Konfederacja toruńska
Konfederacja toruńska – konfederacja zawiązana 20 marca 1767 roku w Toruniu przez szlachtę protestancką Korony, korzystającą z ochrony wojsk rosyjskich. Marszałkiem został gen. Jerzy Wilhelm Goltz. Konfederacja wystąpiła z poparciem forsowanego przez Katarzynę II projektu równouprawnienia innowierców. Doprowadziła do zawiązania się konfederacji radomskiej i w efekcie zniweczenia dzieła sejmu konwokacyjnego.
Postulat wspierania polskich innowierców znajdował się jako punkt tajny we wszystkich traktatach sojuszniczych rosyjsko-pruskich od roku 1730[1].
Papież Klemens XIII zaniepokojony popieraniem przez Rosję konfederacji toruńskiej i zagrożeniem praw Kościoła katolickiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów powołał w połowie 1767 roku Kongregację do Spraw Polskich[2].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- konfederacja toruńska, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-07-08].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zofia Zielińska, Polska w okowach „systemu północnego” 1763-1766, Kraków 2012, s. 53.
- ↑ Wojciech Kęder, Kryzys wokół sprawy dysydenckiej a sprawa suwerenności Rzeczypospolitej w latach 1764-1767, w: Rzeczpospolita wielu wyznań, Kraków 2004, s. 371-372.
