Aleksander Tumidajski
Aleksander Tumidajski (ur. 20 marca 1890 w Radłowie, zm. 9 stycznia 1919 w Kiernicy) – porucznik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
 porucznik
| |
| Data i miejsce urodzenia |
20 marca 1890 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 stycznia 1919 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1919 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujPochodził z wielodzietnej rolniczej rodziny - miał dziewięcioro rodzeństwa[1]. Jego rodzicami byli Karol i Magdalena, z domu Jawień (ojciec był handlowcem, pełnił funkcję prezesa miejskiego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” i Kasy Stefczyka)[2]. Jego młodszy brat Kazimierz (1897-1947) był pułkownikiem Wojska Polskiego[3].
Ukończył I Gimnazjum im. K. Brodzińskiego w Tarnowie. Podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Należał do Drużyn Strzeleckich. Po wybuchu I wojny światowej porzucił pracę i 25 sierpnia 1914 zgłosił się do Legionów Polskich, po czym został przydzielony do 9 kompanii 2 Pułku Piechoty Legionów (tak samo jego brat Kazimierz). W maju 1915 ukończył szkołę podchorążych pułku w Marmaros-Sziget. 11 listopada 1915 został awansowany do stopnia chorążego, po czym służył w III batalionie 6 Pułku Piechoty (w tym samym pułku brat Kazimierz). Uczestniczył w walkach na Polesiu, został ranny w bitwie pod Kuklami, był leczony, brał udział w bitwie pod Optową 5 lipca 1916, nad Styrem oraz nad Stochodem. Za te czyny pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Virtuti Militari[4].
Po kryzysie przysięgowym pracował w Polskiej Organizacji Wojskowej w Krakowie. Z dniem 10 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych Legionów Polskich, z zatwierdzeniem stopnia porucznika, ogłoszonego w rozkazie generała majora Edwarda Śmigłego-Rydza 5 listopada tego roku[5]. Brał udział w wojnie polsko-ukraińskiej, w tym w walkach o Lwów. Zginął 9 stycznia 1919 pod wsią Kiernica koło Gródka Jagiellońskiego (został dwukrotnie ranny i dobity przez Ukraińców)[6][7][3].
Został pochowany na cmentarzu w rodzinnym Radłowie, gdzie jego ciało sprowadził brat Kazimierz. Pośmiertnie został awansowany do stopnia kapitana.
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 6331 – pośmiertnie 17 maja 1922[8][9]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[10]
- Krzyż Pamiątkowy 6 pułku piechoty Legionów Polskich[11]
- Srebrny Medal Waleczności I klasy[12]
Przypisy
edytuj- ↑ J. Drużyńska, Stanisław M. Jankowski: Wyklęte życiorysy. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2009, s. 394. ISBN 978-83-7510-373-1.
- ↑ Edward Zając, Szkice z dziejów Sanoka. Część druga, Sanok 2000, s. 101.
- ↑ a b J. Drużyńska, Stanisław M. Jankowski: Wyklęte życiorysy. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2009, s. 399. ISBN 978-83-7510-373-1.
- ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 147.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 5 z 18 stycznia 1919 roku, poz. 201.
- ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 64, 75, 83.
- ↑ Lista strat 1934 ↓, s. 922.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 29-39.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 213.
- ↑ Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 198.
Bibliografia
edytuj- Tumidajski Aleksander. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.77-7438 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-20].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918–1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
- Jan Kazimierz Ciastoń, Adam Lisiewicz, Edward Skarbek, Edward Wojciechowski: Historia 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego. T. 1: Tradycja. Warszawa: Komenda Koła 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich i Dowództwo 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, 1939.
- Eligiusz Tomkowiak: Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. T. II (1914–1921) Cz. 2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej, 1993, s. 221. ISBN 83-900510-0-1.
- Dariusz Szczepiński: Kazimierz Tumidajski – życiorys pisany wojnami. tarnowiny.info. [dostęp 2014-06-14].