Siebel Si 204

Siebel Si 204

Siebel Si 204, Muzeum Lotnictwa Kbely w Pradze
Dane podstawowe
Państwo	III Rzesza
Producent	Siebel Flugzeugwerke Halle A.G.
Typ	samolot wielozadaniowy
Załoga	2
Historia
Data oblotu	1940
Lata produkcji	1942 – ?
Dane techniczne
Napęd	2 silniki rzędowe, widlaste 12-cylindrowe Argus As 410
Moc	465 KM (każdy) (Argus As 411 - 600 KM)
Wymiary
Rozpiętość	21,30 m
Długość	13,02 m
Wysokość	3,93 m
Powierzchnia nośna	46,00 m²
Masa
Własna	3 460 kg
Startowa	5 000 kg
Osiągi
Prędkość maks.	322 km/h
Prędkość przelotowa	280 km/h
Prędkość wznoszenia	4,8 m/s
Pułap	6 400 m
Zasięg	1 000 km
Dane operacyjne
Uzbrojenie
nie posiadał
Użytkownicy
Niemcy, Czechosłowacja, Francja, Polska, Szwecja, ZSRR
Rzuty
Multimedia w Wikimedia Commons

Siebel Si 204 – niemiecki samolot wielozadaniowy z okresu II wojny światowej. Podczas II wojny światowej pełnił rolę samolotu transportowego, szkolnego i kurierskiego.

Prace w wytwórni lotniczej Siebel Flugzeugwerke Halle A.G. nad samolotem oznaczonym jako Siebel Si 204 rozpoczęto w 1938 roku. Samolot opracowywany był dla Lufthansy, jako mały samolot pasażerski dla 8 osób, a inspiracją w pracach był wcześniejszy samolot kurierski Siebel Fh 104. Prace nad wersją pasażerską przerwała wojna i w takiej konfiguracji ukończono jedynie dwa prototypy.

Siebel Si 204 został przeprojektowany jako samolot treningowy do szkolenia w lotach według wskazań instrumentów pokładowych (tzw. ślepak).

Produkcję seryjną samolotu Siebel Si 204 rozpoczęto w 1942 roku we francuskich zakładach SNCAN, a w późniejszym okresie także w wytwórniach na terenie Protektoratu Czech i Moraw.

• Siebel Flugzeugwerke Halle A.G. – zbudowano 15 prototypów
• SNCAC w Bourges – wyprodukowały w sumie 168 samolotów Si 204 różnych wersji.
• ČKD/BMM w Pradze – zakończyły produkcję we wrześniu 1944 roku, kiedy to rozpoczęto produkcję części zamiennych do już wyprodukowanych maszyn. Liczba wyprodukowanych tam maszyn nie jest znana.
• Aero w Pradze – budowała samoloty Siebel Si 204 różnych wersji aż do końca wojny. Liczba wyprodukowanych maszyn nie jest znana. RLM zakładało produkcję samolotów w wersji D-1 i D-3 na poziomie 30 egzemplarzy miesięcznie, począwszy od grudnia 1944 roku, ale wyprodukowano ich mniej.

Po zakończeniu II wojny światowej produkcję samolotu Siebel Si 204 kontynuowano we Francji, gdzie nosiły oznaczenie NC.700/NC.701 i NC.702 oraz w Czechosłowacji, gdzie miały oznaczenie Aero C-3/C-103.

Całkowitą liczbę wyprodukowanych samolotów Si 204 wszystkich wersji ocenia się na 1250 do 1300 egzemplarzy.

• Si 204 V1 – prototyp wersji pasażerskiej, wyposażony w silniki Argus As 410. Oblatany (prawdopodobnie) 25 maja 1940 roku i zarejestrowany jako D-AEFR.
• Si 204 V2 – prototyp wersji pasażerskiej, wyposażony w silniki Argus As 410. Oblatany (prawdopodobnie) przed lutym 1941 roku i zarejestrowany jako D-ASGU. Rozbity 26 lutego 1944 roku w jednostce doświadczalnej Erprobungs-Stelle Rechlin w Rechlinie.
• Si 204 V3 – prototyp wersji szkolnej, wyposażony w silniki Argus As 410. Oblatany (prawdopodobnie) przed lutym 1942 roku. Rozbity 1 czerwca 1942 roku w jednostce doświadczalnej Erprobungs-Stelle Rechlin w Rechlinie.
• Si 204 V4 – prototyp wersji szkolnej, wyposażony w silniki Argus As 411. Oblatany (prawdopodobnie) przed listopadem 1942 roku i zarejestrowany jako KM+GB.
• Si 204 V5 – prototyp przeznaczony do prób wytrzymałościowych.
• Si 204 V6 – prototyp przeznaczony do testów silników Argus As 410 i oblatany w grudniu 1942 roku.
• Si 204 V7 – egzemplarz wyposażony w silniki Argus As 410 i wykorzystywany do rozpoznania meteorologicznego.
• Si 204 V8 – prototyp wyposażony w silniki Argus As 410 i przeznaczony do prób w locie.
• Si 204 V9 – prototyp wyposażony w silniki Argus As 410 i przeznaczony do prób w locie. Rozbity 30 czerwca 1943 roku w jednostce szkolnej Flugzeugführerschule C 15 (FFS C 15) w Bourges.
• Si 204 V10 – prototyp wyposażony w silniki Argus As 410 i przeznaczony do prób w locie.
• Si 204 V11 – prototyp wyposażony w silniki Argus As 410 i przeznaczony do prób w locie.
• Si 204 V12 – prototyp wyposażony w silniki Argus As 410 i przeznaczony do prób w locie. Rozbity 13 marca 1944 roku w jednostce doświadczalnej Erprobungs-Stelle Rechlin w Rechlinie.
• Si 204 V13 – prototyp wyposażony w silniki Argus As 410 i przeznaczony do prób w locie.
• Si 204 V14 – prototyp wersji D-2, wyposażony w silniki Argus As 411.
• Si 204 V15 – prototyp przeznaczony do testów silników Argus As 411.

• Si 204A-0 – seria informacyjna wersji samolotu pasażerskiego, budowana przez zakłady SNCAC we Francji między kwietniem 1942 i listopadem 1943 roku.
• Si 204A-1 – wersja seryjna samolotu pasażerskiego, budowana przez zakłady SNCAN we Francji między kwietniem 1942 i listopadem 1943 roku.
• Si 204D-0 – seria informacyjna wersji samolotu szkolnego, budowana przez zakłady ČKD/BMM w Protektoracie Czech i Moraw. Pierwszy egzemplarz wersji D-0 dostarczono w październiku 1942 roku, a produkcja kolejnych 44 maszyn tej wersji rozpoczęła się w lutym 1943 roku.
• Si 204D-1 – wersja seryjna samolotu szkolnego, budowana przez zakłady Aero w Protektoracie Czech i Moraw od marca 1943 roku, przez zakłady ČKD/BMM od czerwca/lipca 1943 roku do września 1944 roku. Samoloty tej wersji produkowane były również przez zakłady SNCAC od września 1943, aż do wyzwolenia zakładów w sierpniu 1944 roku. Produkcja tej wersji miała zostać zakończona w zakładach Aero w marcu 1945 roku po wyprodukowaniu 486 egzemplarzy, po czym miano kontynuować budowę wyłącznie samolotów w wersji D-3, ale składanie samolotów w wersji D-1 trwało aż do końca wojny.
• Si 204D-3 – wersja samolotu szkolnego wyposażona w drewniane skrzydła oraz część ogonową o konstrukcji metalowo-drewnianej. Jej produkcja rozpoczęła się w październiku lub listopadzie 1944 roku w zakładach Aero i trwała do końca wojny.
• Si 204E-0 – w lipcu 1944 roku pięć egzemplarzy Si 204D wyznaczono do przebudowy na samoloty do treningu załóg bombowych w nocy. Miały one być wyposażone w wieżyczkę z karabinem maszynowym oraz mogły przenieść 4 bomby o masie 250kg każda. Nie podjęto produkcji seryjnej.
• NC.701/NC.702/NC.703 – wersje produkowane po wojnie we Francji
• C-3/C-103 – wersje produkowane po wojnie w Czechosłowacji

Samoloty Si 204A trafiły głównie do jednostek łącznikowych i kurierskich Luftwaffe, gdzie służyły do przewozu oficerów wyższego szczebla. Część z maszyn trafiła do szkół lotniczych.

Samoloty Si 204D używane były głównie w szkołach pilotażu zaawansowanego (FFS - Flugzeugführerschule) typu B i C, oznaczanych odpowiednio FFS B i FFS C. Rzadko stosowano samolot zgodnie z przeznaczeniem, czyli do szkolenia pilotażu według przyrządów^[1].

Część samolotów używana była przywożenia z frontu pilotów fabrycznych, dostarczających samoloty bojowe z zakładów do jednostek bojowych.

Linie lotnicze Lufthansa otrzymała przynajmniej cztery egzemplarze samolotów Si 204^[1]:

• Pierwszy prototyp Si 204 V1, z rejestracją D-AEFR, był testowany od marca do maja 1941 roku przez praski oddział Lufthansy.
• Drugi prototyp Si 204 V2, z rejestracją D-ASGU, używany był jako maszyna transportowa na regularnych trasach od wiosny 1942 do wiosny 1943 roku.
• Si 204D w barwach Lufthansy, nazwany "Rhein", został znaleziony pod koniec wojny na lotnisku Berlin-Tempelhof.
• Si 204 nieznanej wersji, w barwach Lufthansy, przeleciał pod koniec wojny na lotnisko Enns w Austrii, gdzie został zdobyty przez Aliantów.

Po wojnie samoloty Siebel Si 204 były nadal użytkowane. Używano ich we Francji i Czechosłowacji^[2], gdzie również je nadal produkowano. Samoloty zdobyczne posiadał ZSRR, gdzie większość używana była przez Aerofłot na trasach krajowych przynajmniej do 1947 roku^[3].

Samoloty tego typu posiadały również Polskie Linie Lotnicze LOT, które zakupiły we Francji w 1946 roku 6^[4] samolotów wersji NC.701 zbudowanych już po wojnie, gdzie użytkowano je do 1948 roku. Następnie przekazano je do lotnictwa wojskowego, gdzie były wykorzystywane do zadań kartograficznych.

• Marek J. Murawski: Samoloty Luftwaffe 1933-1945. T. 2. Warszawa: Lampart, 1999, s. 255-256. ISBN 83-86776-00-5.
• Bohdan Arct: Samoloty świata. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1959. Brak numerów stron w książce
• Adam Jońca: Samoloty linii lotniczych 1945-1956. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 11-12. ISBN 83-206-0529-6.
• Václav Němeček: Civilni letadla 1. Praha: Dopravy a spojů, 1981, s. 312. (cz.).