żyd

wymowa:

​^?/i, IPA: [ʒɨt], AS: [žyt], zjawiska fonetyczne: wygł.

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(1.1) rel. wyznawca judaizmu

(1.2) pot. obraź. skąpy człowiek

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(2.1) przest. w gwarze uczniowskiej i skrybów kleks^[1]

(2.2) jedna z gier karcianych

odmiana:

(1.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	żyd	żydzi
dopełniacz	żyda	żydów
celownik	żydowi	żydom
biernik	żyda	żydów
narzędnik	żydem	żydami
miejscownik	żydzie	żydach
wołacz	żydzie	żydzi

(2.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	żyd	żydy
dopełniacz	żyda	żydów
celownik	żydowi	żydom
biernik	żyda	żydy
narzędnik	żydem	żydami
miejscownik	żydzie	żydach
wołacz	żydzie	żydy

przykłady:

(1.1) Rabin musi być pobożnym żydem.

(1.2) Nie bądź żyd, kopsnij szluga!

(2.1) Skrybie kapnął atrament i zrobił trzy żydy.

składnia:

kolokacje:

(1.1) być żydem

(2.1) zrobić / postawić żyda

synonimy:

(1.1) starozakonny, wyznania mojżeszowego, judaista

(1.2) pot. centuś, chytrus, kutwa, liczykrupa, skąpiradło, żyła, chciwiec, harpagon, skąpiec

antonimy:

(1.1) goj

(1.2) hojny, szczodry, rozrzutny

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. Żyd mos, Żydówka ż, żydowskość ż, żydzenie n, zażydzenie n, żydowszczyzna ż

zdrobn. żydek mos

forma żeńska żydówka ż

czas. zżydzieć, zażydzać, pożydzić, żydzieć, żydzić ndk., zażydzić dk.

przym. żydowski

przysł. żydowsko

związki frazeologiczne:

biegać jak żyd po pustym sklepie • wmawiać jak w żyda chorobę

etymologia:

ogsłow., prasł. *židъ < starowłoski giudio^[2] < łac. Iūdaeus < gr. Ἰουδαῖος < hebr. יְהוּדִי‏ (jehudi)^[3]

uwagi:

(1.1) Pisze się dużą literą Żyd, jeśli chodzi o członka narodu (tak jak Polak, Niemiec, Japończyk), natomiast małą literą żyd, jeśli chodzi o wyznawcę judaizmu (tak jak katolik, buddysta, protestant).

tłumaczenia:

(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: skąpiec

(2.1) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kleks

• angielski: (1.1) Jew
• arabski: (1.1) يهودي
• baskijski: (1.1) judu
• czeski: (1.1) žid m
• duński: (1.1) jøde w
• esperanto: (1.1) judo
• francuski: (1.1) juif m
• hebrajski: (1.1) יהודי m (jehudi)
• hiszpański: (1.1) judío
• islandzki: (1.1) gyðingur m
• jidysz: (1.1) ייִד m (jid), ישׂראל m (jisroel)
• karaimski: (1.1) раббан
• niemiecki: (1.1) Jude m
• nowogrecki: (1.1) εβραίος m
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1)  
• portugalski: (1.1) judeu
• rosyjski: (1.1) иудей m, еврей m
• wilamowski: (1.1) jud m, jüd m
• włoski: (1.1) giudeo m, ebreo m

źródła: