Tsung-Dao Lee

Tsung-Dao Lee
	; Tsung-Dao Lee (1957)
Państwo działania	Stany Zjednoczone
Data i miejsce urodzenia	24 listopada 1926 ; Szanghaj
Data i miejsce śmierci	4 sierpnia 2024 ; San Francisco
	Specjalność: fizyka
Alma Mater	Uniwersytet Zhejiang; University of Chicago
Uczelnia	Uniwersytet Kalifornijski w Berkeley; Institute for Advanced Study; Uniwersytet Columbia
	Nagrody
	Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tsung-Dao Lee (chiń. 李政道; pinyin Lǐ Zhèngdào; ur. 24 listopada 1926 w Szanghaju^[1], zm. 4 sierpnia 2024 w San Francisco^[2]) – amerykański fizyk pochodzenia chińskiego, noblista.

Życiorys

Urodził się w Szanghaju, tam też uczęszczał do szkoły. W latach 1943–1944 studiował na Uniwersytecie Zhejiang w Hangzhou, a następnie podjął studia na Narodowym Uniwersytecie Południowozachodnim w Kunming. W 1946 roku uzyskał stypendium rządowe pozwalające mu kontynuować edukację w Stanach Zjednoczonych. Podjął studia na University of Chicago, gdzie został doktorantem Enrica Fermiego. Stopień doktora uzyskał w 1950 roku – tematem jego rozprawy była Zawartość wodoru w białych karłach (Hydrogen Content of White Dwarf Stars)^[3].

W latach 1950–1953 pracował m.in. w Obserwatorium Yerkes, na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley oraz w Institute for Advanced Study. W 1953 roku został zatrudniony na stanowisku assistant professor na Columbia University^[4].

W 1955 roku uzyskał tytuł Associate Professor, w roku 1956 został najmłodszym profesorem w historii Uniwersytetu Columbia (miał wówczas 29 lat)^[4].

W 1957 roku (w wieku 31 lat) został laureatem nagrody Nobla w dziedzinie fizyki wraz z Chen Ning Yangiem za teorię zakładającą, że oddziaływania słabe pomiędzy cząstkami elementarnymi nie zachowują symetrii parzystości. Teoria ta została potwierdzona eksperymentalnie przez Chien-Shiung Wu^[4]. Chen Ning Yang i Tsung-Dao Lee byli pierwszymi chińskimi laureatami nagrody Nobla.

W 1960 został profesorem fizyki w Institute for Advanced Study, a trzy lata później powrócił na Uniwersytet Columbia. W 2012 roku przeszedł na emeryturę^[4].

Życie prywatne

W 1950 roku ożenił się z Jeannette Hui-Chun Chin. Mieli dwóch synów: Jamesa i Stephena^[3].

Przypisy

↑ Lee Tsung Dao, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-30] .
↑ CGTN, Nobel laureate Tsung-Dao Lee passes away, aged 98, media reports [online], news.cgtn.com [dostęp 2024-08-05] (ang.).
↑ ^a ^b Tsung-Dao Lee Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2021-06-03]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Tsung-Dao Lee, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-03] (ang.).

[epwn-1] Lee Tsung Dao, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-30] .

[2] CGTN, Nobel laureate Tsung-Dao Lee passes away, aged 98, media reports [online], news.cgtn.com [dostęp 2024-08-05] (ang.).

[nobelprize-3] Tsung-Dao Lee Biographical. [w:] nobelprize.org [on-line]. [dostęp 2021-06-03]. (ang.).

[Britannica-4] Tsung-Dao Lee, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-03] (ang.).

[1]