Kaunti za Kenya

Utendaji wa kaunti una wajibu wa kutekeleza madaraka ya serikali ya kaunti. Gavana ndiye mtendaji mkuu na husaidiwa na naibu wa gavana. Kila kaunti ina kamati ya utendaji iliyoundwa na^[4]:

• Gavana
• Naibu wa gavana
• Kamati ya watu wasiozidi thuluthi ya wabunge wa kaunti au watu kumi, ambapo bunge la kaunti lina watu zaidi ya 30
• Katibu wa kaunti

Kazi ya utendaji ni:

• Kutekeleza sheria za bunge la kaunti
• Kutekeleza sheria za kitaifa ndani ya mipaka ya kaunti
• Kuendesha na kuratibu shughuli za utawala wa kaunti na idara zake
• Kutayarisha miswada ya sheria na kuzipeleka katika bunge la kaunti
• Kuwajibika kwa bunge la kaunti na wananchi wa kaunti

Kila kaunti ina bunge. Wajumbe huchaguliwa kutoka wadi za kaunti katika uchaguzi mkuu. Pia, kuna wajumbe wa kuteuliwa ambao huwakilisha vikundi vilivyotengwa, vijana na kwa ajili ya kusawazisha uwakilishi wa jinsia. Wajumbe hutumikia kwa muhula wa miaka mitano. Bunge huongozwa na spika ambaye hafai kuwa mjumbe.

Majukumu yake ni:

• kuchuja na kuthibitisha waliopendekezwa kuteuliwa katika ofisi za umma katika kaunti
• Kutengeneza sheria za kaunti
• kuthibitisha bajeti na matumizi ya serikali ya kaunti
• kuthibitisha mikopo ya kaunti
• kuthibitisha mipango ya maendeleo ya kaunti
• kuwajibisha utendaji wa kaunti

Serikali za kaunti zina wajibu wa kutunga sheria katika mabunge ya kaunti na utendaji katika kaunti. Kazi ya kaunti kulingana na kiambatisho cha nne cha katiba ni:

1. Ukulima, ikiwa ni pamoja na:
   • mimea na ufugaji wa wanyama
   • maeneo ya uuzaji wa mifugo
   • vichinjio vya kaunti
   • udhibiti wa magonjwa ya wanyama na mimea
   • uvuvi
2. Huduma za afya
   • vifaa vya afya vya kaunti na maduka ya dawa
   • huduma za ambulensi
   • ukuzaji wa huduma msingi za afya
   • utoaji leseni na udhibiti wa shughuli zinazohusu uuzaji wa vyakula kwa umma
   • huduma za afya ya mifugo
   • makaburi, mochari na vifaa vya uchomaji maiti
   • kuondoa taka na maeneo ya kutupia taka
3. Udhibiti wa uchafuzi wa hewa, kelele, kero zinginezo kwa umma na matangazo ya nje
4. Shughuli za kitamaduni, burudani za umma na maeneo ya umma, ikiwa ni pamoja na:
   • kamari, kasino na aina nyingineyo ya kamari
   • mbio
   • utoaji leseni za pombe
   • sinema
   • maonyesho ya video na ukodishaji wake
   • maktaba
   • makumbusho
   • shughuli za michezo na utamaduni na maeneo yake
   • bustani, fuko na maeneo ya starehe
5. Usafiri katika kaunti, ikiwa ni pamoja na:
   • barabara za kaunti
   • mataa ya barabarani
   • trafiki na maegesho
   • usafiri wa umma barabarani
   • feri na bandari, isipokuwa udhibiti wa mambo yanayohusiana na usafiri wa meli wa kitaifa na kimataifa .
6. Udhibiti wa wanyama na ustawi wao, ikiwa ni pamoja na:
   • kutoa leseni za mbwa
   • maeneo ya malazi, utunzaji na uzikaji wa wanyama
7. Uendelezaji wa biashara na udhibiti wake, ikiwa ni pamoja na:
   • masoko
   • kutoa leseni za biashara (isipokuwa udhibiti wa wataalamu)
   • shughuli za biashara zilizo haki
   • utalii wa ndani kwa ndani
   • vyama vya ushirika
8. Upangaji wa kaunti na uendelezaji, ikiwa ni pamoja na:
   • takwimu
   • usoroveya wa ardhi na uchoraji ramani
   • mipaka na nyua
   • makazi
   • maelekezo ya usambazaji wa umeme na gesi na udhibiti wa nishati
9. Elimu ya chekechea, vyuo vya ufundi vijijini, vituo vya ufundi na maeneo ya malezi ya watoto
10. Utekelezaji wa sera maalum za serikali ya kitaifa kuhusu raslimali za kiasili na uhifadhi wa mazingira, ikiwa ni pamoja na:
    • uhifadhi wa udongo na maji
    • misitu
11. Huduma za kaunti kwa umma, ikiwa ni pamoja na:
    • mifumo ya kudhibiti maji kutokana na kibunga
    • huduma za maji na usafi
12. Huduma za zimamoto na udhibiti wa majanga
13. Udhibiti wa dawa za kulevya na ponografia
14. Kuhakikisha na kuratibu ushiriki wa jamii na kata katika utawala katika ngazi za mashinani na kusaidia jamii na kata zipate uwezo wa kitawala kwa sababu ya utekelezaji wenye ufanisi wa nguvu na kazi na ushiriki katika utawala katika ngazi za mashinani.

1. ↑ Article 6, Devolution and access to Services, The 2010 Constitution of Kenya
2. ↑ Article 98, (1) (a), Membership of the Senate, the 2010 Constitution of Kenya
3. ↑ Article 97, (1) (b) Membership of the National Assembly, The 2010 Constitution of Kenya
4. ↑ "179. County executive committees". Kenya Law Reform Commission. 29 August 2012.