Tadeusz Kern-Jędrychowski

Tadeusz Kern-Jędrychowski
Szrapnel
	; Tadeusz Kern-Jędrychowski w latach 60.
	porucznik artylerii
Data i miejsce urodzenia	14 marca 1917 ; Stolin
Data i miejsce śmierci	15 marca 1995 ; Warszawa
	Przebieg służby
Lata służby	1939–1945
Siły zbrojne	Wojsko Polskie; Armia Krajowa
Jednostki	Armia „Pomorze”; Oddział II Obwód Żoliborz AK; Zgrupowanie Żmija
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
	Odznaczenia
	;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Kern-Jędrychowski, ps. Szrapnel (ur. 14 marca 1917 w Stolinie^[1], zm. 15 marca 1995 w Warszawie^[2]) – polski inżynier, oficer Armii Krajowej, żołnierz Zgrupowania „Żmija”, uczestnik powstania warszawskiego.

Życiorys

Syn Aleksandra^[1] i Heleny Kern, nauczycielki. Miał ojczyma, który został wywieziony do Starobielska^[3]. Uczył się w Częstochowie, gdzie zdał maturę. Przed II wojną światową ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu (1937–1938)^[1] i Szkołę Podchorążych Artylerii w Toruniu (1938–1939)^[4].

W kampanii wrześniowej jako porucznik artylerii walczył w składzie Armii „Pomorze”^[4]. 1 października 1939 został wzięty do niewoli niemieckiej, z której po 8 dniach uciekł. Od 15 października 1939 do 1 lutego 1941 przebywał w Częstochowie^[1], później w Warszawie, gdzie pracował w firmie produkującej płyty wiórowo-cementowe^[3]. Działał w konspiracji. Był szefem Oddziału II Obwodu AK Żoliborz, oraz instruktorem Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty „Agrikola”. W nocy z 19 na 20 kwietnia 1943 był jednym z dowódców akcji oddziału „Osjan” i oddziałów żoliborskich zdobycia magazynów zakładów produkcji konserw „Bacutil” na ulicy Otwockiej na Pradze^[5]. 28 kwietnia 1943 dowodził akcją dywersyjną na rzecz wsparcia powstania w getcie warszawskim. Na rozkaz dowódcy obwodu ppłk. Mieczysława Niedzielskiego „Żywiciel”, brał udział w ataku na posterunek SS na rogu ul. Konwiktorskiej i Zakroczymskiej. W czasie akcji zabito trzech esesmanów^[6]. Dowodził również akcją 21 maja 1943 likwidacji Szymona Wiktorowicza, konfidenta Gestapo w organizacji „Miecz i Pług”, który zadenuncjował m.in. Janusza Kusocińskiego. Akcja miała miejsce przy ul. Elektoralnej. Wzięło w niej udział 6 podchorążych^[7]. W trakcie powstania warszawskiego, 1 sierpnia przeszedł z meldunkiem dowódcy obwodu do Śródmieścia, w połowie sierpnia przybył kanałami na Żoliborz, gdzie 20 sierpnia został mianowany Szefem Wydziału Bezpieczeństwa Sztabu Obwodu^[8]. „Szrapnel” dowodził wówczas kontrwywiadem i żandarmerią polową. 17 września objął dowodzenie kompanią „Szrapnel” złożoną z resztek Zgrupowania „Żmija”. Po powstaniu przebywał w niewoli w Stalagu XI A Altengrabow, Kommando - I batalion (numer jeniecki 46518)^[9].

W czasie II wojny światowej ożenił się z Hanną z Krajewskich (ur. 1920), z którą miał syna Jacka (ur. 1942)^[3].

Po wojnie ukończył Szkołę Inżynierską w Szczecinie i Politechnikę Gdańską^[4].

W 1945 podjął pracę w warszawskim oddziale PKS, dochodząc do stanowiska dyrektora^[10]. Pełnił także funkcję wiceprzewodniczącego zarządu ZBoWiD^[10].

