1935

godina

< | 19. vijek | 20. vijek | 21. vijek | >
< | 1900-e | 1910-e | 1920-e | 1930-e | 1940-e | 1950-e | 1960-e | >
<< | < | 1931. | 1932. | 1933. | 1934. | 1935. | 1936. | 1937. | 1938. | 1939. | > | >>

Godina 1935 (MCMXXXV) bila je redovna godina koja počinje u utorak po gregorijanskom kalendaru (link pokazuje kalendar).

**1935. po kalendarima**
Gregorijanski	1935. (MCMXXXV)
Ab urbe condita	2688.
Islamski	1353–1354.
Iranski	1313–1314.
Hebrejski	5695–5696.
Bizantski	7443–7444.
Koptski	1651–1652.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1990–1991.
• Shaka Samvat	1857–1858.
• Kali Yuga	5036–5037.
Kineski
• Kontinualno	4571–4572.
• 60 godina	Yin Drvo Svinja (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11935.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

1935:
1 • 2 • 3 • 4 • 5 • 6 • 7 • 8 • 9 • 10 • 11 • 12
Rođenja • Smrti

Događaji

Januar/Siječanj

2. 1. - 13. 2. - Suđenje Brunu Hauptmanu za otmicu Lindbergove bebe.
5. 1. - Prvi broj "Ošišanog ježa".
6. 1. - U Ljubljani osnovan Jugoslovenski narodni pokret Zbor, lider Dimitrije Ljotić.
7. 1. - Franko-italijanski sporazum: Francuska pravi kolonijalne ustupke Musoliniju, ne bi li ga odvojila od Hitlera (italijanski parlament ga nije ratifikovao).
11. 1. - Amelia Earhart preletela sama od Havaja do Kalifornije.
13. 1. - Plebiscit u Saaru - preko 90% za povratak Nemačkoj (izvršeno 1. marta).
januar - U Višegradu otvoren prvi koncentracioni logor za antifašiste i komuniste u Jugoslaviji (zatvoren u martu).
15 - 17. 1. - Tokom Dugog marša, održava se sastanak politbiroa KP Kine u mestu Zunyi na kome Mao Ze Dong dolazi na čelo partije, poraz grupe 28 boljševika.
16. 1. - FBI u oružanom okršaju likvidirao bandu Barkerovih, uključujući Ma Barker.
16. 1. - Visina snega u Beogradu je 61 cm.^[1]
17. 1. - Lav Kamenjev i Grigorij Zinovjev osuđeni na 5 odn. 10 godina zatvora u vezi sa Kirovljevim ubistvom (biće im ponovo suđeno u avgustu 1936).
19. 1. - Firma Coopers Inc. prodaje u Čikagu prve muške slip gaćice.
21. 1. - Eksplozija metana u rudniku "Srpski Balkan" blizu Zaječara - 11 mrtvih.
22. 1. - Bugarski car Boris III iznudio ostavku premijera Kimona Georgijeva - postavljen gen. Penčo Zlatev (do aprila).
24. 1. - Američko Krueger Beer je prvo pivo u konzervi.
26. 1. - Prvi broj NIN-a (Nedeljne informativne novine) - zabranjen u septembru, obnovljen 1951.
30. 1. - Zakon o guvernerima Rajha (Reichsstatthaltergesetz) praktično ukida autonomiju nemačkih saveznih zemalja.

Februar/Veljača

1. 2. - Komunistički i drugi studenti se zabarikadirali na Pravnom fakultetu u Beogradu zbog interniranja nekih kolega u višegradski logor, sukob sa policijom, poginuo Mirko Srzentić.
1. 2. - Aja Sofija u Istanbulu otvorena kao muzej.
5. 2. - Pismo CK KPJ pokrajinskim komitetima za Hrvatsku i Dalmaciju o osnivanju KP Slovenije i KP Hrvatske (uz zadržavanje "demokratskog centralizma"); KP Hrvatske bi obuhvatao i organizacije dela BiH, uključujući Banju Luku.
6. 2. - Raspuštena jugoslovenska skupština, izbori zakazani za maj (lakši izborni zakon nego 1931).
8. 2. - U Turskoj održani generalni izbori, prvi sa ženskim pravom glasa.
10. 2. - Predstavnici kožarske struke traže da se "Bati" zabrani izrada kožne obuće, i da se zabrani proizvodnja gumenih opanaka "kao štetnih po zdravlje".^[2]
13. 2. - Bruno Hauptmann osuđen na smrt za otmicu i smrt Lindbergove bebe.
13. 2. - Jutarnja temperatura u Beloj Crkvi -33, u Novom Sadu -22.^[3]
15. 2. - U Nemačkoj objavljeno otkriće sulfonamidskog antibiotika prontosila.
19. 2. - "Sibinjske žrtve", incident u Sibinju kod Slavonskog Broda - ubijeno sedam seljaka, trojica žandarma teže povređena (oni tvrde da je na njih pucano iz gomile).
20. 2. - Jugoslavenski parobrod "Vila" potonuo u sudaru s talijanskim motornim brodom "Rodi" kod ušća Pjave, stradala četvorica mornara.^[4]
23. 2. - Prikazan The Band Concert, prvi crtani film sa Mickey Mouse-om u koloru.
26. 2. - Robert Watson-Watt u Engleskoj prvi put isprobao radar.
26. 2. - Protivno Versajskom ugovoru, osnovana Luftwaffe, nemačke vazduhoplovne snage.
27. 2. - 7. dodjela Oscara: najbolji film je It Happened One Night, ukupno pet nagrada.

Mart/Ožujak

1. 3. - Pokušaj puča u Grčkoj, Anastasios Papulas u korist Venizelosa; početak kraja Druge grčke republike (Venizelos osuđen na smrt 5. maja u odsustvu, kao i još trojica).
2. 3. - Abdicirao sijamski/tajlandski kralj Prajadhipok Rama VII, nasleđuje ga maloletni Ananda Mahidol Rama VIII (do 1946).
8. 3. - U Japanu umro verni pas Hachikō.
9. 3. - U crtanom filmu I Haven't Got a Hat prvi put se pojavljuje Gicko Prasić (Porky Pig).
16. 3. - Hitlerova Nemačka odbacuje vojne odredbe Versajskog sporazuma, uvodi se opšta vojna obaveza, počinje naoružavanje. Reichswehr postaje Wehrmacht ("Odbrambene snage").
16. 3. - Vojni rok u Francuskoj produžen sa jedne na dve godine.
19. 3. - Harlemski neredi nakon glasina da je crni dečak prebijen na smrt - troje mrtvih, velika materijalna šteta; ovo se smatra prvim modernim rasnim neredima i krajem optimizma Harlemske renesanse.
21. 3. - Iran od zapadnjačkih država traži da se u međunarodnoj upotrebi koristi endonim umesto uvreženog egzonima Persija.
22. 3. - Berlinska televizija Fernsehsender Paul Nipkow počinje redovan program (do 1944).
28. 3. - Premijera filma "Trijumf volje" u Berlinu.
29. 3. - U Beogradu osnovan Muzej kneza Pavla.

April/Travanj

8. 4. - U SAD osnovana Works Progress Administration, najveća i najambicioznija agencija New Deal-a, koja upošljava nezaposlene na javnim radovima (traje do 1943).
14. 4. - "Front iz Streze": sporazum premijera Francuske, V. Britanije i Italije u Strezi za nezavisnost Austrije i protiv nemačkih pokušaja promene Versajskog sporazuma.
14. 4. - Crna nedelja: Dust Bowl oluja pogađa istočni Novi Meksiko, Kolorado i zapadnu Oklahomu.
april? - U Jugoslaviji ukinute takse i porezi na automobile, kao i banovinske takse na motorna vozila.^[5]
15. 4. - U Washingtonu potpisan Roerichov pakt: zaštita kulturnih objekata ima prvenstvo u odnosu na vojne potrebe.

Kodachrome fotografija (foto 1940)

15. 4. - Predstavljen Kodachrome, kolor film sa suptraktivnim procesom - prvo 16 mm za pokretne slike a dogodine i 8 mm, kao i 35 mm za fotografije (proizvodi se do 2009).
17. 4. - Društvo naroda osudilo nemački postupak od 16. marta - bez efekta.
17. 4. - Sun Myung Moon tvrdi da je dobio otkrovenje od Isusa.
21. 4. - Novi bugarski premijer je Andrej Tošev (do novembra).
22. 4. - Prikazan film Bride of Frankenstein.
23. 4. - Aprilski ustav u Poljskoj: uveden predsednički sistem sa elementima autoritarizma.
24. 4. - "Prolećni bal punog Meseca": američki ambasador u Moskvi William Christian Bullitt, Jr. priredio raskošan prijem (Bulgakov ga je opisao u "Majstoru i Margariti").
25. 4. - Shark Arm case: ajkula u sidnejskom akvarijumu povratila ljudsku ruku sa tetovažom - ispostaviće se da je to trag ubistva.
26. 4. - Pokrenuta prva TV stanica u Francuskoj, Radio-PTT Vision (današnji TF1) - odašiljač je na Ajfelovoj kuli,^[6] mehanički sistem od 30 linija sa Nipkowljevim diskom.
27. 4. - 6. 11. - Univerzalna izložba u Briselu.
29. 4. - 15. 5. - Prva biciklistička trka Vuelta a España.
proleće - Vođstvo HSS osniva neke nelegalne samoodbrambene organizacije u zagrebačkoj oblasti, odgovarajući na "četničko i policijsko zlostavljanje"^[7].
proleće - leto? - Niz štrajkova u industrijskim preduzećima zbog smanjivanja nadnica.^[8]

Maj/Svibanj

Moskovski metro, stanica Krasnije vorota

2. 5. - Franko-sovjetski ugovor o uzajamnoj pomoći.
3. 5. - Kasni mraz u više mesta Jugoslavije.^[9]
5. 5. - Izbori u Jugoslaviji obavljeni uz falsifikate i nasilje s obe strane: poslanička mesta osvojile dve od četiri liste - Jugoslovenska nacionalna stranka (Bogoljub Jevtić) 60,6 % glasova i 303 mesta te Udružena opozicija (DS, ZS, JMO, SDK, nosilac liste Vlatko Maček) 37,3 % glasova i 67 mesta (izborni zakon daje veliku prednost vladinoj listi).
9. 5. - U Osijeku počelo suđenje za Našičku aferu, Svetozaru Grginu i još 104 optužena^[10] - velika firma Našička d.d. je utajila utvrđenih 230 miliona dinara poreza (moguće i mnogo više) i počinila i druge zloupotrebe; 1.400 osumnjičenih, 106 izvedeno pred sud^[11].
12. 5. - Umro maršal Józef Piłsudski, de fakto lider Poljske.
14. 5. - Na Bernskom procesu presuđeno da su "Protokoli sionskih mudraca" falsifikat.
15. 5. - Otvoren Moskovski metro.
16. 5. - Ugovor o uzajamnoj pomoći između Čehoslovačke i SSSR.
18. 5. - Nakon sudara iznad Moskve, pao ogromni avion Tupoljev ANT-20 "Maksim Gorki" - ukupno 45 mrtvih, što je bila najgora avionska nesreća do tada.
19. 5. - Poginuo T. E. Lawrence ("Lorens od Arabije").
22 - 28. 5. - Štrajk u Copperbeltu u Severnoj Rodeziji (Zambija), okončan nakon što je policija ubila šestoricu štrajkača.
27. 5. - Vrhovni sud SAD ocenio neustavnim Zakon o nacionalnom industrijskom oporavku (National Industrial Recovery Act) koji je davao ovlašćenja predsedniku da reguliše industriju.
27. 5. - Kanadska provincija Ontario preuzima starateljstvo nad petorkama Dionne.

