Moduł:Kalendarium/05-07

return {
{
	rok = 973,
	tekst = "zmarł '''[[Otton I Wielki]]''', [[władcy Niemiec|król Niemiec]] i [[Święte Cesarstwo Rzymskie|cesarz rzymski]]",
},
{
	rok = 1592,
	tekst = "[[wojna japońsko-koreańska]]: zwycięstwo floty koreańskiej w '''[[Bitwa morska przy porcie Okp'o|bitwie przy porcie Okp'o]]'''",
},
{
	rok = 1663,
	tekst = "w [[Londyn]]ie otwarto '''[[Theatre Royal przy Drury Lane]]'''",
},
{
	rok = 1711,
	tekst = "urodził się szkocki filozof, historyk i ekonomista '''[[David Hume]]''', autor dzieła ''Traktat o naturze ludzkiej''",
},
{
	rok = 1763,
	tekst = "urodził się książę '''[[Józef Poniatowski]]''' ((na portrecie||Poniatowski|Prince Joseph Poniatowski by Józef Grassi.jpg)), polski generał i [[Marszałkowie Francji#Marszałkowie za Napoleona I, 1804-1814|marszałek Cesarstwa]], minister wojny i [[Naczelni wodzowie wojsk polskich Księstwa Warszawskiego|wódz naczelny]] [[Armia Księstwa Warszawskiego|armii]] [[Księstwo Warszawskie|Księstwa Warszawskiego]]; tegoż dnia wódz [[Ottawowie|Ottawów]] '''[[Pontiac (wódz)|Pontiac]]''' przeprowadził atak na brytyjski [[Fort Detroit]], co dało początek trwającemu trzy lata '''[[powstanie Pontiaka|powstaniu Indian]]'''",
},
{
	rok = 1765,
	tekst = "[[król Polski]] i [[władcy Wielkiego Księstwa Litewskiego|wielki książę litewski]] [[Stanisław August Poniatowski]] ustanowił '''[[Order Świętego Stanisława]]''' ((na ilustracji||Order Świętego Stanisława|Cross of the Polish Order of Saint Stanislaus from XVIII century.png))",
},
{
	rok = 1794,
	tekst = "[[Tadeusz Kościuszko]] ogłosił w Połańcu '''[[uniwersał połaniecki]]''' ((107|na fotografii||Uniwersał połaniecki|AGAD Uniwersał połaniecki - druk.jpg)) mający zachęcić chłopów do wstępowania do armii powstańczej – znosił poddaństwo osobiste chłopów, zakazywał ich rugowania z gruntu oraz zmniejszał wymiar [[pańszczyzna|pańszczyzny]]; był to ostatni akt prawny [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|I Rzeczypospolitej]]",
},
{
	rok = 1794,
	tekst = "władze Republiki Francuskiej wprowadziły '''[[kult Istoty Najwyższej]]''' jako religię państwową",
},
{
	rok = 1812,
	tekst = "urodził się '''[[Robert Browning]]''' ((na fotografii||Robert Browning|Robert Browning by Herbert Rose Barraud c1888.jpg)), brytyjski poeta, dramaturg",
},
{
	rok = 1824,
	tekst = "w wiedeńskim [[Theater am Kärntnertor]] odbyło się prawykonanie '''''[[IX symfonia Beethovena|IX symfonii]]''''' [[Ludwig van Beethoven|Ludwiga van Beethovena]]",
},
{
	rok = 1825,
	tekst = "zmarł wiedeński kompozytor '''[[Antonio Salieri]]''', nadworny kapelmistrz cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II]], kompozytor solowych utworów instrumentalnych, symfonii, koncertów, dzieł religijnych ([[Kantata|kantat]], [[Msza (muzyka)|mszy]] i [[Oratorium|oratoriów]]) oraz oper; wedle plotki, Salieri z zawiści miał jakoby otruć [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozarta]], motyw ten podejmują: dramat ''Mozart i Salieri'' [[Aleksandr Puszkin|Puszkina]], oparta na nim opera [[Nikołaj Rimski-Korsakow|Rimskiego-Korsakowa]] pod tym samym tytułem, dramat ''[[Amadeusz (dramat)|Amadeusz]]'' [[Peter Shaffer|Petera Shaffera]] oraz film fabularny ''[[Amadeusz (film)|Amadeusz]]'' w reżyserii [[Miloš Forman|Miloša Formana]]"
},
{
	rok = 1833,
	tekst = "urodził się '''[[Johannes Brahms]]'''((na fotografii||Johannes Brahms|Johannes Brahms.gif)), niemiecki kompozytor okresu romantyzmu, twórca symfonii, koncertów skrzypcowych, także walców i [[Tańce węgierskie|tańców węgierskich]]",
},
{
	rok = 1840,
	tekst = "urodził się rosyjski kompozytor i pianista '''[[Piotr Czajkowski]]'''((na fotografii||Czajkowski w młodości|Pyotr Tchaikovsky с. 1870.jpg)), klasyk [[Muzyka romantyczna|romantyzmu]], autor poematów symfonicznych, oper, baletów, [[Koncert (forma muzyczna)|koncertów]] czy symfonii ((20|wysłuchaj [[I koncert fortepianowy Czajkowskiego|I koncertu fortepianowego b-moll]]||I Koncert fortepianowy Czajkowskiego|Tchaikovsky, Concerto No.1 in B-flat minor Op.23, I. Allegro.ogg))",
--	priorytet = true,
},
{
	rok = 1859,
	tekst = "w Poznaniu odsłonięto pierwszy na ziemiach polskich '''[[Pomnik Adama Mickiewicza w Poznaniu|pomnik Adama Mickiewicza]]''' ((64|na pocztówce||pomnik Adama Mickiewicza|Poznan pomnik mickiewicza.jpg)), który wykonał [[Władysław Oleszczyński]]; w czasie II wojny światowej monument został zniszczony, a odtworzony pomnik odsłonięto ponownie w 1998",
},
{
	rok = 1861,
	tekst = "urodził się hinduski polihistor '''[[Rabindranath Tagore]]''' ((na fotografii||Rabindranath Tagore|Rabindranath Tagore.jpg)), poeta, prozaik, myśliciel filozof tworzący w [[Język bengalski|języku bengalskim]], a także malarz i kompozytor, autor słów i muzyki pieśni „Jana Gana Mana”, która została [[hymn Indii|hymnem Indii]] oraz słów i muzyki pieśni „Amar Shonar Bangla”, która została [[Hymn Bangladeszu|hymnem Bangladeszu]], laureat [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|literackiej Nagrody Nobla]]",
},
{
	rok = 1863,
	tekst = "pod Medejkami koło [[Birże|Birż]] w [[powiat poniewieski|powiecie poniewieskim]] rozpoczęła się trzydniowa '''[[bitwa pod Birżami|bitwa z Rosjanami]]'''; zakończona klęską i wzięciem do niewoli '''[[Zygmunt Sierakowski|Zygmunta Sierakowskiego]]''', co złamało impet [[powstanie styczniowe|powstania]] na Litwie (choć ksiądz '''[[Antoni Mackiewicz]]''' zdołał odtworzyć swój oddział)",
},
{
	rok = 1867,
	tekst = "urodził się polski pisarz i publicysta '''[[Władysław Reymont]]''' ((na portrecie||Władysław Reymont|Władysław Reymont.jpg)), autor powieści ''[[Ziemia obiecana (powieść)|Ziemia obiecana]]'' oraz eposu narodowego ''[[Chłopi (powieść)|Chłopi]]'', za który otrzymał [[Laureaci Nagrody Nobla w dziedzinie literatury|nagrodę Nobla]] w 1924 roku",
},
{
	rok = 1868,
	tekst = "urodził się '''[[Stanisław Przybyszewski]]''', pisarz, poeta i dramaturg okresu [[Młoda Polska|Młodej Polski]]",
},
{
	rok = 1879,
	tekst = "zmarł belgijski pisarz '''[[Charles de Coster]]''' ((127|na fotografii||Charles de Coster|Charles de Coster.jpg)), którego utwory przyczyniły się do pobudzenia świadomości narodowej Belgów i uważane są za początki belgijskiej literatury",
},
{
	rok = 1892,
	tekst = "urodził się '''[[Josip Broz Tito]]''', jugosłowiański wojskowy, polityk, premier i prezydent Jugosławii",
},
{
	rok = 1896,
	tekst = "urodził się rosyjski matematyk '''[[Pawieł Aleksandrow]]''' ((na fotografii||Pawieł Aleksandrow|Paul S Alexandroff 2.jpg))",
},
{
	rok = 1901, 
	tekst = "urodził się '''[[Gary Cooper]]''', amerykański aktor pochodzenia brytyjskiego, laureat trzech [[Nagroda Akademii Filmowej|Oscarów]] (''[[Sierżant York]]'', ''[[W samo południe]]'', [[Oscary honorowe i specjalne|za całokształt twórczości]])", 
},
{
	rok = 1911,
	tekst = "urodził się japoński reżyser, scenarzysta i aktor filmowy '''[[Ishirō Honda]]''', twórca filmów sci-fi o potworach (''[[Godzilla (film 1954)|Godzilla]]'')",
},
{
	rok = 1915,
	tekst = "niemiecki okręt podwodny [[SM U-20 (1912)|U-20]] zatopił brytyjski [[parowiec]] [[transatlantyk|transatlantycki]] '''[[RMS Lusitania]]''' ((60|na rysunku zatonięcie Lusitanii||zatonięcie RMS Lusitania|Sinking of the Lusitania London Illus News.jpg)); podstępny atak na statek pasażerski przyczynił się do włączenia się Stanów Zjednoczonych do [[I wojna światowa|I wojny światowej]]",
},
{
	rok = 1919,
	tekst = "urodziła się '''[[Eva Perón]]''' ((127|na fotografii||Eva Perón|Eva Duarte by Annemarie Heinrich, 1944 (later Eva Péron).jpg)), argentyńska aktorka, działaczka społeczna, żona prezydenta [[Argentyna|Argentyny]] [[Juan Perón|Juana Perona]]",
	priorytet = true,
},
{
	rok = 1919,
	tekst = "w [[Poznań|Poznaniu]] otwarto Wszechnicę Piastowską, obecny '''[[Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu|Uniwersytet im. Adama Mickiewicza]]'''",
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "'''[[kapitulacja III Rzeszy]]''': o godz. 2.41 w Reims przedstawiciel [[Karl Dönitz|Karla Dönitza]], generał pułkownik [[Alfred Jodl|Jodl]] podpisał akt bezwarunkowej kapitulacji niemieckich sił zbrojnych i przerwania działań wojennych 8 maja (na żądanie Stalina akt kapitulacji III Rzeszy został powtórzony następnego dnia)",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 1945,
	tekst = "w Amsterdamie doszło do '''[[Masakra na placu Dam|masakry na Placu Dam]]'''",
},
{
	rok = 1948,
	tekst = "urodził się [[Katalończycy|kataloński]] pieśniarz [[Lluís Llach]], którego piosenka ''L’Estaca'' była inpiracją do napisania '''''[[Mury (piosenka)|Murów]]''''' [[Jacek Kaczmarski|Jacka Kaczmarskiego]]",
},
{
	rok = 1951,
	tekst = "urodził się polski kompozytor [[blues]]owy, autor tekstów i wokalista '''[[Ireneusz Dudek]]''', organizator festiwalu [[Rawa Blues Festival]]",
},
{
	rok = 1954,
	tekst = "ostateczna klęska Francuzów w '''[[bitwa pod Điện Biên Phủ|bitwie pod twierdzą Điện Biên Phủ]]''' w [[Indochiny Francuskie|Indochinach Francuskich]] zakończyła [[I wojna indochińska|I wojnę indochińską]]",
},
{
	rok = 1964,
	tekst = "44 osoby zginęły w '''[[Katastrofy i incydenty cywilnych samolotów pasażerskich#1964|katastrofie]]''' samolotu [[Fokker F27]] w [[San Ramon (Kalifornia)|San Ramon]] w Kalifornii",
},
{
	rok = 1966,
	tekst = "zmarł polski poeta, satyryk i aforysta '''[[Stanisław Jerzy Lec]]'''",
},
{
	rok = 1967,
	tekst = "podczas wyścigu [[Formuła 1|Formuły 1]] o [[Grand Prix Monako 1967|Grand Prix Monako]] włoski kierowca '''[[Lorenzo Bandini]]''' ((na fotografii||Lorenzo Bandini|Bandini1966cropped.jpg)) doznał rozległych oparzeń po wypadku swojego bolidu, w wyniku czego zmarł 3 dni później",
},
{
	rok = 1977,
	tekst = "zmarł '''[[Stanisław Pyjas]]''', działacz opozycyjny okresu PRL, student [[Wydział Filologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego|filologii polskiej]] i [[Wydział Filozoficzny Uniwersytetu Jagiellońskiego|filozofii]] [[Uniwersytet Jagielloński|Uniwersytetu Jagiellońskiego]]. Współpracował z [[Komitet Obrony Robotników|Komitetem Obrony Robotników]]. Śmierć Pyjasa wzbudziła ogromne emocje. W Krakowie oraz w kilku innych miastach organizowano demonstracje i marsze w trakcie których dochodziło do starć z policją",
},
{
	rok = 1980,
	tekst = "urodził się polski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny '''[[Maciej Zakościelny]]'''",
},
{
	rok = 1985,
	tekst = "zmarł polski prozaik '''[[Adam Bahdaj]]''', autor utworów dla dzieci i młodzieży (''[[Podróż za jeden uśmiech (powieść)|Podróż za jeden uśmiech]]'', ''[[Wakacje z duchami (powieść)|Wakacje z duchami]]'', ''[[Stawiam na Tolka Banana (powieść)|Stawiam na Tolka Banana]]'')",
},
{
	rok = 1992,
	tekst = "wahadłowiec '''[[Endeavour]]''' ((na fotografii||Endeavour|STS-127 Launch Pad 39A.jpg)) rozpoczął swoją pierwszą misję [[STS-49]]",
},
{
	rok = 1997,
	tekst = "przedsiębiorstwo [[Intel]] zaprezentowało oficjalnie [[mikroprocesor]] '''[[Pentium II]]'''",
},
{
	rok = 1999,
	tekst = "po raz pierwszy od '''[[Wielka schizma wschodnia|rozłamu w chrześcijaństwie w 1054]]''' papież Kościoła katolickiego odwiedził państwo prawosławne: [[Jan Paweł II]] rozpoczął wizytę w [[Rumunia|Rumunii]]",
},
{
	rok = 1999,
	tekst = "odbyła się premiera filmu sensacyjnego '''''[[Operacja Samum]]''''' w reżyserii [[Władysław Pasikowski|Władysława Pasikowskiego]]",
	oddzielny = true,
},
{
	rok = 2000,
	tekst = "'''[[Władimir Putin]]''' został zaprzysiężony na urząd [[Głowy państwa Rosji#Federacja Rosyjska (od 1991)|Prezydenta Federacji Rosyjskiej]]",
},
{
	rok = 2004,
	tekst = "w czasie „[[Okupacja Iraku|pokojowej okupacji Iraku]]” w zamachu zginął dziennikarz '''[[Waldemar Milewicz]]''' ",
},
{
	rok = 2007,
	tekst = "poinformowano o odkryciu grobu '''[[Herod Wielki|Heroda Wielkiego]]'''",
},
{
	rok = 2008,
	tekst = "'''[[Dmitrij Miedwiediew]]''' został zaprzysiężony na urząd [[Głowy państwa Rosji#Federacja Rosyjska (od 1991)|Prezydenta Federacji Rosyjskiej]]",
},
{
	rok = 2012,
	tekst = "w [[Syria|Syrii]] odbyły się zbojkotowane przez opozycję '''[[Wybory parlamentarne w Syrii w 2012 roku|wybory parlamentarne]]'''",
},
}