Juan Ponce de León
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
żeglarz, odkrywca |
| |
Juan Ponce de León (ur. 1460[1] lub 1474[2] roku w Santervás de Campos, zm. w lipcu 1521 w Hawanie[1][2]) – hiszpański żeglarz, odkrywca i konkwistador.
Ponce de León był uczestnikiem drugiej wyprawy Krzysztofa Kolumba (25 września 1493 roku – 11 czerwca 1496 roku). Nie wrócił do Hiszpanii, ale osiadł na Hispanioli. W 1508 roku został gubernatorem wyspy Borriquen (dzisiejsze Portoryko). Był założycielem najstarszej na wyspie osady kolonizatorów[1]. Jako gubernator krwawo rozprawiał się z Indianami. Pozbawiono go gubernatorstwa w 1511 roku.
De León słyszał od Indian Taino, jakoby na mitycznej wyspie Bimini istniało źródło wiecznej młodości[1][2]. Zwykło się mówić, że de León uwierzył w legendę o Fontannie Młodości, w związku z czym zorganizował wyprawę na północ. Najprawdopodobniej jednak interesowało go przede wszystkim złoto oraz podbój nowych terytoriów[3]. Niewielka flotylla udała się na północ w roku 1513. Po krótkiej żegludze de León odnalazł ląd. Wybrzeża dostrzeżono 27 marca[4], a nowo odkryty ląd nazwano Florydą w uznaniu dla zielonego krajobrazu tej ziemi, ale też dlatego, że był to okres Wielkanocy, który Hiszpanie nazywali Pascua Florida (Święto Kwiatów)[5][6]. De León wierzył, że odkrył wyspę. Opłynął półwysep od wschodu i zachodu, lecz nigdzie nie odnalazł legendarnego źródła.
De Leónowi przypisuje się także odkrycie Prądu Zatokowego. Jako pierwszy wspomniał o prądzie 22 kwietnia 1513 roku w dzienniku podróży, kiedy dwa z jego statków, mimo sprzyjającego wiatru, nie były w stanie poruszać się naprzód[7].
Po powrocie do Hiszpanii de León złożył raport z odkrycia rozległych ziem, co spowodowało zainteresowanie Hiszpanów eksploracją kontynentu. W 1521 roku zorganizował kolejną wyprawę mającą na celu poszukiwania źródła młodości. Tuż po wylądowaniu na Florydzie, Hiszpanie zostali zaatakowani przez rdzennych Indian Calusa. Podczas tych walk Ponce de León został raniony w nogę. Wycofał się i odpłynął na Kubę. Zmarł od rany w Hawanie[8].
Na cześć Juana Ponce de Leóna zostały nazwane miasta Ponce de Leon na Florydzie, oraz Ponce w Portoryko.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Juan Ponce de Leon, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-10-03] (ang.).
- ↑ a b c d Samuel P. Turner: The Caribbean World of Juan Ponce de León and His Discovery of Florida. [dostęp 2013-12-12]. (ang.).
- ↑ Tomasz Merwiński, Muzeum Ponce de León w San Rafael del Yuma [online], merwinski.pl, 17 września 2023 [dostęp 2024-02-27] (pol.).
- ↑ Samuel P. Turner: The Caribbean World of Juan Ponce de León and His Discovery of Florida. s. 5. [dostęp 2013-12-12]. (ang.).
- ↑ Samuel Eliot Morison, The European Discovery of America: The Southern Voyages A.D. 1492–1616, Oxford University Press, 1974, s. 507 (ang.).
- ↑ Jonathan D. Steigman, La Florida Del Inca and the Struggle for Social Equality in Colonial Spanish America, University of Alabama Press, 2005, s. 33, ISBN 978-0-8173-5257-8 (ang.).
- ↑ Jerry Wilkinson: History Of the Gulfstream. [dostęp 2013-12-12]. (ang.).
- ↑ Robert Henderson Fuson, Juan Ponce de León and the Spanish Discovery of Puerto Rico and Florida, McDonald & Woodward Publishing Company, 2000, s. 173–176, ISBN 978-0-939923-84-7 (ang.).