SS Normandie

29. 5. - 3. 6. - Prvo putovanje luksuznog, najvećeg i najbržeg putničkog broda SS Normandie, stiže u Njujork za 4 dana, 3 sata i 14 minuta.
29. 5. - Prvi probni let Messerschmitt Bf 109.
30. 5. - Zajednička izjava srpske i hrvatske opozicije tvrdi da su izbori bili prevara i da se diktatura nastavlja, Skupština će biti bojkotovana.
30. 5. - Babe Ruth odigrao poslednju bejzbol utakmicu.
31. 5. - Baločistanski zemljotres razara Kvetu u današnjem Pakistanu, 30 do 60 hiljada mrtvih.
31. 5. - 20th Century Pictures, Inc. postaje 20th Century-Fox.

Jun/Juni/Lipanj

Ishod Rata za Čako

2. 6. - Rezolucija SDK traži novi izborni zakon i izbore.
3. 6. - Prvo zasedanje novoizabrane jugoslovenske Skupštine, opozicija bojkotuje.
6. 6. - Prikazan Hitchcockov film The 39 Steps.
7. 6. - Konzervativac Stanley Baldwin zamenjuje laburistu MacDonalda na čelu koalicione britanske Nacionalne vlade (do 1937).
7. 6. - Pierre Laval postaje francuski premijer po drugi put, sa vanrednim ovlašćenjima za rešavanje krize franka.
9. 6. - Tajni sporazum He — Umezu: Republika Kina (Kuomintang), zauzeta borbom protiv komunista, prepušta Japancima kontrolu severoistočne Kine.
10. 6. - Kraj Rata za Čako, Paragvaj pobedio Boliviju, kontroliše veći deo regiona, velike žrtve s obe strane.
10. 6. - U Akron (Ohio) osnovani Anonimni alkoholičari.
13. 6. - James J. Braddock, kasnije prozvan Cinderella Man, pobedio u Njujorku šampiona Maxa Baera.
13. 6. - Prikazan Becky Sharp, prvi dugometražni film u tehnici troslojnog Technicolora.
13. 6. - Velika eksplozija u fabrici municije u Reinsdorfu blizu Wittenberga, preko 100 mrtvih.
jun - Plenarna sednica CK KPJ u Splitu, Blagoje Parović za stvaranje Fronta narodne slobode, protiv fašizma.
18. 6. - Anglo-nemački pomorski sporazum: Kriegsmarine može imati 35% totalne tonaže Royal Navy, što je više od versajskog limita i izaziva nesuglasice između Britanije i Francuske.
20. 6. - Ostavka vlade Bogoljuba Jevtića.

Milan Stojadinović, premijer KJ 1935-39

24. 6. - Milan Stojadinović sastavio novu vladu.
24. 6. - Carlos Gardel, "otac tanga", poginuo u avionskoj nesreći.
26. 6. - U Nemačkoj uvedena Reichsarbeitsdienst, šestomesečna radna obaveza za omladinu.
28. 6. - U Kragujevcu izašao prvi broj "Svetlosti".

Jul/Juli/Srpanj

1. 7. - U Nemačkoj osnovan institut Ahnenerbe ("Nasleđe predaka") za istraživanje zamišljene prošlosti Arijevaca.
4. 7. - Deklaracija Stojadinovićeve vlade, pominju se široke narodne samouprave, novi zakoni o izborima i štampi, zborovima i dogovorima...
14. 7. - Velike manifestacije u Parizu, levičarske stranke se udružuju u Narodni front.
14. 7. - Zajednički slet bugarskih Junaka i jugoslovenskih Sokola u Sofiji.
jul - Počela proizvodnja u Ulcinjskoj solani.
16. 7. - U Oklahoma City-ju instaliran prvi parking metar.
20 - 22. 7. - Manifestacije povodom Mačekovog rođendana u Zagrebu su praćene sukobima i izgredima.^[12]
25. 7. - Potpisan Konkordat između Jugoslavije i Vatikana^[13] (ratifikacija se odlaže do 1937. i nije dovršena).
25. 7. - 20. 8. - Sedmi i poslednji kongres Kominterne - usvojena politika Narodnog fronta sa svim partijama i grupama protivnim fašizmu.
26. 7. - Grupa demonstranata u njujorškoj luci skinula nacističku zastavu sa broda Bremen i bacila je u reku Hadson.
28. 7. - Prvi let prototipa Boeing B-17 "Leteća tvrđava".
30. 7. - Britanska kuća Penguin Books izdala prvih deset knjiga - unose revoluciju u izdavaštvo sa ozbiljnim knjigama u jeftinom džepnom izdanju.

