Wielka Papirusowa Turnia
 Od prawej: Czarny Szczyt, Wielka, Pośrednia i Mała Papirusowa Turnia (podpisane) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Pasmo | |
| Pierwsze wejście |
16 lipca 1907 |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°12′18,0″N 20°12′01,1″E/49,205000 20,200306
| |
Wielka Papirusowa Turnia (słow. Veľká čierna veža[1], niem. Papirustalturm I, węg. Papirusztorony I, Nagy Papirusztorony[2]) – turnia znajdująca się w grani głównej Tatr Wysokich w ich słowackiej części. Wielka Papirusowa Turnia stanowi północno-wschodnią z trzech Papirusowych Turni leżących w grani głównej. Od Czarnego Szczytu na północnym wschodzie oddzielona jest Papirusową Przełączką, a od Pośredniej Papirusowej Turni na południowym zachodzie oddziela ją siodło Pośredniej Papirusowej Przełączki. Jej wysokość jest w przybliżeniu równa wysokości wyższego wierzchołka Pośredniej Papirusowej Turni, wyższa jest natomiast jej południowa ściana[2].
Od strony południowo-zachodniej pod turnią znajduje się Barania Kotlina – górne piętro Doliny Dzikiej[3]. Południowa ściana Wielkiej Papirusowej Turni ma ok. 230 m wysokości. Ściana ta jest wąska i położona pomiędzy długą depresją z lewej, opadającą z Pośredniej Papirusowej Przełączki, a Papirusowym Kominem z prawej, zbiegającym z Papirusowej Przełączki. Jej dolne partie są przecięte Pośrednią Papirusową Drabiną – fragmentem długiego zachodu, jakim jest Papirusowa Drabina. Powyżej Papirusowej Drabiny w ścianie wyróżnia się trzy filary:
- prawy – wybitny, wąski, zakończony sporo poniżej wierzchołka,
- środkowy – wybitny, szeroki, sięgający po sam wierzchołek,
- lewy – niezbyt wybitny, zanikający w środkowej części depresji pod Pośrednią Papirusową Przełączką.
Pomiędzy prawym a środkowym filarem południowej ściany znajduje się głęboki Zadni Papirusowy Komin. Jego przedłużeniem poniżej Pośredniej Papirusowej Drabiny jest Pośredni Papirusowy Żlebek. Z kolei dalszym ciągiem Papirusowego Komina poniżej Papirusowej Drabiny jest Skrajny Papirusowy Żlebek[2].
Do Czarnego Bańdziocha[3] w górnych partiach Dolinie Czarnej Jaworowej zbiega w tym rejonie Szymkowy Żleb, ponad którym wyrasta blok szczytowy Wielkiej Papirusowej Turni[2].
Na wierzchołek Wielkiej Papirusowej Turni nie wiodą żadne znakowane szlaki turystyczne, jest dostępna jedynie dla taterników. Najdogodniejsza droga prowadzi na szczyt prowadzi z Pośredniej Papirusowej Przełączki. Drogi od strony Doliny Dzikiej są częściowo przynajmniej nadzwyczaj trudne (V− w skali UIAA)[2].
Wielką Papirusową Turnię zwano niegdyś Północno-Wschodnią Papirusową Turnią (SV čierna veža[1])[2].
Pierwsze wejścia turystyczne:
- Alfred Martin i przewodnik Johann Franz (senior), 16 lipca 1907 r. – letnie,
- Josef Bethlenfalvy i A. Roth, 7 kwietnia 1934 r. – zimowe[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-09-07].
- ↑ a b c d e f g Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część XXIII. Przełęcz Stolarczyka – Modra Ławka. Warszawa: Sport i Turystyka, 1983, s. 106, 112–115. ISBN 83-217-2472-8.
- ↑ a b Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 124. ISBN 83-909352-2-8.