Tadao Andō

Tadao Andō

Tadao Andō
Data i miejsce urodzenia	13 września 1941 Osaka
Narodowość	japońska
Dziedzina sztuki	architektura
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Tadao Andō (jap. 安藤 忠雄 Andō Tadao; ur. 13 września 1941 w Osace) – architekt japoński, w 1995 uhonorowany Nagrodą Pritzkera.

Już jako dziecko uczył się obróbki drewna u stolarza i praktykował u kilku projektantów form przemysłowych i planistów. Świadomie zainteresował się architekturą, gdy w wieku piętnastu lat przeczytał książkę o Le Corbusierze. Andō nie uzyskał formalnego wykształcenia architektonicznego, sam nauczył się wyczulenia na niuanse przestrzeni, formy, światła i materiału. Około osiemnastego roku życia zaczął zwiedzać japońskie świątynie, sanktuaria, herbaciarnie, a także przeanalizował budynek główny Imperial Hotel (istniał w latach 1922–1967), zaprojektowany przez Franka Lloyda Wrighta. Andō studiował również oglądając budynki, czytając książki i analizując rzuty. W wieku lat 20 odbył podróże do Europy i USA, analizując wielkie budowle XX wieku. Na jego twórczość najbardziej wpłynęli Le Corbusier, Ludwig Mies van der Rohe, Alvar Aalto, Frank Lloyd Wright i Louis Kahn.

W 1969 Andō otworzył w Osace własne biuro architektoniczne – Tadao Ando Architect & Associates. Obecnie jest najbardziej znanym japońskim architektem. Nauczał architektury na różnych uczelniach amerykańskich, na IAA w Sofii i od 1997 na Uniwersytecie Tokijskim. W 2003 przeszedł na emeryturę.

Architekturę Andō cechuje konsekwentny puryzm. Ulubionym materiałem jest surowy beton. Rzuty i formy przestrzenne budynków składają się z prostych, wyrafinowanie przenikających się form. Wnętrza projektowane przez Andō są ascetyczne i minimalistyczne – wnętrze traktowane jest jako miejsce spotkań i zgromadzeń, światło wpada przez szczeliny w ścianach. Rzadziej występują większe, panoramiczne okna, stanowiące całą ścianę.

• Nagroda Pritzkera w 1995 roku (tzw. Nobel Architektoniczny)
• the Danish Carlsberg Prize
• Alvar Aalto Medal
• the French Gold Medal of Architecture
• honorowe członkostwo Royal Institute of British Architects (RIBA)
• honorowe członkostwo American Institute of Architects (AIA).
• Nagroda Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii w 2002 roku^[1]
• Nagroda Asahi za 1994 rok^[2]

• Dom Azumy w Osace, 1976
• Kościół Światła w Ibaraki, 1989
• Pawilon konferencyjny fabryki mebli Vitra w Weil am Rhein (Niemcy), 1989-1993
• Świątynia na wodzie, 1983 w Tomamu (Hokkaido, Japonia), 1991
• Pawilon japoński na Expo ’92 w Sewilli, 1992
• Muzeum Sztuki Współczesnej w Fort Worth, 2002

• Kenneth Frampton, Tadao Ando: The Yale Studio and Current Works, Nowy Jork, Rizzoli International Publications, 1989
• Kenneth Frampton, Tadao Ando: Buildings Projects Writings, Nowy Jork, Rizzoli International Publications, 1984, ISBN 0-8478-0547-6.
• Yukio Futagawa, Tadao Ando Details, Tokio, A.D.A. Edita, 1991
• Sandra Buckley: The Encyclopedia of Contemporary Japanese Culture, Taylor and Francis, 2009 ISBN 978-0-415-48152-6.

• Strona oficjalna. tadao-ando.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-11)]. (ang. • jap.)
• Nagroda Pritzkera – Tadao Ando (ang.)
• Tadao Ando: asceta wśród architektów (pl.)