Avgust/August/Kolovoz

1. 8. - Na albanskoj granici kod Đakovice ubijeno šest odmetnika i dve devojke.^[14]
9. 8. - Krvavi sukobi između radnika i vojske u Toulonu.
12. 8. - Aizawin incident u Japanu: potpukovnik Aizawa ubio mačem generala Nagatu iz suparničke frakcije, indikator rastuće politizacije i polarizacije u japanskoj vojsci.
13. 8. - Preko 100 mrtvih nakon pucanja brane kod Ovade u Italiji.
14. 8. - Američki predsednik Ruzvelt potpisao Zakon o socijalnoj sigurnosti (Social Security Act).
14 - 15. 8. - Pobuna u Fieru, u Albaniji - brzo je ugušena, misli se da ju je finansirao Shefqet Vërlaci.
15. 8. - Avijatičar Wiley Post i glumac i humorista Will Rogers poginuli na Aljasci.
16. 8. - Na berlinskom sajmu radija predstavljen Magnetophon K1 firme AEG.
17. 8. - Zabranjene masonske lože u Nemačkoj.
18. 8. - Neredi nakon Sinjske alke, u sukobu žandarmerije i demonstranata ima ranjenih i jedan poginuo.
19. 8. - Prijavljena Jugoslovenska radikalna zajednica (JRZ - "jereza") - čine je Stojadinović i stari radikali, Spahovi muslimani i Korošcevi klerikalci.
19 - 20. 8. - Požar na radio izložbi u Berlinu, 3 mrtvih; sutradan nesreća na gradilištu tunela u Bulevaru Hermana Geringa, stradalo 19 radnika.
23. 8. - Staljin naredio da se dvoglavi orlovi na kulama moskovskog Kremlja zamene zvezdama.
29. 8. - Belgijska kraljica-supružnica Astrid poginula u saobraćajnoj nesreći u Švajcarskoj.
30. 8. - Prikazan film Anna Karenina sa Gretom Garbo.
31. 8. - Posljednja vožnja vlaka uskotračnom prugom Parenzana (Trst - Poreč).
31. 8. - Aleksej Stahanov navodno iskopao 102 tone uglja za 5h i 45min (norma je sedam tona) - u SSSR kreće Stahanovski pokret.
31. 8. - Predsednik Ruzvelt potpisao prvi Zakon o neutralnosti (ta politika SAD traje do 1941).

Septembar/Rujan

1. 9. - U Kraljevini Jugoslaviji uvedeno Ministarstvo pošta, telegrafa i telefona.^[15]
2. 9. - Premijer Stojadinović, koji je i predsednik Male Antante, u poseti Parizu.
2. 9 - Uragan na Dan rada 1935. - najjači uragan koji je pogodio SAD, najviše razaranja na Floridi, 488 mrtvih.
6. 9. - Kraljev rođendan: prvi put je to dan Petra II Karađorđevića.
8. 9. - U Lujzijani ubijen Huey Long, američki senator, radikalni populista.
8. 9. - Četvorica seljaka poginula u sukobu sa žandarmima u Taborskom.^[16], 15-og još dvojica u Kokincu kod Bjelovara i jedan civil i jedan žandarm u Oriovcu kod Slavonskog Broda.^[17], čemu su se izjašnjavali i banovi Savske i Primorske banovine.^[18]
9. 9. - U Dubrovniku otvoren kongres Međunarodne aeronautičke federacije.
13. 9. - Howard Hughes leteo brzinom 566 km/h avionom Hughes H-1 Racer.
10. - 16. 9. - Sedmi nacistički kongres u Nirnbergu, nazvan "Miting slobode" (Reichsparteitag der Freiheit), jer se Nemačka obaveznom vojnom službom oslobodila Versajskog ugovora; Leni Riefenstahl snimila film Tag der Freiheit: Unsere Wehrmacht.
15. 9. - U Nemačkoj doneseni Nirnberški zakoni protiv Jevreja: "Zakon za zaštitu nemačke krvi i nemačke časti" zabranjuje brak i polne odnose sa "arijevcima" a Zakon o građanstvu im ga uskraćuje.
15. 9. - Nacistička zastava ( ) postaje jedina nacionalna zastava Nemačke (od 1933. korišćena uz carsku crno-belo-crvenu).
17. 9. - Manuel L. Quezon izabran za prvog predsednika Komonvelta Filipini (mandat od novembra, do smrti 1944).
19. 9. - Skandal Straperlo (legalizovanje nameštenog ruleta) izaziva pad vlade Alejandra Lerrouxa u Španiji.
22/23. 9. - Krvava tuča meštana Grabovca i sezonskih radnika državnog dobra Belje - ubijena trojica radnika, 18 ranjenih (višegodišnje kazne potvrđene 18. marta 1937).
24. 9. - Pušten u saobraćaj put Pljevlja - Tara - Žabljak, sa privremenim mostom preko Tare (ranije završen put prema Nikšiću).
27. 9. - Eksplozija metana u rudniku Rtanj - 12 poginulih na mestu^[19], još najmanje šestorica kasnije podlegla.
30. 9. - Predsednik Ruzvelt posvetio Huverovu branu (dovršena sledeće godine).
30. 9. - Praizvedba Gershwinove opere Porgy and Bess.

Oktobar/Listopad

Drugi italijansko-abesinski rat

2. 10. - Odmah nakon ulaska iz Jugoslavije, u Bugarskoj uhapšen Damjan Velčev koji je pripremao državni udar, u zemlji proglašeno opsadno stanje.
2. 10. - Završeni vojni manevri kod Brčkog.
3. 10. - Nakon višemesečne napetosti i gomilanja snaga, počinje italijanska, De Bonova, invazija Etiopije, čime počinje Drugi italijansko-abesinski rat (završen maja 1936).
10. 10. - Puč u Grčkoj: ukinuta republika, za regenta se proglasio gen. Georgios Kondilis.
10. 10. - Tornado srušio drvenu radio-antenu u Langenbergu, Nemačka, visine 160 metara.
11. 10. - Društvo naroda izglasalo prve sankcije Italiji zbog rata u Abisiniji, stupaju na snagu 18. novembra, traju do sledećeg jula - neefektivno.
11. 10. - Zemljotres u Banjoj Luci, ima materijalne štete.
14. 10. - Liberali W. L. M. Kinga pobeđuju na izborima u Kanadi, on po treći put postaje premijer, do 1948.
16. 10. - Cementni incident: u palestinskoj luci Jafa otkrivena tajna pošiljka oružja za jevrejsku Haganu, Arapi će zbog toga organizovati generalni štrajk 26.10., praćen nasiljem.
16. 10. - Nakon Pandeli Evangjelija, novi albanski premijer je Mehdi Frashëri (do nov. 1936).
16. 10. - Vežba vazdušnog napada na Beograd, sa probom veštačke magle.^[20]
20. 10. - Alijansa ženskih pokreta Kraljevine Jugoslavije organizuje zborove u više gradova, zahteva jednako pravo glasa za građane oba pola.^[21]
22. 10. - U Kini okončan Dugi marš komunističkih snaga, okupili su se u provinciji Shaanxi, nedaleko od Yan'ana.
25. 10. - Clement Attlee postaje lider Laburističke partije (do 1955., premijer 1945-51).
25. 10. - Od uragana Jérémie stradalo najmanje 2.000 ljudi na Haitiju.
25. 10. - Sudar vozova u Aračićevu (Novo Lanište) kod Jagodine, 4 mrtvih.
27. 10. - Puštena u saobraćaj pruga Pazarić - Tarčin, čime je eliminisana zupčanica na pruzi Sarajevo - Dubrovnik.^[22]

Novembar/Studeni

5. 11. - U SAD počinje prodaja igre "Monopol".
6. 11. - Prvi let aviona Hawker Hurricane.
8. 11. - Prikazan film Mutiny on the Bounty.
9. 11. - Osnovan Hrvatski savez hokeja na ledu.

Pančevački most

10. 11. - Pušten u saobraćaj prvi Pančevački most u Beogradu ("Most Nj. V. Kralja Petra II") - prvenstveno je železnički most, otvorena je i pruga prema Pančevu (most srušen 1941).
11. 11. - Na referendumu u Grčkoj, verovatno nameštenom, podržana obnova monarhije (kralj Đorđe II).
11. 11. - Američki balon Explorer II dostiže rekordnih 22.066 m iznad Južne Dakote, snimljena fotografija pokazuje podelu između tropo- i stratosfere i zakrivljenost Zemlje.
14. 11. - U SAD osnovana federacija sindikata, Kongres industrijskih organizacija (CIO).
14. 11. - Izbori u Velikoj Britaniji, koaliciona vlada zadržava većinu.
15. 11. - Prikazan film A Night at the Opera sa braćom Marx.
novembar - Uhapšen sekretar Zemaljskog biroa KPJ Đorđe Mitrović, što dovodi do velike provale i hapšenja čak 1.000 komunista u zemlji^[23].
18. 11. - U Aix-en-Provenceu počelo suđenje organizatorima Marsejskog atentata: Veličko Kerin (umro), Zvonimir Pospišil, Ivan Rajić, Mijo Kralj, i u odsustvu Eugen Kvaternik, Ante Pavelić i Ivan Perčević.
18. 11. - U Osijeku pročitane presude u procesu za Našičku aferu (osuđenima će na ponovljenom procesu sledeće godine biti ublažene ili ukinute kazne)^[11].

China Clipper

20. 11. - U oružanom okršaju ubijen Izz ad-Din al-Qassam, propovednik, vođa Crne ruke, borac protiv Britanaca i cionizma u Palestini.
21. 11. - Proglašeni prvi maršali Sovjetskog Saveza: Vorošilov, Tuhačevski, Buđoni, Jegorov i Bljuher (trojica stradala u čistkama 1937-39).
22. 11. - Iz Kalifornije poleće "leteći brod" China Clipper, na prvi komercijalni let preko Pacifika - za sedam dana stiže sa poštom na Filipine.
23. 11. - Novi bugarski premijer je Georgi Kjoseivanov (do 1940).
23. 11. - Proba električnog voza na liniji Beograd - Kraljevo.^[24]
23 - 27. 11. - Intentona Comunista, Brazilska pobuna: levičarski mlađi oficiri dižu pobune u Natalu, Recifeu i Rio de Janeiru - brzo su ugušene a Getúlio Vargas dobija još vlasti.
24. 11. - Proslava stogodišnjice hrvatske himne, u Dol Zelenjaku otkriven spomenik.^[25]

Decembar/Prosinac

1. 12. - U Beogradu počela s radom Gradska bolnica, zadužbina Nikole Spasića, današnji KBC "Zvezdara".
4. 12. - Nesreća na gradilištu mosta preko Mrežnice kod Generalskog Stola, poginulo sedam radnika.^[26]
11. 12. - Vardar plavi Skoplje i druge gradove, Skoplje opet 22/23.
12. 12. - Heinrich Himmler osnovao program Lebensborn ("Izvor života"), nacistički program reprodukcije.
12. 12. - Pod narodnim pritiskom, egipatski kralj Fuad I vraća ustav iz 1923.
13. 12. - Objavljen britansko-francuski Hoare—Lavalov pakt kojim bi Etiopija bila podeljena i stavljena pod italijansku dominaciju - oštra reakcija javnosti će prinuditi britanskog sekretara za ino. poslove Samuela Hoarea na ostavku, zameniće ga Anthony Eden (prvi od tri njegova mandata).
14. 12. - Čehoslovački predsednik Tomáš Garrigue Masaryk dao ostavku zbog starosti, naslediće ga Edvard Beneš (1935-38. i 1945-48).
17. 12. - Prvi let prototipa aviona Douglas DC-3 u SAD.
17. 12. - Venecuelanski general i predsednik Juan Vicente Gómez umro posle 27 godina formalne i neformalne vlasti; nasleđuje ga ministar vojni gen. Eleazar López Contreras (do 1941).
20. 12. - Michael Perrin i tim ustanovili način sinteze polietilena.
23. 12. - Italijani upotrebili iperit u Etiopiji.
28. 12. - Pismo Pavela Postiševa u "Pravdi" dovodi do obnove tradicije novogodišnje jelke u SSSR.

