Przejdź do zawartości

Pomnik Polaków Ratujących Żydów w Łodzi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomnik Polaków Ratujących Żydów
Ilustracja
Rzeźba orła, stanowiąca część pomnika
Państwo

 Polska

Miejscowość

Łódź

Miejsce

Park Ocalałych w Łodzi

Projektant
Fundator

Urząd Miasta Łodzi

Materiał

beton architektoniczny, trawertyn, bruk

Data odsłonięcia

27 sierpnia 2009

Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Polaków Ratujących Żydów”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomnik Polaków Ratujących Żydów”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Polaków Ratujących Żydów”
Ziemia51°47′07,4″N 19°28′14,6″E/51,785389 19,470722
Widok całego pomnika

Pomnik Polaków Ratujących Żydów – pomnik poświęcony Polakom uhonorowanym tytułem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”, powstały w 2009 wg projektu Czesława Bieleckiego w Parku Ocalałych w Łodzi[1].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Pomnik powstawał w wyniku determinacji prezydenta Łodzi – Jerzego Kropiwnickiego[1] oraz dzięki pomysłowi głównego projektanta[2]. Powstawał w latach 2005–2009. Jego inwestorem był Wydział Ochrony Środowiska Urzędu Miasta Łodzi, a głównym projektantem Czesław Bielecki. Monument odsłonięto 27 sierpnia 2009[3]. Uroczystości odsłonięcia pomnika odbyły się przy udziale prezydenta Polski – Lecha Kaczyńskiego[1].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Pomnik powstał na powierzchni 60 m² i jest kompozycją architektoniczno-ogrodową. Stanowią go ściany z betonu architektonicznego, tworzące kształt Gwiazdy Dawida[3], mającej symbolizować naród żydowski[4], którą powtarza szpaler grabów ustawiony dookoła murów. Na każdej ze ścian pomnika umieszczono napis „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata 1939–1945”. Monument został wewnątrz wybrukowany, a ponadto w posadzce umieszczono oświetlenie ścian pomnika[3], na których znajduje się około 6,5 tys.[1] tabliczek z nazwiskami Polaków odznaczonych przez Jad Waszem medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata[3], w tym m.in. upamiętniające Jana Karskiego, Irenę Sendlerową, Władysława Bartoszewskiego, Józefa i Wiktorię Ulmów[1]. Jeden z wierzchołków Gwiazdy Dawida stanowi orzeł[3], mający symbolizować naród polski[4], umieszczony na cokole, wykonany z trawertynu. Rzeźba ta wcina się w schody nabrzeża rzeki Łódki. Na cokole rzeźby znalazł się napis „Polakom ratującym Żydów w latach 1939–1945”, a także cytaty z Ewangelii i Talmudu po polsku, hebrajsku i angielsku[3], w tym m.in. inskrypcja „Kto ratuje jedno życie, ten ratuje cały świat”, widniejąca również na medalach przyznawanych przez Yad Vashem[5].

Pomnik zrealizował zespół autorski złożony z osób takich jak: Czesław Bielecki, Lenka Cederbaum, Krzysztof Adamus, Barbara Pietrasik, a rzeźbę orła wykonał Waldemar Mazurek[3].

Nagrody

[edytuj | edytuj kod]

Nagroda w kategorii Przestrzeń Publiczna Ukształtowana w Zieleni, przyznana przez Towarzystwo Urbanistów Polskich w (2010)[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Pomnik polskich Sprawiedliwych w Łodzi wciąż jednym z nielicznych upamiętnień [online], dzieje.pl [dostęp 2022-10-08] (pol.).
  2. Łódź. Pomnik Polaków ratujących Żydów [online], Życie za życie [dostęp 2022-10-09] (pol.).
  3. a b c d e f g h Pomnik Polaków odznaczonych Medalem Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata w Łodzi [online], dim.com.pl [dostęp 2022-10-09] (pol.).
  4. a b Park symbol [online], Centrum dialogu, 28 października 2011 [dostęp 2022-10-08] [zarchiwizowane z adresu 2011-10-28].
  5. Łódź – Park Ocalałych i Pomnik Polaków Ratujących Żydów – Miejsca pamięci [online] [dostęp 2022-10-08] (pol.).