Książki

Ekonomika i organizacja transportu samochodowego^[10]
Poradnik ekonomisty transportu samochodowego^[10]

Ordery i odznaczenia

Krzyż Walecznych^[1] (dwukrotnie)
Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami^[1]
Krzyż Partyzancki
Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” (1981)^[11]
Warszawski Krzyż Powstańczy^[12]
Srebrny Krzyż Zasługi (27 kwietnia 1956)^[13]
Medal za Warszawę 1939–1945
Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata (1985)^[14]

Źródło:^[10].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Miejsce urodzenia: Częstochowa - Arkusz ewidencji personalnej [dostęp 2024-09-03].
↑ Tadeusz Kern-Jędrychowski. Powstańcze Biogramy. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego - Osoby - K - Kern-Jędrychowski Tadeusz [online], getto.pl [dostęp 2024-09-03] .
↑ ^a ^b ^c Janusz Marszalec: Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w powstaniu warszawskim. Warszawa: Oficyna Rytm, 1999, s. 143.
↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: PIW, 1983, s. 317.
↑ Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: PIW, 1983, s. 284.
↑ Tadeusz Kern-Jędrychowski. Strzały na Elektoralnej. „Stolica : warszawski tygodnik ilustrowany”. 10, s. 6, marzec 1979. [dostęp 2011-11-29].
↑ Janusz Marszalec: Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w powstaniu warszawskim. Warszawa: Oficyna Rytm, 1999, s. 130.
↑ J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa: 1997, s. 621.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Warszawski Kalendarz Ilustrowany 1966. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika „Stolica”, 1965, s. 76.
↑ 150 żołnierzy Września otrzymało medale „Za udział w wojnie obronnej 1939” [w:] Trybuna Robotnicza, nr 175, 2 września 1981, s. 2.
↑ Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 21 (1794), s. 15, 8 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-03].
↑ M.P. z 1956 r. nr 77, poz. 926 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie transportu drogowego i lotniczego”.
↑ Lista odznaczonych medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. [dostęp 2020-06-05]. (pol.).

Bibliografia

Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: PIW, 1983.
Jacek Miłobędzki, Andrzej Myślicki, Zgrupowanie „Żmija" w Powstaniu Warszawskim, „Wojskowy Przegląd Historyczny” Nr, 3/1987.

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Miejsce urodzenia: Częstochowa - Arkusz ewidencji personalnej [dostęp 2024-09-03].

[2] Tadeusz Kern-Jędrychowski. Powstańcze Biogramy. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).

[:1-3] Internetowa baza danych i mapa getta warszawskiego - Osoby - K - Kern-Jędrychowski Tadeusz [online], getto.pl [dostęp 2024-09-03] .

[Marszalec_143-4] Janusz Marszalec: Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w powstaniu warszawskim. Warszawa: Oficyna Rytm, 1999, s. 143.

[5] Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: PIW, 1983, s. 317.

[6] Tomasz Strzembosz: Akcje zbrojne podziemnej Warszawy 1939–1944. Warszawa: PIW, 1983, s. 284.

[7] Tadeusz Kern-Jędrychowski. Strzały na Elektoralnej. „Stolica : warszawski tygodnik ilustrowany”. 10, s. 6, marzec 1979. [dostęp 2011-11-29].

[8] Janusz Marszalec: Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego w powstaniu warszawskim. Warszawa: Oficyna Rytm, 1999, s. 130.

[9] J. Kreusch, A. K. Kunert, T. Labuszewski (oprac.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. T. IV. Warszawa: 1997, s. 621.

[Stolica65-10] Warszawski Kalendarz Ilustrowany 1966. Warszawa: Wydawnictwo Warszawskiego Tygodnika „Stolica”, 1965, s. 76.

[11] 150 żołnierzy Września otrzymało medale „Za udział w wojnie obronnej 1939” [w:] Trybuna Robotnicza, nr 175, 2 września 1981, s. 2.

[12] Lista odznaczonych Warszawskim Krzyżem Powstańczym. „Stolica”. Rok XXXVII, Nr 21 (1794), s. 15, 8 sierpnia 1982. Warszawa: Warszawskie Wyd. Prasowe RSW „Prasa-Książka-Ruch”. [dostęp 2024-09-03].

[13] M.P. z 1956 r. nr 77, poz. 926 „za zasługi w pracy zawodowej w dziedzinie transportu drogowego i lotniczego”.

[14] Lista odznaczonych medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. [dostęp 2020-06-05]. (pol.).

[1]