Tokom godine

Maček osniva Hrvatsku građansku i seljačku zaštitu (službeno od 1936).
Nerodna godina?
Prema "Nojes Viner Žurnalu", od 15 pregledanih zemalja, cene poljoprivrednih proizvoda u Jugoslaviji su najniže ili među najnižima, osim šećera.^[27]

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1935.

Januar/Siječanj – Februar/Veljača

1. 1. - Ivo Eterović, fotograf († 2011)
4. 1. - Floyd Patterson, bokser († 2006)
8. 1. - Elvis Presley, američki pjevač († 1977.)
11. 1. - Joško Vidošević, hrvatski nogometaš († 1990.)
15. 1. - Artemije Radosavljević, episkop SPC († 2020)
18. 1. - Vojislav P. Nikčević, cg. filolog, osnivač Dukljanske akademije nauka i umjetnosti († 2007)
27. 1. - Lavrentije Trifunović, episkop SPC († 2022)
31. 1. - Kenzaburo Oe, japanski pisac, dobitnik Nobelove nagrade za književnost († 2023)
10. 2. - Miroslav Blažević, hrvatski nogometni trener († 2023)
11. 2. - Dragan Rumenčić, arhitekta i karikaturista
11. 2. - Gene Vincent, rock muzičar († 1971)
16. 2. - Sonny Bono, muzičar, političar († 1998)
17. 2. - Alenka Rančić, srpska glumica († 2005)
17. 2. - Hrvoje Šarinić, premijer Hrvatske († 2017)
18. 2. - Boško Petrović, hrvatski vibrafonist, skladatelj, vođa sastava, producent, promotor, diskograf i jazz edukator († 2011.)
22. 2. - Danilo Kiš, književnik, dopisni član SANU († 1989)
23. 2. - Nikola Kusovac, istoričar umetnosti, kustos Narodnog muzeja u Beogradu

Mart/Ožujak – April/Travanj

3. 3. - Ljiljana Marković, spiker RTB
3. 3. - Želju Želev, predsednik Bugarske († 2015)
9. 3. - Marko Babac, reditelj, scenarista († 2014)
15. 3. - Judd Hirsch, glumac
17. 3. - Vladica Popović, fudbaler, trener († 2020)
22. 3. - M. Emmet Walsh, glumac († 2024)
25. 3. - Kamenko Katić, novinar i urednik TV Beograd († 2018)
26. 3. - Mahmoud Abbas, predsednik Palestine
31. 3. - Herb Alpert, trubač
1. 4. - Vojislav Rakonjac Kokan, filmski režiser († 1969)
14. 4. - Erich von Däniken, misteriolog
19. 4. - Dudley Moore, britanski glumac († 2002.)
21. 4. - Charles Grodin, glumac, komičar, autor († 2021)
25. 4. - Lola Novaković, srpska pevačica († 2016)
27. 4. - Theo Angelopoulos, filmski režiser († 2012)

Maj/Svibanj – Jun/Lipanj

16. 5. - Vuk Krnjević, književnik, scenarista, prevodilac († 2018)
20. 5. - José Mujica, urbani gerilac, predsednik Urugvaja
29. 5. - Boro Drašković, reditelj i scenarista
1. 6. - Vladislav Lalicki, srpski scenograf i kostimograf († 2008)
1. 6. - William Walker, američki diplomata
14. 6. - Dragiša Vitošević, književnik i kritičar († 1987)
21. 6. - Françoise Sagan, francuska književnica († 2004)
25. 6. - Predrag Golubović, filmski režiser († 1994)

Jul/Srpanj – Avgust/Kolovoz

1. 7. - Oliver Mlakar, hrvatski TV-voditelj
6. 7. - Dalaj Lama XIV (Tenzin Gjatso)
9. 7. - Wim Duisenberg, prvi predsednik Evropske centralne banke († 2005)
13. 7. - Kurt Westergaard, danski karikaturist († 2021)
17. 7. - Donald Sutherland, glumac († 2024)
18. 7. - Sabahudin Kurt, bh. pjevač († 2018)
25. 7. - Adnan Khashoggi, trgovac oružjem († 2017)
26. 7. - Marko Marković, sportski novinar († 2011)
27. 7. - Rajko Maksimović, kompozitor († 2024)
8. 8. - Branislav Jovin, arhitekta, urbanista († 2018)
9. 8. - Zoran Rankić, glumac († 2019)
11. 8. - Vladimir Veličković, slikar, akademik SANU († 2019)
12. 8. - John Cazale, glumac († 1978)
17. 8. - Vladimir Popović, glumac († 1981)
18. 8. - Ranko Radović, arhitekta, profesor († 2005)
20. 8. - Ron Paul, američki političar
22. 8. - E. Annie Proulx, američka književnica
29. 8. - William Friedkin, filmski režiser († 2023)

Septembar/Rujan – Oktobar/Listopad

1. 9. - Seiji Ozawa, dirigent († 2024)
9. 9. - Chaim Topol, glumac († 2023)
11. 9. - German Titov, kosmonaut († 2000)
14. 9. - Žarko Domljan, predsjednik Hrvatskog sabora († 2020)
19. 9. - Živan Berisavljević, društveno-politički radnik, kulturni delatnik († 2024)
29. 9. - Jerry Lee Lewis, rock muzičar († 2022)
30. 9. - Johnny Mathis, pevač
1. 10. - Julie Andrews, britanska glumica
4. 10. - Nikola Kolja Milunović, vajar i slikar
4. 10. - Dragutin Furunović, književnik, enciklopedista, akademik († 2009)
6. 10. - Petar Pajić, književnik i novinar Radio Beograda
12. 10. - Luciano Pavarotti, talijanski operni pjevač, tenor († 2007.)
18. 10. - Nadežda Vitorović, slikarka († 1999)
18. 10. - Peter Boyle, glumac († 2006)
20. 10. - Jerry Orbach, glumac († 2004)
30. 10. - Milutin Dedić, slikar, istoričar umetnosti, putopisac († 2021)

Novembar/Studeni – Decembar/Prosinac

5. 11. - Milan Sijerković, meteorolog († 2018)
6. 11. - Toma Bebić, glazbenik, kantautor († 1990)
8. 11. - Alain Delon, francuski glumac († 2024)
8. 11. - Dimitrije Bjelica, novinar, šahovski majstor
14. 11. - Husein I., kralj Jordana († 1999)
25. 11. - Mirko Sabolović, hrvatski romanopisac, književnik i scenarist († 2005.)
30. 11. - Emir Balić, skakač sa Starog mosta
1. 12. - Ivica Šerfezi, hrvatski kantautor i pjevač zabavne glazbe († 2004.)
1. 12. - Woody Allen, američki glumac i redatelj
2. 12. - Ljubomir Simović, književnik, srpski akademik
3. 12. - Žarko Komanin (Jovanović), književnik i kritičar, dramaturg († 2010)
3. 12. - Draško Ređep, književnik, kritičar († 2019)
8. 12. - Slobodan Boda Marković, književnik, reditelj, ur. Dramskog programa Radio Bg. († 2006)
14. 12. - Lee Remick, glumica († 1991)
21. 12. - John G. Avildsen, režiser i producent († 2017)
21. 12. - Phil Donahue, TV voditelj († 2024)
22. 12. - Semka Sokolović-Bertok, glumica († 2008)
22. 12. - Alfi Kabiljo, glazbenik, skladatelj, aranžer
26. 12. - Gnassingbé Eyadéma, predsednik Togoa († 2005)
30. 12. - Omar Bongo, predsednik Gabona († 2009)
31. 12. - Salman, kralj Saudijske Arabije

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1935.

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

13. 1. - Jovan Lalošević, advokat, političar (* 1870)
16. 1. - Ma Barker, vođa bande (* 1873)
19. 1. - Lloyd Hamilton, glumac (* 1891)
21. 1. - Stevan Švabić, pukovnik (* 1865)
25. 1. - Valerijan Kujbišev, sovjetski političar (* 1888)
1. 2. - Mirko Srzentić, levičarski student (* 1912)
9. 2. - Ksaver Šandor Gjalski, hrvatski književnik (* 1854.)
12. 2. - Auguste Escoffier, majstor kulinarstva (* 1846)
13. 2. - Herbert Giles, britanski diplomata, sinolog (* 1845)
26. 2. - Liborius von Frank, austrougarski general (* 1848)
12. 3. - Mihajlo Pupin, fizičar i elektrotehničar (* 1858)
20. 3. - Vladimir G. Petković, srpski geolog i akademik (* 1873)
23. 3. - Aleksandër Moisiu, pozorišni glumac (* 1879)
27. 3. - Rudolf Lubynski, arhitekt (* 1873)

April/Travanj – Jun/Lipanj

14. 4. - Emmy Noether, matematičarka (* 1882)
16. 4. - Panait Istrati, rumunski književnik (* 1884)
22. 4. - Manon Gropius, kćerka Alme Mahler (* 1916)
24. 4. - Anastasios Papulas, grčki general (* 1857)
2. 5. - Jovan Stanojković-Dovezenski, četnički vojvoda (* 1873)
4. 5. - Junior Durkin, glumac (* 1915)
4. 5. - Sultana Cijukova-Savić, operska pevačica (* 1871)
12. 5. - Józef Piłsudski, maršal Poljske i diktator (* 1867)
15. 5. - Kazimir Maljevič, slikar (* 1878)
19. 5. - T. E. Lawrence, britanski vojnik (* 1888)
18. 6. - Qu Qiubai, bivši lider KP Kine (* 1899)
24. 6. - Carlos Gardel, kantautor tanga, glumac (* 1890)

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

3. 7. - André Citroën, industrijalac automobila (* 1878)
6. 7. - Josip Bach, hrvatski glumac i redatelj (* 1874.)
7. 7. - Sima Lozanić, srpski hemičar, akademik (* 1847)
12. 7. - Alfred Dreyfus, francuski oficir, centar afere (* 1859)
17. 7. - George William Russell (Æ), irski umetnik i političar (* 1867)
19. 7. - Lujo Adamović, botaničar (* 1864)
12. 8. - Friedrich Schottky, matematičar (* 1851)
12. 8. - Léonce Perret, glumac, režiser (* 1880)
15. 8. - Wiley Post, avijatičar (* 1898)
15. 8. - Will Rogers, glumac, humorista (* 1879)
22. 8. - Rašid Rida, salafistički mislilac (* 1865)
25. 8. - Mack Swain, glumac (* 1876)
29. 8. - Astrid, kraljica-supružnica Belgijanaca (* 1905)
30. 8. - Henri Barbusse, književnik, član KPF (* 1873)
10. 9. - Huey Long, američki političar (* 1893)
18. 9. - Vojislav Marinković, ekonomista, bivši premijer KJ (* 1876)
19. 9. - Konstantin Ciolkovski, pionir astronautike (* 1857)
28. 9. - William Kennedy Dickson, pionir filmske kamere (* 1860)

