้มตายเป็นจำนวนมาก พระเจ้าอู่ทองจึงอพยพย้ายผู้คนออกจากเมืองเดิมมาตั้งเมืองใหม่ที่ตำบลหนองโสน ซึ่งมีแม่น้ำล้อมรอบ ระหว่างที่พักเขตราชวัติฉัตรธงตั้งศาลเพียงตากระทำพิธีกลบมิตรสุมเพลิง ปรับพื้นที่เพื่อตั้งพระราชวังอยู่นั้น ปรากฏว่าเมื่อขุดมาถึงใต้ต้นหมันได้พบหอยสังข์ทักษิณาวรรตบริสุทธิ์ พระเจ้าอู่ทองทรงโสมนัสในศุภนิมิตนั้น จึงสร้างปราสาทน้อยขึ้นเป็นที่ประดิษฐานหอยสังข์ดังกล่าว

เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา มีพื้นที่ 14.84 ตารางกิโลเมตร มีเขตการปกครองในความรับผิดชอบ 10 ตำบล คือ

1. ประตูชัย
2. กะมัง
3. หอรัตนไชย
4. หัวรอ
5. ท่าวาสุกรี
6. บ้านเกาะ
7. เกาะเรียน
8. ไผ่ลิง
9. คลองสระบัว
10. คลองสวนพลู

จำนวนประชากรในเขตเทศบาลมีทั้งสิ้น 52,952 คน เป็นชาย 25,564 คน หญิง 27,388 คน จำนวนบ้าน 19,908 หลัง มีความหนาแน่นของประชากรเฉลี่ย 3,568.19 คนต่อตารางกิโลเมตร

โรงเรียนในสังกัดมีทั้งหมด 8 โรงเรียน ได้แก่

1. โรงเรียนเทศบาลวัดเขียน
2. โรงเรียนชุมชนป้อมเพชร
3. โรงเรียนเทศบาลวัดตองปุฯ
4. โรงเรียนเทศบาลสรรพสามิตฯ
5. โรงเรียนเทศบาลวัดศาลาปูน
6. โรงเรียนเทศบาลวัดรัตนชัย
7. โรงเรียนเทศบาลวัดแม่นางปลื้ม
8. โรงเรียนเทศบาลวัดป่าโค

ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้

• จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
• อำเภอพระนครศรีอยุธยา

• เว็บไซต์เทศบาลนครพระนครศรีอยุธยา เก็บถาวร 2008-02-16 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• เว็บไซต์จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
• เว็บไซต์องค์การบริหารส่วนจังหวัดพระนครศรีอยุธยา เก็บถาวร 2007-06-25 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• โรงแรมในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา