Kursk

Ten artykuł dotyczy miasta w Rosji. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Kursk

Курск

Plac Czerwony w Kursku
Herb Flaga
Państwo	Rosja
Obwód	kurski
Mer	Wiktor Karamyszew
Powierzchnia	208,2 km²
Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość	452 976[1] 2374,71 os./km²
Nr kierunkowy	(+7)4712
Kod pocztowy	38401
Tablice rejestracyjne	46
Położenie na mapie obwodu kurskiego Kursk
Położenie na mapie Rosji Kursk
51°43′N 36°11′E/51,716667 36,183333
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Kursk (ros. Курск) – miasto w zachodniej Rosji, stolica obwodu kurskiego. Jest także centrum administracyjnym kurskiego rejonu, w którego skład jednak nie wchodzi stanowiąc samodzielną jednostkę administracyjną obwodu (okręg miejski).

Miasto położone jest w południowo-zachodniej Rosji, na Wyżynie Środkoworosyjskiej, na szlaku drogowym i komunikacyjnym prowadzącym z Moskwy do Jałty. Miasto sławne również ze względu na anomalie magnetyczne, powodowane występowaniem złóż żelaza.

Jest jednym z najstarszych miast Rosji, po raz pierwszy wymienionym w dokumentach w 1032. Około 1237 zostało doszczętnie zniszczone przez Tatarów Batu-chana i zostało odbudowane po 1283 r.

W składzie Wielkiego Księstwa Litewskiego w okresie od 1362 do 1500 roku (formalnie do 1503). Następnie zdobywany kilkakrotnie przez oddziały Rzeczypospolitej w trakcie wojen z Moskwą w latach 1612, 1616, 1617 oraz 1634 r.

Według danych z carskiego spisu powszechnego Kursk zamieszkiwali w 1897 roku głównie Rosjanie (92,4%), Ukraińcy (2,6%), Żydzi (2,0%) i Polacy (1,6%) (według kryterium językowego)^[2].

W 1918 r. w Kursku utworzono Tymczasowy Robotniczo-Chłopski Rząd Ukrainy następnie ulokowany w Sudży.

W lipcu 1943 na odcinku frontu na zachód od miasta rozegrała się jedna z największych bitew II wojny światowej – bitwa na łuku kurskim.

• Cerkiew Zmartwychwstania z 1768
• Sobór św. Sergiusza z Radoneża z lat 1762–1778
• Cerkiew Staroobrzędowców z 1814
• Cerkiew Trójcy Świętej z 1816
• Sobór Ikony Matki Bożej „Znak” z lat 1816–1826
• Kościół Wniebowzięcia Maryi z lat 1892–1896, potocznie Kościół Polski, w stylu neogotyckim
• Kinoteatr im. Szczepkina z XIX wieku
• Wieże ciśnień z 1874 i 1920
• Gmach uniwersytetu z początku XX wieku
• Pomnik Lenina z 1956

• 
  Sobór św. Sergiusza z Radoneża
• 
  Sobór Ikony Matki Bożej „Znak”
• 
  Kościół Polski
• 
  Kinoteatr im. Szczepkina
• 
  Pomnik Lenina
• 
  Polski kościół (początek XX wieku)

W 2020 roku miasto liczyło 452 tysiące mieszkańców.

W mieście rozwinął się przemysł maszynowy, elektrotechniczny, chemiczny, włókienniczy, skórzano-obuwniczy, materiałów budowlanych, szklarski oraz spożywczy^[3].

• Awangard Kursk – klub piłkarski

• Leonid Breżniew – radziecki polityk, Sekretarz Generalny KPZR, marszałek Związku Radzieckiego, czterokrotny Bohater Związku Radzieckiego, Bohater Pracy Socjalistycznej, pracował i uczył się w Kursku w latach 1921–1927
• Wacław Cimochowski – polski filolog, specjalizujący się w językoznawstwie indoeuropejskim, profesor, urodzony w Kursku
• Aleksandr Dejneka – radziecki malarz, grafik i rzeźbiarz, Ludowy Malarz ZSRR (1963), urodzony w Kursku
• Janina Dłuska – polska malarka i projektantka, urodzona w Kursku
• Maria Dłuska – polska teoretyk literatury, polonistka, językoznawca
• Tomasz Kiciński – członek Sprzysiężenia Wysockiego, powstaniec listopadowy, zesłaniec
• Wadim Kirpiczenko – radziecki oficer wywiadu, zastępca naczelnika I Zarządu Głównego Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego (1979–1991), generał porucznik, urodzony w Kursku
• Nikołaj Korotkow – rosyjski chirurg
• Kazimierz Malewicz – polskiego pochodzenia rosyjski i radziecki malarz awangardowy, twórca suprematyzmu
• Marian Massonius – polski filozof i pedagog, działacz oświatowy i dziennikarz, wieloletni wykładowca Uniwersytetu Stefana Batorego, urodzony w Kursku
• Nikołaj Murzin – rosyjski wojskowy (pułkownik), dowódca pododdziału artylerii 3 pułku Rosyjskiego Korpusu Ochronnego podczas II wojny światowej
• Jan Piekałkiewicz – polski ekonomista, polityk, Delegat Rządu na Kraj, urodzony w Kursku
• Olgierd Pożerski (1880-1930) – generał dywizji Wojska Polskiego, urodzony w Kursku
• Aleksandr Ruckoj – rosyjski polityk, wiceprezydent Rosji, pierwszy gubernator obwodu kurskiego
• Serafin z Sarowa – XIX w. prawosławny rosyjski święty i mistyk
• Aleksiej Szein – rosyjski dowódca i polityk, wojewoda kurski w latach 1683–1685, pierwszy rosyjski generalissimus
• Grigorij Szelichow – rosyjski podróżnik, nawigator

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Kursk