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

20. 10. - Miloš Vasić, general (* 1859)
24. 10. - Dutch Schultz, gangster (* 1901)
8. 11. - Georgije Letić, episkop banatski (* 1872)
8. 11. - Mileta Jakšić, pesnik (* 1863)
12. 11. - Đorđe Đorđević, general (* 1863)
15. 11. - Anastasija Stana Nikolajevna, kćerka kralja Nikole (* 1868)
20. 11. - John Jellicoe, britanski admiral (* 1859)
20. 11. - Selena Dukić, književnica (* 1909)^[28]
21. 11. - Sima Trojanović, antropolog (* 1862)
25. 11. - Jasu V, bivši car Etiopije (* 1895)
30. 11. - Fernando Pessoa, portugalski književnik (* 1888)
2. 12. - James Henry Breasted, arheolog, egiptolog (* 1865)
13. 12. - Victor Grignard, hemičar, nobelovac (* 1871)
16. 12. - Thelma Todd, glumica (* 1905)
17. 12. - Juan Vicente Gómez, general, diktator Venecuele (* 1857)
21. 12. - Kurt Tucholsky, novinar, satiričar (* 1890)
24. 12. - Alban Berg, austrijski skladatelj (* 1885.)
29. 12. - Fotije II, vaseljenski patrijarh (* 1874)

Kroz godinu

Marko Radulović, bivši premijer Crne Gore (* 1866)
Šerif Arnautović, publicista, političar (* 1847)

Nobelova nagrada za 1935. godinu

Fizika: James Chadwick (otkriće neutrona)
Kemija: Frédéric Joliot i Irène Joliot-Curie (sinteza novih radioaktivnih elemenata)
Fiziologija i medicina: Hans Spemann (otkriće organizatorskog efekta u razvoju embriona)
Književnost: nije dodijeljena
Mir: Carl von Ossietzky (njemački novinar zatvoren od nacista)

Spoljne veze

Chronology 1935, University of Indiana
Foreign News: Pioneers Arhivirano 2007-12-29 na Wayback Machine-u, Time magazin od 21. 1. 1935. (turizam)
The Press: Native's Return Arhivirano 2011-12-22 na Wayback Machine-u, Time magazin od 28. 1. 1935. (urbana legenda)
FRANCE: Madding Peepers Arhivirano 2011-12-22 na Wayback Machine-u, Time magazin od 11. 2. 1935. (Mijo Kralj)
YUGOSLAVIA: Orient Express Arhivirano 2011-12-22 na Wayback Machine-u, Time magazin od 1. 4. 1935. (opskurni film blati Jugoslaviju).
Foreign News: Orient Express^{[mrtav link]}, Time magazin od 29. 4. 1935. (pominje se pljačka poštanskih kola Orijent Ekspresa kod Zagreba)
YUGOSLAVIA: Appropriate Justice Arhivirano 2011-12-22 na Wayback Machine-u, Time magazin od 6. maja 1935. (kažnjavanje automobilista u Zagrebu ispuhivanjem guma).
YUGOSLAVIA: Toys; Tactics; Tide Arhivirano 2010-07-01 na Wayback Machine-u, Time magazin od 15. jula 1935. (uopšteno)

1935 na Wikimedijinoj ostavi

↑ "Politika", 17. jan. 1935
↑ "Politika", 11. feb. 1935
↑ "Politika", 14. feb. 1935
↑ "Politika", 22. feb. 1935
↑ "Politika", 14. april 1935
↑ "Politika", 8. dec. 1935
↑ Sabrina P. Ramet (2006). The Three Yugoslavias: State-building and Legitimation, 1918-2005. Indiana University Press. str. 101. ISBN 0-253-34656-8.
↑ "Politika", 5. avg. 1935
↑ "Politika", 4. maj 1935
↑ "Politika", 10. maj 1935, str. 3-6
↑ ^11,0 ^11,1 Našička afera kao primer činovničke korupcije u Kraljevini Jugoslaviji. princip.info. 29.04.2014. (pristup. 23.1.2016.)
↑ "Politika", 23. jul 1935
↑ "Politika", 28. jul 1935 (fotografija s potpisivanja)
↑ "Politika", 6. avg. 1935
↑ "Politika", 27. avg. 1935, str. 5
↑ "Politika", 10. sept. 1935
↑ "Politika", 18. sept. 1935
↑ "Politika", 22. sept. 1935
↑ Politika, 28. sept. 1936, str. 7
↑ "Politika", 17. okt. 1935, str. 7 i 8
↑ "Politika", 21. okt. 1935
↑ "Vreme", 28. okt. 1935
↑ Petar Požar, Jugosloveni žrtve staljinskih čistki (str. 192-206), Beograd, 1989.
↑ "Politika", 24. nov. 1935, str. 12
↑ "Politika", 24. nov. 1935, str. 6
↑ "Politika", 6. dec. 1935
↑ "Politika", 17. maj 1935
↑ "Politika", 20. nov. 1938

Izvor: https://sh.wikipedia.org/w/index.php?title=1935&oldid=42197821